Uprawa i nawożenie roślin
- Szczegóły
- Kategoria: Przegląd polskiej prasy rolniczej
Odmiany w ocenie Instytutu / Agnieszka Masny, Edward Żurawicz
(Owoce, Warzywa, Kwiaty nr 4/2013, .s 86-88)
Wybór odmian deserowych truskawki, proponowanych do uprawy w Polsce przez zagraniczne firmy hodowlane, jest obecnie bardzo rozmaity. W ich ofercie znajdują się zarówno odmiany starsze, od lat sprawdzające się w naszych warunkach klimatycznych, jak też całkiem nowe, których przydatność do uprawy w Polsce nie jest jeszcze dostatecznie poznana. Uprawa takich odmian może wiązać się ze znacznym ryzykiem. Przydatność niektórych z tych odmian do uprawy w naszych warunkach oceniano w Instytucie Ogrodnictwa w Skierniewicach.
Z obserwacji i oceny odmian truskawek Instytut po zimie 2011/2012 potwierdza, że odmiany wyhodowane w warunkach klimatu cieplejszego niż klimat Polski są z reguły mniej wytrzymałe na niską ujemną temperaturę niż odmiany lokalne, więc ich uprawa w naszym kraju bywa zawodna. Są to np. niektóre odmiany kalifornijskie, włoskie, hiszpańskie, holenderskie, czy angielskie. Inne odmiany, pochodzące z tych samych krajów, odznaczały się znacznie wyższą mrozoodpornością, np. holenderskie - ‘Florin’, ‘Polka’ i ‘Kimberly’ oraz włoskie – ‘Betty’, ‘Asia’ i ‘Galia’. W grupie odmian wytrzymałych na mróz były także nowe odmiany hodowli Instytutu w Skierniewicach: ‘Paladyn’ i ‘Grandarosa’. Dużo odmian, odznaczających się dobrą wytrzymałością na mróz, charakteryzuje się również innymi cechami, typowymi dla odmian deserowych, świadczącymi o ich dużej przydatności do uprawy w Polsce.
‘Paladyn’ - to nowa polska odmiana wpisana do krajowego rejestru w 2011 r. Rośliny cechuje umiarkowanie silny wzrost i średnio zwarty, kulisto-spłaszczony pokrój. Są mało wrażliwe na białą i czerwoną plamistość liści i umiarkowanie podatne na mączniaka prawdziwego truskawki, a także wytrzymałe na przemarzanie. Owoce są duże, stożkowate lub klinowate, intensywnie czerwone, o nieco jaśniejszym wierzchołku, o umiarkowanie silnym połysku, dość jędrne, o lekko zagłębionych orzeszkach. Miąższ mają jasnoczerwony, komora powietrzna nie występuje lub jest bardzo mała. Owoce są mało podatne na szarą pleśń. 'Paladyn' wytwarza kwiaty obupłciowe, ale przy gorszych warunkach pogodowych nie wszystkie pylniki dojrzewają i otwierają się, więc mogą pojawić się problemy z zapyleniem kwiatów. Dlatego, aby mieć pewność wysokiego plonowania, zaleca się uprawę tej odmiany w sąsiedztwie innej o podobnej porze kwitnienia i dobrze „pylących” kwiatach.
'Grandarosa' - nowa odmiana średnio wczesna, zgłoszona do badań rejestrowych COBOR-U jesienią 2010 r. Rośliny o silnym wzroście i wzniesionym pokroju, są wytrzymałe na mróz oraz mało podatne na choroby liści. Na polu silnie zainfekowanym przez grzyba Verticillium dahliae mogą ulegać werticiliozie. Owoce - bardzo atrakcyjne pod względem smaku i wyglądu - są duże i bardzo duże, o kształcie wydłużonego stożka, pomarańczowo-czerwone, o silnym połysku, bardzo jędrne i wytrzymałe na odgniecenia, aromatyczne, a także bardzo smaczne. W niewielkim stopniu ulegają porażeniu przez szarą pleśń. Odmiana wybitnie deserowa. Trwają badania nad określeniem jej przydatności nie tylko do tradycyjnej uprawy gruntowej, ale także do uprawy metodą bezglebową (na rynnach) pod wysokimi osłonami, w celu przyspieszonego i opóźnionego zbioru owoców.
Oprac. Aleksandra Szymańska
Burakom „smakuje” potas / Janusz Biernacki
(Top Agrar Polska 2013 nr 3, s.140-142)
Buraki cukrowe pobierają z gleby bardzo duże ilości potasu. Czynnikiem wskazującym na zasobność podłoża w ten strategiczny pierwiastek jest m.in. przebieg ubiegłorocznej, obecnej i wczesnowiosennej pogody. Wysokie zapotrzebowanie tych roślin na potas wynika również z uprawianej rośliny przedplonowej. Najlepiej sprawdzają się w tej roli: pszenica, kukurydza i ziemniaki. Niedobory potasu mogą spowodować obniżenie potencjału plonotwórczego nawet o 30 procent.
Warunki pogodowe lub inne czynniki organizacyjne nie zawsze pozwalają na zastosowanie nawozów fosforowo-potasowych w standardowym terminie. Ponadto w jednym zabiegu nie można stosować zbyt wysokich dawek, ponieważ wysoka koncentracja tego pierwiastka ogranicza życie biologiczne w glebie, a także może spowodować rozkład jej struktury.
Wzrost zasolenia czy zakwaszenia podłoża bardzo niekorzystnie wpływa na wschody roślin. Głębokie wymieszanie składników – poza warstwę wschodów – przeciwdziała temu zjawisku. Jeśli wiosną, w fazie 6-10 liści, zaczyna się susza ograniczająca pobieranie potasu, można zastosować nawożenie dolistne.
Układając plan nawozowy należy uwzględnić ilości potasu występujące w oborniku, przyoranej słomie lub płynnych nawozach mineralnych. Zawartość tego pierwiastka na glebach lekkich nie powinna przekraczać 20 mg, na stanowiskach średnich 25 mg, a na ciężkich 30 mg/100 g gleby.
Oprac. Joanna Radziewicz
Sześć nowych odmian ziemniaków / Małgorzata Tyszka
(Farmer 2013 nr 4, s.125-127)
W ostatnim czasie obserwuje się spadek powierzchni upraw roślin okopowych, w tym ziemniaków. Według szacunków Głównego Urzędu Statystycznego w 2012 roku wyniosła ona 0,4 mln ha i była o 33,4 tys. ha mniejsza niż w roku poprzednim oraz o 151,9 tys. ha mniejsza od średniej z lat 2006-2010. Zwiększyły się natomiast plony ziemniaków, które kształtowały się na poziomie 24,2 t/ha i były o 28,7 procent wyższe od średniej wielolecia.
W 2013 roku Krajowy Rejestr wzbogacił się o sześć kolejnych odmian ziemniaków. Należą do nich:
- Eurostar – odmiana polska, średnio późna, plenna, typ konsumpcyjny, ogólnoużytkowy do lekko mączystego. Bulwy owalne do podłużno-owalnych, miąższ jasnożółty, skórka żółta. Odmiana odporna na nicienie. Dobrze się przechowuje i nadaje się do uprawy na większości gleb, z wyjątkiem tych, na których występuje parch.
- Modeno – odmiana polska, jadalna. Bulwy o ładnym wyglądzie, podłużno-owalne. Miąższ i skórka o barwie jasnożółtej. Odmiana dobrze się przechowuje, jest mało podatna na parcha i alternariozę, a w niewielkim stopniu wrażliwa na uszkodzenia mechaniczne podczas zbioru.
- Bogatka – odmiana jadalna, średnio wczesna, plenna, typ sałatkowy do ogólnoużytkowego. Bulwy dość duże, o żółtej gładkiej skórce i jasnożółtym miąższu. Odmiana odporna na wirusa Y i mało wrażliwa na parcha zwykłego ziemniaka. Wymagania glebowe, wodne i nawozowe średnie.
- Malaga – odmiana średnio wczesna, plenna, typ ogólnoużytkowy B. Bulwy grubo głębowe o żółtej skórce i jasnożółtym miąższu. Odmiana bardzo odporna na wirusa Y i mało wrażliwa na parcha zwykłego ziemniaka. Wymagania wodne, glebowe i nawozowe średnie.
- Laskar – odmiana jadalna, średnio wczesna typu B-BC, plenna. Bulwy okrągło-owalne, miąższ jasnożółty, skórka jasna. Odmiana odporna na choroby grzybowe, bakteryjne i wirusowe, a także mało podatna na spękania i deformacje.
- Lavinia – odmiana średnio wczesna, typ konsumpcyjny ogólnoużytkowy. Miąższ żółty, skórka żółta, gładka. Dobrze plonuje na glebach przepuszczalnych w kulturze, toleruje krótkotrwałe braki wody. Odmiana odporna na wirusa Y i średnio podatna na liściozwój.
Oprac. Joanna Radziewicz
Co dalej z winoroślą? Plonowanie w 2012 r. i perspektywy / Jerzy Lisek
(Sad Nowoczesny nr 4/2013, s. 120-123)
Łączny areał winnic w Polsce jest oceniany na 500 hektarów. Większość z nich liczy poniżej 1 ha, choć powstają i duże nasadzenia o powierzchni przekraczającej 20 ha. Podstawowymi zagrożeniami w uprawie winorośli są srogie zimy oraz przymrozki wiosenne. Przy sadzeniu odmian winiarskich, uwzględnia się nie tylko cechy użytkowe krzewów oraz jakość uzyskanego wina, ale również względy formalne. Wino wprowadzane do obrotu rynkowego należy wyprodukować z winogron odmian zarejestrowanych jako winiarskie w państwach UE. Aktualnie w kolekcji Instytutu ogrodnictwa w Skierniewicach znajduje się 279 obiektów: odmian, klonów i form winorośli.
W 2012 r., oceniane odmiany różniły się znacząco przebiegiem faz fenologicznych, co wynika ze zróżnicowanego pochodzenia i biologii. Początek wegetacji, za jaki przyjęto nabrzmiewanie pąków, następował najwcześniej – 3 kwietnia, u odmiany ‘Zilga’ – mieszańca międzygatunkowego z udziałem V. labrusca. U innych odmian krzewy rozpoczynały wegetację pomiędzy 5, a 12 kwietnia.
Początek kwitnienia winorośli przypadł na 23 maja. Trwał aż do drugiej połowy czerwca – dla różnych gatunków.
Owoce zbierano od 24 sierpnia do 15 października. Do najlepiej plonujących odmian przerobowych, których plon przekroczył 1,5 kg owoców z krzewu należały: ‘Zilga’, ‘Marechal Foch’, ‘Surora’ i inne.
Podstawowe znaczenie dla rentowności winnic ma ich wydajność oraz jakość wina. Problem w osiągnięciu dochodowości przez krajowe winnice polega najczęściej na słabym i nieregularnym plonowaniu. Przy stałych wydatkach na utrzymanie winnicy sprawia to, że koszt produkcji surowca, a przez to i wina, jest wysoki. Przy wysokich kosztach wytwarzania, silnej konkurencji międzynarodowej i ograniczonej konsumpcji, wynoszącej 2,7 l wina gronowego na statystycznego Polaka, inwestycja w winnice musi być przemyślana.
Warto jednak podkreślić, że systematyczny wzrost spożycia wina gronowego jest w Polsce obserwowany od ponad dekady. Istotny wpływ na rozwój rynku wina w Polsce, będzie miała sytuacja makroekonomiczna, a spowolnienie gospodarcze może pogorszyć prognozowany wzrost sprzedaży.
Oprac. Aleksandra Szymańska
