Nowa ustawa o płatnościach bezpośrednich. Jakie zmiany w systemie dopłat?

Rada Ministrów 8 kwietnia br. przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego. 13 kwietnia Sejmowa Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi przeprowadziła pierwsze czytanie  rządowego projektu ustawy. Projekt dostosowuje polskie prawo do rozporządzenia Unii Europejskiej w sprawie przepisów tzw. „ustawy o płatnościach”. Jakie zmiany w systemie dopłat przewiduje ustawa?

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi poinformowało, że potrzeba dostosowania przepisów ustawy o płatnościach do przepisów rozporządzenia 2021/540 wynika z faktu, iż przepisy skierowane do państw członkowskich, ustalające ostateczny termin na złożenie wniosku o przyznanie płatności, jak również ustalające termin na zgłaszanie zmian do tego wniosku, zostały usunięte. To państwa członkowskie będą odpowiedzialne za określenie tych ostatecznych terminów. Przepisy te będą miały zastosowanie już do kampanii składania wniosków w 2021 roku.

Najważniejsze rozwiązania nowej ustawy:

  • Określono ostateczny termin na zgłoszenie zmian do wniosku o płatność – do 31 maja roku, w którym wniosek został złożony.
  • Upoważniono ministra rolnictwa i rozwoju wsi do przedłużenia terminu składania wniosków o przyznanie płatności lub zmian do wniosków w przypadku wystąpienia okoliczności, które uniemożliwiają rolnikom dokonanie tego w podstawowych terminach (chodzi np. o powódź, suszę, przymrozki itp.).
  • Wprowadzono przepisy dotyczące wykorzystania zdjęć wykonanych i przesyłanych przez stronę postępowania z wykorzystaniem aplikacji udostępnionej przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Dotyczy to tzw. zdjęć geotagowanych w sprawie o przyznanie płatności bezpośrednich, płatności niezwiązanej do tytoniu oraz w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich.
  • Prezes ARiMR będzie mógł udostępniać dane przestrzenne pochodzące z Systemu Identyfikacji Działek Rolnych oraz zintegrowanego systemu kontroli dla celów naukowo-badawczych, środowiskowych oraz statystycznych.
  • Partnerzy Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich będą mogli składać wnioski o wybór operacji oraz inne dokumenty w postępowaniach w sprawie wyboru tych operacji drogą elektroniczną.
  • Usprawniono rozpatrywanie wniosków o przyznanie pomocy oraz pomocy technicznej w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. 

Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia. Natomiast przepisy dotyczące udostępniania danych przez ARiMR zaczną obowiązywać 12 czerwca 2021 r.

Dla przypomnienia…

System dopłat bezpośrednich to najogólniej mówiąc  płatności do powierzchni upraw. Polscy rolnicy korzystają z takich dopłat od 2004 roku. W Traktacie akcesyjnym określono, że Polska stosuje uproszczony system płatności bezpośrednich. Płatności te są kluczowym elementem Wspólnej Polityki Rolnej odpowiedzialnym za: wsparcie i stabilizację dochodów rolniczych, utrzymanie użytków rolnych w dobrej kulturze rolnej zgodnej z ochroną środowiska, rekompensowanie kosztów związanych z wypełnianiem wymogów wspólnotowych (w odniesieniu do jakości i sposobów produkcji) związanych z realizacją pozaprodukcyjnych dóbr publicznych, zapewnienie równych warunków konkurencji w ramach jednolitego rynku rolno-żywnościowego, a także instrumentem pomocnym w realizacji nowych wyzwań związanych z ochroną zasobów naturalnych, zmianami klimatycznymi, gospodarką wodną, różnorodnością biologiczną oraz energią odnawialną.

U państw, które przystąpiły do Unii Europejskiej w 2004 r. lub później (z wyjątkiem Chorwacji, Malty i Słowenii) stosowany jest system jednolitej płatności obszarowej (SAPS), czyli uproszczony system płatności bezpośrednich. Stawkę jednolitej płatności obszarowej oblicza się poprzez podzielenie rocznej krajowej koperty finansowej, określonej dla każdego państwa na podstawie historycznych danych, takich jak: plony referencyjne zbóż, powierzchnia upraw polowych (zboża, rośliny oleiste, rośliny wysokobiałkowe, len i konopie włókniste), liczba zwierząt, przez powierzchnię referencyjną, stanowiącą powierzchnię użytków rolnych danego państwa (w Polsce 14 mln ha). W systemie SAPS również istnieje możliwość stosowania płatności oddzielnych oraz wsparcia specjalnego.

Ponadto, płatności w nowych państwach członkowskich mogą być uzupełniane z budżetu krajowego (tzw. krajowe płatności uzupełniające / przejściowe wsparcie krajowe). 

Oprac. Aleksandra Szymańska

Źródło:

Submit to FacebookSubmit to Google PlusSubmit to Twitter