Październik

Szczegóły

Kategoria: W ogrodzie i na działce

Październik to miesiąc, w którym kończy się zbiór owoców. Zaczynają już opadać liście, więc trawnik wymaga oczyszczenia i ewentualnego przycięcia przed rozpoczęciem sezonu zimowego. To również czas siewu bylin i krzewów, wykopywania bulw roślin mało odpornych na niską temperaturę oraz okrywania krzewów pomidorowych.

KALENDARIUM PRAC OGRODNICZYCH

W sadzie

• Październik to okres zakończenia zbioru owoców najpóźniejszych odmian jabłoni, gruszy i śliwy, które przeznacza się na dłuższe przechowywanie w temperaturze około 0⁰C i wysokiej wilgotności powietrza.
• Jabłka i gruszki odmian jesiennych i zimowych zwykle nie nadają się do bezpośredniego spożycia i po zbiorze powinny być magazynowane w określonych warunkach, tak, aby nabrały właściwych walorów smakowych.
• W październiku sadzi się drzewka owocowe i krzewy jagodowe. Trzeba jednak pamiętać, że sadzenie jesienne wiąże się z dużym ryzykiem przemarznięcia drzewek w przypadku wystąpienia surowej zimy. Dlatego gatunki i odmiany wrażliwe na niskie temperatury, zwłaszcza pestkowe, powinno się sadzić na wiosnę.
• Wokół drzewek sadzonych w październiku należy usypać kopczyk zakrywający nasadę pnia do wysokości około 30 cm, który chroni jego dolną część i system korzeniowy przed przymarznięciem. Porzeczki i agrest powinny być sadzone dość głęboko, około 10 cm głębiej niż w szkółce, zaś maliny głębiej niż rosły w mateczniku.
• Wiśnie należą do owoców bardzo często wykorzystywanych w przetwórstwie, dlatego w październiku warto posadzić w swoim ogrodzie choćby kilka drzewek wiśniowych, możliwie w formie niskopiennej krzaczastej. Najlepsze są odmiany samopylne, odporne na niskie temperatury w okresie kwitnienia.
• W październiku warto pamiętać o czynnościach ochronnych, jak chociażby zwalczanie kędzierzawości liści brzoskwini i nektaryny. Wprawdzie pierwsze objawy tej choroby występują latem, ale jej zwalczanie należy przeprowadzić w okresie jesiennym, po opadnięciu liści.
• Należy też zająć się zakładaniem na pnie drzew opasek lepowych, które pomagają w zwalczaniu piędzika przedzimka. Można też przystąpić do ścinania pędów, na których znajdują się oprzędy zimowe kuprówki rudnicy i niestrzępa głogowca oraz złoża jaj znamionówki tarniówki.

W warzywniku

• Październik to okres wykopu warzyw korzeniowych. W pierwszej kolejności dotyczy to buraków ćwikłowych i marchwi, a następnie selerów, pietruszki i skorzonery. Jest to również czas zbiorów warzyw kapustnych: kapusty pekińskiej, włoskiej, kalarepy, kalafiorów i brokuł.
• Zanim zastosujemy jesienne nawożenie gleby, warto sprawdzić jej odczyn oraz zasobność w składniki pokarmowe. Zabieg wapnowania jest zalecany raz na 3-4 lata. Należy pamiętać, aby nie łączyć go z nawożeniem organicznym, ponieważ w połączeniu z nawozami wapniowymi substancja organiczna traci swoją wartość i staje się bezwartościowa dla gleby.
• Na przechowywanych warzywach korzeniowych mogą wystąpić choroby takie jak: czarna zgnilizna, mokra zgnilizna oraz zgnilizna twardzikowa. Można im zapobiegać uprawiając rośliny w odpowiednim zmianowaniu oraz przeprowadzając zbiory podczas suchej pogody

W ogrodzie ozdobnym

• W październiku można podziwiać jesienne barwy krzewów zrzucających liście na zimę, które przy słonecznej pogodzie nabierają prawdziwe intensywnego blasku. Dlatego przy planowaniu ogrodu warto wziąć pod uwagę gatunki, które jesienią zaprezentują całą paletę pięknych kolorów jesieni.
• Pod koniec października ogród pustoszeje. Niektóre rośliny są już wykopane (mieczyki, dalie, pacioreczniki), pozostały rośliny jednoroczne, które posiadają jeszcze nieliczne kwiaty lub kwiatostany, jak kosmos czy aksamitka. Niemniej jednak warto w tym czasie zająć się porządkowaniem ogrodu, dokładnie wyrywając i usuwając chwasty i niepotrzebne rośliny.

• Przed przekopaniem ogrodu dobrze jest zastosować nawożenie organiczne, polegające na rozsypaniu dużej dawki zleżałego obornika czy kompostu. Po wykonaniu tego zabiegu nie powinno się wyrównywać gruntu tylko pozostawić go w tzw. ostrej skibie.
• W drugiej połowie października sadzi się cebule tulipanów przeznaczonych do pędzenia. Najodpowiedniejsze w tym przypadku są odmiany wczesne, a najlepiej z grupy mieszańców Darwina.
• Zaletą jesiennego sadzenia róż jest wcześniejsze ukorzenienie się posadzonych roślin, a więc wcześniejsze rozpoczęcie wegetacji w następnym roku. Do odpowiedniego wzrostu potrzebują one miejsc słonecznych lub w lekkim półcieniu. Dla róż pnących najlepsze są ściany wschodnie i zachodnie. Kwiaty te najlepiej rosną na glebach gliniasto-piaszczystych o wysokiej kulturze.
• Pod koniec października rośliny bulwiaste powinny zostać wyjęte z ziemi, aby zrobić miejsce na kwiaty dwuletnie i cebulowe.
• Begonie bulwiaste wyjmujemy z gruntu razem z bryłą ziemi i umieszczamy w chłodnym pomieszczeniu (około 10⁰C) ciasno jedną przy drugiej dla ochrony przed całkowitym wyschnięciem. Po upływie miesiąca zaleca się usunięcie łodygi, ziemi i korzeni oraz umieszczenie bulw w torfie.
• Bulwy mieczyków wykopane w drugiej połowie września nadają się w październiku do czyszczenia. Z dużych bulw usuwa się najbardziej zewnętrzne, odchylające się łuski okrywające, natomiast na mniejszych łuski pozostawia się bez zmian. Bulwy z resztkami ziemi mogą być łatwiej porażane przez grzyby chorobotwórcze, dlatego czynności higienicznych nie należy odkładać na później. Oczyszczone bulwy dosusza się kilka dni w temperaturze 18-20 ⁰C, a następnie przechowuje się je w temperaturze około 5 ⁰C, najlepiej przy niezbyt dużej wilgotności.

Kwiaty w domu, balkony i tarasy

• W październiku podlewanie roślin domowych ograniczamy coraz bardziej (podlewamy raz lub dwa razy w tygodniu).
• Ograniczamy także podlewanie roślin rosnących w pojemnikach na balkonach i tarasach.
• Nie można zapomnieć jednak o podlewaniu krzewów zimozielonych. Ich zielone części, igły lub liście, potrzebują wody przez cały rok.
• Na początku października można rozpocząć pędzenie hiacyntów i tulipanów. Dzięki temu zabiegowi rośliny powinny zakwitnąć około Świąt Bożego Narodzenia.
• Należy pamiętać, aby przed nadejściem mrozów zabezpieczyć rośliny, np. okrywając pojemniki styropianem lub  agrowłókniną.

Na trawniku

• W październiku regularnie sprzątamy trawnik zasypywany przez opadające z drzew liście. W drugiej połowie miesiąca kosimy po raz ostatni.
• Warto wiedzieć, że na większych powierzchniach sprzątanie liści znacznie przyspieszy odkurzacz ogrodowy.
• Na zimę czyścimy i rozkładamy kosiarkę, dobrze ją oliwimy i odstawiamy do suchego pomieszczenia.

Oprac. Joanna Radziewicz

Aleksandra Szymańska

Literatura:

• Cztery pory roku na działce i w ogrodzie. Praca zbiorowa. Warszawa 2006
• Ogród przez cały rok: poradnik Działkowca. Tł. Ratajczyk S. Warszawa 1993
• Rok na działce. Praca zbiorowa. Warszawa 1991
• Rok w ogrodzie: ogród bez tajemnic przez cały rok. Praca zbiorowa. Warszawa 2009

• Poprzedni artykuł