Ochrona roślin
- Szczegóły
- Kategoria: Przegląd polskiej prasy rolniczej
Wyczyniec wschodzi wcześnie / Wojciech Konieczny
(Farmer, 2021 nr 8, s. 58) – Ochrona roślin
Ekspansja wyczyńca, często spowodowana jest uproszczeniem w uprawie roli, monokulturą, płodozmianem z dużym udziałem zbóż, a także wczesnym wysiewem roślin ozimych. Zazwyczaj wschodzi jesienią przed rośliną uprawną, zmniejszając jej szanse na przetrwanie. Wyczyniec szybko uodparnia się na środki ochrony roślin, przez co jest chwastem bardzo trudnym do wyeliminowania. Zachwaszcza wszystkie rośliny, ale szczególnie dobrze się czuje wśród roślin zbożowych, zwłaszcza ozimych. Straty w uprawie dochodzą nawet do 70 proc., wystarczy tylko 12 roślin na m2, aby obniżyć plony o 5 proc.
Wyczyniec jest rośliną roczną ozimą lub jarą, dobrze krzewiącą się, wyrasta do 80 cm. Jedna roślina może wydać od 100 do 400 ziarniaków, które szybko dojrzewają i łatwo obsypują się z łodygi. W glebie zachowują zdolność kiełkowania przez wiele lat i to nawet z głębokości 8 cm. Roślina preferuje gleby ciężkie, gliniaste i zwięzłe, umiarkowanie wilgotne. Zachwaszcza zarówno rośliny jare, jak i ozime. Występuje w uprawie rzepaku ozimego, buraka cukrowego i roślin strączkowych. Dużym zagrożeniem jest w Europie Zachodniej, w Polsce stanowi problem lokalny.
Wyczyńca zwalcza się uwzględniając zarówno zabiegi agrotechniczne, jak i środki ochrony roślin, które mogą być stosowane zarówno jesienią jak i wiosna. Powinny one zawierać następujące substancje czynne: flufenacet, prosulfokarb, diflufenikan, pendimetalina, fenoksaprop-P etylowy, pinoksaden, piroksulam, mezosulfaron metylowy, chlorotularon.
Oprac. Martyna Niewiadomska
Według wstępnych danych Powszechnego Spisu Rolnego przeprowadzonego w ubiegłym roku, w Polsce funkcjonuje 1,3 mln. gospodarstw rolnych. Liczba ta jest o 13 proc. niższa niż w trakcie spisu z roku 2010. Wzrosła natomiast ich średnia powierzchnia z 9,8 ha na 11,1 ha, co daje wzrost średnio o 13 proc. Zwiększanie powierzchni odnotowano na przestrzeni ostatnich 4 lat. Liczba gospodarstw o powierzchni do 15 ha spadła o 16 proc., a tych powyżej 15 ha wzrosła o 6 proc. Dalej dominują gospodarstwa do 5 ha, ale aż o 16 proc. wzrósł udział gospodarstw większych.
W czerwcu tego roku z płyty lotniska w Sierakowie, został wysłany balon atmosferyczny (Politechnika Warszawska) na wysokość 30 tys. m. n.p.m. Firmy rolnicze sprawdzały jak ekstremalne warunki mogą wpłynąć na jakość zaprawionych nasion. Głównym celem misji było zbadanie jakie zjawiska zachodzą w chmurach zmieniających nasz klimat. Przy okazji wzniesiono również ziarno pokryte polimerem (Aegilops) oraz kwalifikowany materiał siewny odmiany pszenżyta ozimego. Próbki zostaną zaprawione, przebadane oraz wysiane w celu zbadania wpływu bardzo niskich temperatur, ciśnienia oraz zachowania polimeru, który pokrywał ziarna. 
Warto siać materiał kwalifikowany, pomimo wysokich cen, bowiem można skorzystać na dopłatach oraz na wzroście plonu nawet o 15 proc. Powszechnie wiadomo, że odpowiednio dobrana odmiana zwiększa szanse na wysokie plony. Wybranie tej właściwej spośród szeregu nowych wyhodowanych i ulepszonych, nie jest sprawą łatwą. Potencjał danej odmiany nie uwidacznia się bowiem bezwarunkowo w warunkach produkcyjnych. Na plon determinowany składają się 3 czynniki: odmiana, środowisko oraz agrotechnika.
Po raz pierwszy od lat zanotowano wyraźny wzrost w liczbie producentów ekologicznych, na koniec roku 2020 było ich bowiem 20,3 tys. Najliczniejszą grupę stanowią producenci rolni, gdzie zauważono nieznaczny wzrost. Wzrosła liczba producentów prowadzających działalność w zakresie przygotowywania, wprowadzania na rynek oraz importu produktów ekologicznych z krajów trzecich. Od dłuższego już czasu utrzymuje się tendencja wzrostowa wśród producentów zajmujących się konserwowaniem lub przetwarzaniem produktów rolnictwa ekologicznego. Największą działalność w tym zakresie (44 proc.) zanotowano w województwach: warmińsko-mazurskim, podlaskim i mazowieckim. Tam też znajduje się najwięcej gospodarstw ekologicznych. Z kolei największa liczba producentów rolnych jest w województwach: mazowieckim, wielkopolskim, lubelskimi oraz małopolskim. Nieznacznie, bo o 0,33 proc. zwiększyła się ogólna powierzchnia ekologicznych użytków rolnych. 
Strategia Bioróżnorodności 2030 zawiera wiele nowych instrumentów mających na celu odbudowę bądź zachowanie istniejących ekosystemów oraz zwiększenie obszarów działań ekologicznych. O ile pszczoła miodna odnosi znaczne sukcesy w tym zakresie, nie należy też zapomnieć o trzmielach, które są bardzo efektywne w procesie zapylania roślin dzikorosnących i uprawnych.
Remizy śródpolne to dawne zbiorowiska drzew i krzewów rosnące w otoczeniu pół i łąk. Jeszcze w XIX i XX wieku były specjalnie nasadzane w celu wzbogacenia przyrody. W tej chwili zadrzewienia znikają z pól z powodu przemysłowej produkcji żywności oraz tworzenia wielkopowierzchniowych gospodarstw rolnych. A szkoda, bowiem mają one niebagatelne znaczenie chociażby dla zwierząt łownych. Ponadto, dzięki odpowiednio dobranym gatunkom drzew chronią przed silnymi wiatrami, utratą wilgoci, a nawet erozją gleby. Są siedliskim dla licznych zwierząt, w tym pożytecznych takich jak: owady zapylające, tępiące szkodniki pajęczaki, roztocza czy ślimaki, jak również ptaków, płazów i gadów. Zadrzewienia nie tylko urozmaicają krajobraz, ale są też są korytarzami ekologicznymi dla zwierząt, ale przede wszystkim zwiększają bioróżnorodność. 
Owoce te zyskały dużą popularność w XX wieku, ze względu na swoje właściwości prozdrowotne. Są źródłem przeciwutleniaczy, zawierają kwas foliowy oraz elagowy, wykazują właściwości antynowotworowe. Duża zawartość fitoestrogenu, przyczynia się do blokowania enzymów odpowiedzialnych za niektóre nowotwory piersi.
Od 1 lipca br. ruszył kolejny nabór wniosków o dofinansowanie, w programie mikroinstalacji fotowoltaicznych. Inicjatywa skierowana jest do osób fizycznych wytwarzających energię elektryczną na własne potrzeby, które mają zawartą umowę kompleksową (z Operatorem Sieci Dystrybucyjnej – OSD, zakładem energetycznym) regulującą kwestie związane z wprowadzeniem do sieci energii elektrycznej wytworzonej w mikroinstalacji. Aby móc skorzystać z programu trzeba spełnić następujące warunki: instalacja musi już być wykonana i podłączona do sieci elektroenergetycznej o mocy 2-10 kW z przeznaczeniem na cele mieszkaniowe, wydatki zostały poniesione od 1 lutego 2020 roku, a jej instalacja nie została zakończona przed tą datą. Ponadto, inwestycja nie może być rozbudową już istniejącej instalacji.
Ogólnopolski projekt eDWIN (Internetowa Platforma Doradztwa i Wspomagania Decyzji w Integrowanej Ochronie Roślin), którego pomysłodawcą jest WODR w Poznaniu pozwala na stworzenie krajowego systemu informatycznego na rzecz ochrony roślin. Skorzystają z niego rolnicy, samorządy i instytucje naukowe.