Ascophyllum nodosum – francuskie doświadczenia perspektywą dla polskiego rolnictwa
- Szczegóły
- Kategoria: Wiadomości rolnicze
Od stuleci bretońscy rolnicy wykorzystywali żyjące w wodach Atlantyku wodorosty do nawożenia pól uprawnych. Osiągali oni doskonałe rezultaty włączając algi do tradycyjnej agrotechniki. Brunatnice, które stanowiły główny składnik „nawozu” są niezwykle zasobnym źródłem substancji fizjologicznie czynnych stymulujących rośliny do aktywacji odżywiania mineralnego, fotosyntezy i przyrostu biomasy. Dzięki ich zastosowaniu francuscy rolnicy uzyskiwali wyższe plony dużo lepszej jakości. Doświadczenia Bretończyków skłoniły naukowców i producentów nawozów oraz środków pomocniczych stosowanych w rolnictwie, do poszukiwań innowacyjnych rozwiązań agrotechnicznych opartych na bazie filtratów z wodorostów, które spowodowałyby ekspresję potencjału plonotwórczego. Stwierdzono, że najbardziej obiecującym rozwiązaniem jest wykorzystanie Ascophyllum nodosum, brunatnic rosnących w strefie pływów, które są nieustannie narażone na dynamiczne zmiany środowiska. Stanowią one niezwykle bogate źródło substancji fizjologicznie aktywnych – oligosacharydów, witamin, aminokwasów i fitohormonów.
Bardzo interesujący jest sposób pozyskiwania tych wodorostów, który zasadniczo nie zmienił się od stuleci. Zbieracze alg, nazywani goemoniers , muszą posiadać stosowaną licencję, która uprawnia ich do wykonywania zawodu. Zbiory brunatnic trwają od połowy marca do października. W trakcie odpływu goemoniers zbierają algi do dużych siatek, do których przyczepiają pływaki. Po przypływie boje unoszą wypełnione sieci na powierzchnię wody i wyławiane są z łodzi i kutrów. Surowiec z zachowaniem maksymalnego czasu 24 godzin od zbioru trafia do fabryki, w której zostaje oczyszczony z piasku, kamieni, muszli i wypłukany z soli morskiej. Po dokładnym oczyszczeniu rośliny Ascophyllum nodosum są rozdrabniane. Proces homogenizacji polega na mechanicznym rozdrobnieniu, bez użycia wysokich temperatur czy chemicznych odczynników, co mogłoby spowodować zdezaktywowanie substancji fizjologicznie czynnych. Z jednego kilograma alg otrzymywany jest 1 kilogram homogenatu, który stanowi podstawę produkcji fizjoaktywatorów.
Wieloletnie doświadczenia produkcyjne pozwoliły na opracowanie wyjątkowej opatentowanej technologii, która zapewnia pozyskanie fizjologicznie aktywnych składników z surowca i ich transfer do produktu końcowego, zachowanie wysokiej aktywności fizjologicznej wszystkich składników i ich maksymalną koncentrację uzyskiwaną w procesie filtracji oraz zróżnicowanie rodzajów filtratów w zależności od potrzeb konkretnych upraw.
Zanim końcowy produkt trafi do rolnika, poddawany jest wielu badaniom laboratoryjnym, których celem jest zagwarantowanie utrzymania najwyższej jego jakości, a przez to maksymalnych walorów użytkowych. Producent fizjoaktywatorów prowadzi liczne badania nie tylko we własnym supernowoczesnym laboratorium, ale też współpracuje z wieloma ośrodkami naukowo-badawczymi i uniwersytetami, których badania potwierdziły wpływ filtratów z Ascophyllum nodosum na wzrost plonowania upraw. Badania te pozwoliły także zidentyfikować najbardziej aktywne składniki i określić ich rolę w stymulacji kluczowych dla roślin procesów fizjologicznych.
Po udokumentowaniu wysokiej aktywności produktów w warunkach laboratoryjnych bardzo dużą wagę przykłada się do potwierdzenia skuteczności preparatów w warunkach polowych poprzez prowadzone w różnych krajach i w różnych uprawach wieloletnie doświadczenia wdrożeniowe. Te doświadczenia pozwalają na optymalne dostosowanie składu produktów, ich dawkowania oraz terminów stosowania w zależności od rodzaju i technologii uprawy.
Fizjologicznie aktywne składniki homogenatu zwiększają pobieranie składników pokarmowych przez rośliny poprzez stymulację aktywności enzymów biorących udział w procesach odżywiania roślin. Zawarty w filtracie oligosacharyd /mannitol/ aktywuje reduktazę azotanową. Enzym ten odgrywa ważną rolę w asymilacji azotu – głównego składnika kształtującego plon. Poprzez zastosowanie preparatów opartych na homogenacie zwiększa się pobieranie także innych makroelementów oraz mikroelementów: żelaza, manganu i boru – składników pokarmowych niezbędnych do prawidłowego rozwoju roślin.
Aktywatory zwiększają także wydajność fotosyntezy i to nie tylko poprzez poprawę odżywiania, ale także wywierając pozytywny wpływ na zawartość chlorofilu w liściach.
Najwcześniej potwierdzonym efektem działania tej grupy preparatów jest przyrost biomasy roślin i stanowi konsekwencję poprawy odżywiania mineralnego i wyższej wydajności fotosyntezy. Opryskiwanie roślin ekstraktem z brunatnic powoduje znaczący przyrost zarówno części nadziemnej rośliny, jak i systemu korzeniowego. Efekt ten został potwierdzony w badaniach polowych, uzyskując kilkunastoprocentowy przyrost zawartości suchej masy w roślinach.
Oligosacharydy zawarte w aktywatorach stymulują w roślinach syntezę poliamin, które gwarantują obfite kwitnienie, efektywne zapłodnienie, wiązanie zawiązków, a także szybkości podziałów komórkowych, co prowadzi do zwiększenia liczby komórek w zawiązkach owoców, a tym samym gwarantuje wyższy plon.
Jak wynika z doświadczeń francuskich rolników, preparaty oparte na algach morskich mogą stać się innowacyjnymi aktywatorami ekspresji potencjału plonotwórczego roślin uprawnych. Stosowanie aktywatorów wpływa zdecydowanie korzystnie na jakość i wysokość plonów.
Anna Rogowska
