Owoce, warzywa, kwiaty
- Szczegóły
- Kategoria: Przegląd polskiej prasy rolniczej
Analiza wyników oceny polowej materiału szkółkarskiego w 2011 roku / Grzegorz Klimek
(Szkółkarstwo 2012 nr 3, s.54-57)
W 2011 roku zakwalifikowano aż 24 proc. mniej drzewek owocowych niż w 2005 roku. Bardzo duże spadki dotyczą moreli, śliw, brzoskwiń, wiśni, zaś nieco mniejsze czereśni. Niewielką tendencję wzrostową zanotowano jedynie w przypadku jabłoni. Mniej było również gatunków jagodowych (z wyjątkiem truskawek).
Wśród kwalifikowanych odmian brzoskwiń trudno doszukać się nowości. Dominują tutaj odmiany znane i sprawdzone, wśród których ‘Harnaś’ i ‘Inka” stanowią ponad 42 proc. W przypadku podkładek przeważa ‘Mandżurska’ (86 proc.).
Wśród czereśni dominują odmiany ‘Kordia’, ‘Regina’ i ‘Summit’, które stanowią 59 proc. zakwalifikowanego materiału.
W przypadku grusz na czele listy jest ‘Konferencja’ (55 proc.). Ponad 80 proc. zakwalifikowanych podkładek wegetatywnych stanowi ‘Pigwa S1”.
Wśród odmian jabłoni ponad 65 proc. materiału kwalifikowanego stanowią odmiany: ‘Golden Delicious’, ‘Gala’, Idared’, ‘Jonagold’, ‘Šampion’, ‘Ligol’ i ‘Gloster’. W polskim sadownictwie zaczyna dominować model sadu intensywnego, stąd też w materiale kwalifikowanym różne klony podkładki ‘M.9’ stanowią aż 44 proc.
W ostatnich latach bardzo zmalała liczba zakwalifikowanych drzewek moreli. Dominującymi odmianami są: ‘Harcot’ (33 proc), ‘Early Orange’ (29 proc.) i ‘Morden’ (23 proc.)
W materiale kwalifikacyjnym śliw przeważają odmiany tradycyjne i późne – ‘President’ (22 proc), ‘Węgierka Zwykła’ (17 proc.), ‘Amers’ (12 proc.).
Pewnym zmianom uległa struktura odmian wiśni. Na znaczeniu zyskały odmiany deserowe, natomiast udział ‘Łutówki’ spadł z 80 do 60 proc.
W przypadku agrestu największym zainteresowaniem cieszyła się odmiana ‘Biały Triumf’ (70 proc.). Wśród porzeczek białych zakwalifikowano zaledwie 6100 sadzonek odmiany ‘Biała z Juterbog’. Porzeczki czarne nadal cieszą się dużym zainteresowaniem producentów. Dominują tutaj odmiany: ‘Ores’, ‘Ruben’, ‘Tisel’, ‘Tines’ Tenis ‘Tibel’, które stanowią w sumie 65 proc. zakwalifikowanego materiału. W ostatnich latach coraz większym powodzeniem cieszą się plantacje deserowych odmian porzeczki czerwonej, chociaż cały czas stara odmiana ‘Rondom’ (65 proc.).
Maliny są drugim, po czarnych porzeczkach, gatunkiem, który ma duże osiągnięcia w naszym kraju. Dominującą odmianą jest ‘Polka’ (60 proc.).
W przypadku truskawek obserwuje się wzrost produkcji sadzonek przeznaczonych na eksport. Odmiany te stanowią około 60 proc. materiału kwalifikacyjnego (‘Camarosa’, ‘Nabila’, ‘Najad’, ‘Rania’, ‘Ventana’). Obserwuje się także wyraźny spadek odmiany ‘Senga Senga’ (4,6 proc.). Na znaczeniu zyskały odmiany deserowe.
Oprac. Joanna Radziewicz
Światowe trendy w spożyciu jabłek / Augustyn Mika
(Sad Nowoczesny 2012 nr 6, s.50-51)
Światowe zbiory jabłek kształtują się na poziomie 65 milionów ton i wykazują stałą tendencję wzrostową. Średnie spożycie świeżych owoców wynosi około 9 kilogramów na jednego mieszkańca i od początku lat 90. niewiele, aczkolwiek systematycznie spada; w Polsce z 16 do 14 kilogramów. Największy spadek w zbiorach jabłek oraz ich spożyciu zanotowano w krajach postkomunistycznych, w których sady znajdowały się w gospodarstwach państwowych i spółdzielczych.
Najważniejszą przyczyną tendencji spadkowej w spożyciu jabłek jest bogata oferta owoców egzotycznych i południowych dostępna w supermarketach. Wśród innych powodów wymienia się także nieprawidłowe nawyki żywieniowe zarówno osób dorosłych, jak i dzieci oraz spadek atrakcyjności smakowej owoców, zwłaszcza tych dostępnych w dużych sieciach handlowych.
Obecnie producenci większy nacisk kładą na wygląd owoców i ich trwałość, niż na walory smakowe. Jabłka smaczne, pachnące, lecz z delikatną skórką, jak ‘McIntosch’, ‘Lobo’, ‘Cortland’ ustępują miejsca odmianom z miąższem trzciniastym, jak ‘Pinova’, tylko dlatego, że jest to odmiana odpowiednia do handlu. Sytuacja rynkowa niejako wymusza na sadownikach uprawę minimalnej ilości odmian, co z kolei wpływa na zmniejszenie popytu, ponieważ konsumenci nie znajdują owoców ulubionych.
Jeśli więc nie można sprzedać jabłek w Polsce lub na rynku europejskim może warto skorzystać z możliwości, jakie dają inne kraje, jak Azja, Ameryka Południowa czy Australia. Spożycie tych owoców na półkuli południowej wynosi około 5 kilogramów na mieszkańca. Dla polskich sadowników ważnym rynkiem zbytu może być Rosja, gdzie spożycie jabłek systematycznie rośnie.
Warto też zainwestować w przetwórstwo tych owoców. Powinniśmy rozwinąć produkcję soków mętnych, lekkiego wina jabłkowego, chipsów owocowych, prażonych jabłek w puszkach, czy uruchomić sprzedaż opakowanych i pokrojonych jabłek przeznaczonych do bezpośredniego spożycia.
Oprac. Joanna Radziewicz
Produkcja kwiaciarska w liczbach / Lilianna Jabłońska
(Owoce Warzywa Kwiaty 2012 nr 7, s.84-85)
Z danych Spisu Rolnego wynika, że w 2010 roku rośliny ozdobne były uprawiane na powierzchni 12 155 ha. Uprawą gruntową zajmowały się 4378 gospodarstwa na powierzchni 3799 ha. Oznacza to, że jest to produkcja bardzo rozdrobniona; areał przypadający na 1 gospodarstwo wynosił zaledwie 0,87 ha. Dużych plantacji było nie więcej niż 180. Ich średnia powierzchnia kształtowała się na poziomie 8,8 ha. Ponad 71 proc. gospodarstw z produkcją roślin ozdobnych i reprodukcją cebul w gruncie to gospodarstwa małe obszarowo (do 5 ha).
W 2010 roku ozdobny materiał szkółkarski produkowany był na powierzchni 6747 ha. Szkółki roślin ozdobnych były prowadzone w 3223 gospodarstwach, a ich powierzchnia wynosiła 2,09 ha. Większość z nich (68 proc.) to szkółki bardzo małe, o powierzchni 0,32 ha. Najmniejszą powierzchnię zajmowały uprawy roślin ozdobnych pod osłonami, ale dotyczyło to największej liczby gospodarstw. Szklarnie i tunele foliowe z produkcją roślin ozdobnych odnotowano w 4808 gospodarstwach, a areał tych upraw wynosił 1609 ha. Średnia powierzchnia w jednym gospodarstwie kształtowała się na poziomie 0,33 ha. Najwięcej gospodarstw z produkcją roślin ozdobnych pod osłonami można zaliczyć do małych obszarowo. 69 proc. z nich nie posiadało więcej niż 3 ha.
Oprac. Joanna Radziewicz
Chryzantemy – uprawa na 1 listopada / Piotr Zakrzewski
(Owoce Warzywa Kwiaty 2012 nr 7, s.90-91)
Okres letni to odpowiedni termin sadzenia chryzantem, które zakwitną w okresie Wszystkich Świętych. Największą popularnością cieszą się odmiany wielokwiatowe, które sadzi się w drugiej dekadzie lipca w rozstawie 12,5 x 12,5 cm. Zacienianie roślin powinno się rozpocząć, gdy osiągną one wysokość 30 cm. Gatunki te uprawia się na jeden pęd i pierwszy pojawiający się pąk kwiatostanowy. Opryski przeprowadza się w momencie wyrośnięcia pąków wierzchołkowych.
W przypadku odmian gałązkowych i miniaturowych z grupy Santini, ukorzenione sadzonki należy posadzić w rozstawie 12,5 x 12,5. Wzrost wegetatywny w warunkach długiego dnia powinien trwać 2 tygodnie. Po tym czasie powinno się rozpocząć zacienianie. Okres uprawy nie przekracza wówczas 2,5 miesiąca.
W Polsce nieogrzewane tunele foliowe przeznaczone są dla chryzantem uprawianych późnym latem i jesienią. Kontrolę fotoperiodu przeprowadza się zwykle od połowy sierpnia do końca września, co skraca okres uprawy do 2 miesięcy.
Do uprawy sterowanej wykorzystuje się najczęściej odmiany średniokwiatowe z grupy Time oraz chryzantemy drobnokwiatowe z grupy Yahou i Avalon. W przypadku odmian wielokwiatowych rośliny należy posadzić w drugiej połowie lipca.
Oprac. Joanna Radziewicz
