Uprawa roślin

Szczegóły

Kategoria: Przegląd polskiej prasy rolniczej

Groch ozimy – czy to możliwe? / Wojciech Konieczny

(Farmer 2020 nr 9)

W ostatnich latach nastąpił przełom w hodowli grochu. Pojawiła się forma ozima. Jest ona popularna w Czechach, gdzie testuje i rejestruje się tego typu odmiany. Ozime formy grochu są wykorzystywane do uprawy także we Francji, Niemczech, Bułgarii i Włoszech, jak również w USA. Odmiany ozime to tradycyjne odmiany jare wysiewane późną jesienią – dotyczy to grochu siewnego i grochu pastewnego (peluszki). Są one selekcjonowane pod względem możliwości przetrwania niskich temperatur. Ważne jest dobranie odpowiedniego terminu siewu, który pozwala na osiągnięcie wyższych plonów.

W badaniach stwierdzono, iż uprawa grochu zimującego, może być dobrą strategią dla zwiększania produktywności roślin strączkowych, a tym samym produkcji białka paszowego. Dotyczy to zwłaszcza Europy Środkowej, gdzie zauważono znaczne zmiany klimatu, umożliwiające siew ozimy tradycyjnie wiosennych upraw.

 Z doświadczeń polowych wynika, że najbezpieczniejszym terminem siewu grochu siewnego czy pastewnego jest przełom października i listopada. Rośliny przed zakończeniem jesiennej wegetacji osiągają wysokość 4-6 cm ze stożkiem wzrostu. Siew jesienny pozwala na wydłużenie okresu od kiełkowania do kwitnienia, co skutkuje wyższym plonem biomasy, zwiększoną liczbą nasion z rośliny, a przede wszystkim wcześniejszym zejściem z pola, co ma szczególne znaczenie dla rolników uprawiających po grochu np. rzepak ozimy.

Oprac. Martyna Niewiadomska

Hodowla zwierząt gospodarskich

Szczegóły

Kategoria: Przegląd polskiej prasy rolniczej

Jaka będzie przyszłość dobrostanu świń? / Bartosz Wojtaszczyk

(Farmer 2020 nr 10)

Chów zwierząt, przy obecnym rozwoju gospodarczym, ma zupełnie inny wymiar. Mniej stawia się na ilość wyprodukowanego produktu, a więcej na jego jakość. Ważniejsza staje się etyczna i zdrowotna strona produkcji zwierzęcej.  Producenci starają się, aby zwierzęta znajdujące się pod ich opieką miały jak najlepsze warunki.

Niestety, niektóre elementy łańcucha technologii produkcji, czy sytemu utrzymania mogą budzić wątpliwości i powodować stres i cierpienie zwierząt, a tym samym zmniejszyć ich wydajność.

Zapewnienie odpowiedniego dobrostanu zwierząt nie powinno wynikać z pochopnych działań, ale zawsze musi być poparte wiedzą i badaniami. W Polsce zalecenia dotyczące ochrony zwierząt i norm postępowania z nimi reguluje szereg aktów prawnych zgodnych z dyrektywami UE. Dotyczą one praktycznie wszystkich obszarów związanych z utrzymaniem zwierząt:  w chlewni, w czasie zabiegów zootechniczno-weterynaryjnych, podczas transportu czy uboju. 

Oprac. Martyna Niewiadomska

Rynki rolne

Szczegóły

Kategoria: Przegląd polskiej prasy rolniczej

Wołowina - są szanse na rozwój eksportu?  / Magdalena Szymańska

(Tygodnik Poradnik Rolniczy 2020 nr 47, s. 10)

Unijny rynek wołowiny, to nie tylko spadek produkcji, ale również obniżenie spożycia mięsa wołowego. Kierunek ten dało się odczuć już w 2019 roku, a trwająca pandemia wyraźnie go nasiliła.   Komisja Europejska szacuje jego wysokość na poziomie 1,4 proc.

W pierwszej połowie roku susza przyczyniła się do niższej produkcji wołowiny, gdyż do uboju trafiały zwierzęta z niższą masą. Zmniejszeniu liczebności stad w UE, sprzyjają też restrykcje nałożone na obywateli z powodu Covid-19. Zamknięte restauracje i brak możliwości spotkań w większym gronie, spowoduje, iż przyszły rok będzie wyglądał podobnie. Ogranicza to import wołowiny z krajów trzecich. W lipcu i sierpniu zanotowano spadek o 15 proc.

Eksport unijnej wołowiny zanotował wyraźny wzrost i ma wynieść 530 tys. ton, nie wliczając w to handlu z Wielką Brytanią. Tym nie mniej, niższa produkcja mięsa będzie przyczyną spadku eksportu o 4 proc. w 2021 roku. Wzrost kosztów produkcji i obniżenie cen skupu o 2 proc. spowodowały zmniejszenie ilości stad hodowlanych. 

Oprac. Martyna Niewadomska

Zdrowie roślin

Szczegóły

Kategoria: Przegląd polskiej prasy rolniczej

Paszportyzacja polskiej żywności

(Biuletyn Informacyjny MRiRW 2020 nr 10, s. 36-37)

Paszportyzacja polskiej żywności to projekt zainicjowany przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa i realizowany wspólnie z zespołem GovTech Polska. Jego celem jest zwiększenie wiarygodności, przejrzystości informacji o produktach rolno-spożywczych, wzrost pozytywnego wizerunku produkowanej w Polsce żywności za granicą, jak również zoptymalizowanie zaangażowania poszczególnych instytucji do zadań i procesów związanych z zapewnianiem bezpieczeństwa i jakości żywności. Udostepnienie informacji o pochodzeniu produktów będzie również kluczowe dla konsumentów w procesie podejmowania decyzji zakupowych. Ponadto, realizacja tego projektu wpłynie na zmniejszenie zapotrzebowania na wielopoziomową kontrolę jakości i spowoduje obniżenie ilości towarów z zafałszowanymi informacjami.

Aby móc konkurować z sektorami rolno-spożywczymi z poza Europy jesteśmy zmuszeni do unowocześnienia całego łańcucha dostaw „od pola do stołu”. Systemy śledzenia i identyfikacji żywności stają się koniecznością, która umożliwia utrzymanie pozycji liczącego się dostawcy żywności na świecie. 

Oprac. Martyna Niewiadomska

Nowe technologie

Szczegóły

Kategoria: Przegląd polskiej prasy rolniczej

Teledetekcja w pracach PIORiN

(Biuletyn Informacyjny MRiRW 2020 nr 10, s. 17)

Zadaniem Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa jest nadzór fitosanitarny, ochrona roślin oraz ocena materiału siewnego. Aby umożliwić polskim producentom wejście na nowe rynki zbytu i podnieść ich konkurencyjność realizowany jest Projekt FITOEXPORT, który ma się zakończyć w 2021 roku.

Teledetekcja oraz fotogrametria z wykorzystaniem technologii BSP oraz SIP, umożliwia sprawniejsze wykonywanie zadań terenowych. Metody te pozwalają na dokładny pomiar powierzchni pola oraz określenie izolacji przestrzennej upraw. Zdjęcia powstałe w ten sposób pozwalają na łatwą ocenę wskaźnika wegetacji, kwalifikacji upraw oraz miejsc, które wymagają szczególnej kontroli ze względu na występujące patogeny. System informacji przestrzennej, dostarcza wielu cennych informacji, które wykorzystywane są w takich serwisach jak: Sentient Hub, CREODIAS czy GEOPORTAL. 

Oprac. Martyna Niewadomska

Programy, projekty, dopłaty

Szczegóły

Kategoria: Przegląd polskiej prasy rolniczej

Dotacje na nawadnianie to niełatwe pieniądze / Magdalena Szymańska

(Tygodnik Poradnik-Rolniczy 2020 nr 49, s. 10) 

Od 30 listopada do 28 stycznia w oddzialach ARiMR można ubiegać się o dofinansowanie inwestycji związanych z nawadnianiem gospodarstw. Maksymalnie do uzyskania jest kwota 100 tys. złotych. O pomoc realizowaną w ramach działania „Modernizacja gospodarstw rolnych”, może wystąpić rolnik posiadający gospodarstwo o powierzchni co najmniej 1 ha i nie większe niż 300 ha, który przez rok poprzedzający miesiąc złożenia wniosku wykazał przychód w wysokości co najmniej 5 tys. zł. Niezbędne jest również posiadanie wpisu w krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności.

Zwrotowi podlega 50 proc. kosztów poniesionych na realizację inwestycji (60 proc. w przypadku młodego rolnika). Wsparcie jest przyznawane na realizację inwestycji ulepszających już istniejące instalacje nawadniające, powiększających obszar nawadniania lub jednocześnie poprawiających już istniejące instalacje.

Dofinansowanie można otrzymać m.in. na: budowę studni i zbiorników; zakup maszyn i urządzeń do poboru, magazynowania, uzdatniania, odzyskiwania lub rozprowadzania wody, instalacji nawadniających i systemów do sterowania nawadnianiem. Rolnik, który nie nawadniał do tej pory swoich upraw może ubiegać się o fundusze na ten cel, jeżeli stan części wód określono jako dobry, a planowany system nawadniający nie wpłynie niekorzystnie na środowisko. 

Oprac. Martyna Niewiadomska

Nowe technologie

Szczegóły

Kategoria: Przegląd polskiej prasy rolniczej

Ruszył samorzad.gov.pl

(Gazeta Sołecka 2020 nr 10, s. 19)

Serwis samorząd.gov.pl jest kontynuacją Projektu Portal RP podjętego przez Ministerstwo Cyfryzacji na rzecz budowy spójnego systemu informacyjnego (gov.pl) dla całej administracji - cyfrowej bramy - udostępniającego każdego typu informacje i e-usługi oferowane przez administrację publiczną. W ramach prac prowadzonych w projekcie przenoszone są strony urzędów centralnych, wojewódzkich i samorządowych. Rozbudowywany system do zarządzania treścią pozwala redaktorom z urzędów centralnych, wojewódzkich i samorządowych na coraz wygodniejsze zarządzanie i aktualizowanie treści zamieszczanych przez poszczególne podmioty. 

Przed uruchomieniem portalu przeprowadzono badania rynkowe w zakresie oczekiwań użytkowników. Szukano ułatwień w poruszaniu się i wyszukiwaniu potrzebnych informacji na dotychczas istniejących stronach internetowych urzędu.

Portal spełnia warunki dostępności cyfrowej, co ułatwia dostęp do Biuletynu Informacji Publicznej, bowiem całość jest zintegrowana.  Obniżone są również koszty utrzymania i zabezpieczenia serwisów informacyjnych, bo wykorzystywane są zasoby Ministerstwa Cyfryzacji. Prowadzona jest również kampania informacyjna dla samorządów #CyberBezpicznySamorząd, która ma na celu podniesienie bezpieczeństwa stron internetowych samorządów oraz kompetencji osób je obsługujących.

Oprac. Martyna Niewiadomska

Hodowla zwierząt gospodarskich

Szczegóły

Kategoria: Przegląd polskiej prasy rolniczej

Higiena racic/ Tadeusz Borowicz

(Wiadomości Rolnicze Polska 2020 nr 9, s.29)

Stan zdrowotny oraz kondycja racic mają ogromne znaczenie na wydajność mleczną bydła. Od 15-20 proc. stada może być wyeleminowana z powodu ich złej kondycji, a w przypadku stad wysokowydajnych ta liczba może dojść nawet do 50 proc. Dlatego też należy zwracać uwagę na profilaktykę oraz pielęgnację.

Prawidłowa korekta racic, utrzymuje ich prawidłowy kształt i powoduje, iż są one równomiernie obciążone, a tym samym zwierzę zachowuje prawidłowy układ osi pęcinowo – racicowej. Pierwszą korektę powinno się wykonać między 18 a 20 miesiącem życia.

System utrzymana ma znaczący wpływ na zdrowotność racic, u zwierząt mogących swobodnie się poruszać istnieje mniejsze prawdopodobieństwo występowania nagniotków, nierównomiernego ścierania czy przerastania. Należy zatem zapewnić zwierzętom zarówno odpowiednie podłoże jak i higieniczne warunki utrzymania. Ściółka powinna być regularnie wymieniana. Sucha słoma pomaga bowiem oczyszczać racice z odchodów, zapobiega też stanom zapalnym. Odpowiednia wilgotność to kolejny warunek, który trzeba spełnić. Aby uniknąć wszelkich zakażeń bakteryjnych, można stosować kąpiele racic w basenach, maty dezynfekujące lub opryski specjalistycznymi płynami. Na rynku można znaleźć również różnego rodzaju środki pielęgnujące puszki racicowe. 

Oprac. Martyna Niewiadomska

Szkodniki roślin

Szczegóły

Kategoria: Przegląd polskiej prasy rolniczej

Ćma bukszpanowa / Grażyna Michalak 

(Wieś Mazowiecka 2020 nr 10, s. 4)

Ćma bukszpanowa zwana również azjatycką przybyła na nasz kontynent z Dalekiego Wschodu. Jest szkodnikiem wybitnie żarłocznym i nie posiada naturalnych wrogów. Klimat w Polsce z łagodnymi zimami spowodował, że w ciągu roku mogą wystąpić nawet trzy pokolenia ćmy bukszpanowej. Dorosłe osobniki są nieszkodliwe. Motyle o brązowo-białych skrzydłach latają od kwietnia do października. Składają jaja na spodniej stronie liści, głęboko wewnątrz krzewów.  Z kolei larwy, jasnozielone z brązowymi paskami, żywią się liśćmi i młodymi pędami. Na skutek ich żerowania powstają tak zwane gołożery, czyli bezlistne pędy pokryte przędzą. Dochodzi wówczas do zamierania rośliny. Gąsienice zmieniają postać w kokonach zbudowanych z dwóch, sklejonych przędzą, liści bukszpanu.

Ochrona przed tymi szkodnikami powinna uwzględnić dokładny przegląd krzewów, zwłaszcza w środku, gdzie żerują gąsienice i owady składają jaja.  Do zwalczania tego szkodnika można zastosować metodę mechaniczną, pułapki fermonowe, preparaty bakteryjne takie jak Dipel czy Lepinox Plus czy środki o działaniu systemicznym tj. Polysect, Bukszpan 005 SL Ultra lub Mospilan. Opadłe liście i przycięte gałęzie należy zniszczyć, aby nie były miejscem zimowania jaj szkodników. 

Oprac. Martyna Niewiadomska

Natura i zdrowie

Szczegóły

Kategoria: Przegląd polskiej prasy rolniczej

Bor – pierwiastek mało znany/ Irena Burzyńska 

(Wieś Mazowiecka 2020 nr 10, s. 3) 

Bor jest ważnym mikroelementem zarówno dla organizmów żywych, jak i człowieka.  Większość polskich gleb ma niedobór tego pierwiastka. W większych ilościach można go znaleźć w glebach zasolonych, pustynnych oraz osadach w rejonach nadmorskich. Ten mikroelement jest składnikiem wód powierzchniowych, jego stężenie nie może być wyższe niż 0,3 mg/ l, bo wówczas staje się szkodliwy.

Bor w roślinach jest odpowiedzialny za procesy owocowania i kwitnienia. Pobierany jest poprzez system korzeniowy z gleby. Jego ilość w roślinie zależy od warunków klimatycznych i glebowych. Jego niedobór powoduje zamieranie stożka wzrostu i rozwoju rośliny oraz słabsze plonowanie. Brakom tym należy przeciwdziałać stosując nawozy wieloskładnikowe zawierające ten składnik.

U ludzi i zwierząt zwartość tego pierwiastka jest niewielka i nie przekracza 1 ppm. Jego źródłem są orzechy, fasola, owoce i bakalie.  Wpływa on na pracę mózgu, poprawia koordynację ruchową oraz zmniejsza ryzyko występowania chorób układu kostnego. Ułatwia też przyswajanie takich składników jak wapń, fosfor i witamina D.

Niedobory boru mogą spowodować nadczynność tarczycy, zmiany w układzie kostnym oraz zaburzenia gospodarki hormonalnej.

Bor jest ważnym mikroskładnikiem jednak jego nadmiar jest szkodliwy dla zdrowia.

Oprac. Martyna Niewiadomska