Opakowania i odpady z opakowań – nowe przepisy
- Szczegóły
- Kategoria: Rolnictwo w Unii Europejskiej
Sejm uchwalił nową Ustawę o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi. Nowe przepisy zaczną obowiązywać od stycznia 2014 r. Pytanie, jakich zmian mogą się spodziewać producenci i firmy pakujące swoje produkty?
W zakresie tzw. wymagań zasadniczych dla opakowań praktycznie nie ma zmian, tj. należy obowiązkowo minimalizować ilość i negatywne oddziaływanie na środowisko oraz zapewniać ich przydatność do zagospodarowania. Z nowych założeń warto odnotować, że obowiązki w zakresie opakowań będą obciążać wprowadzającego opakowania, który jest zdefiniowany jako wytwórca opakowań lub importer.Przedsiębiorca wprowadzającyzas na rynek produkty w opakowaniach ma obowiązek stosowania opakowań spełniających określone wymagania. Kara za niewypełnianie obowiązków będzie wynosiła od 5 do 30 tys. zł.
Wprowadzający produkty w opakowaniach będą musieli złożyć wniosek do marszałka o wpis do nowego rejestru oraz:
- informację o sposobie wykonania obowiązku zapewnienia odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych ;
- dane organizacji odzysku opakowań, która przejęła obowiązek zapewnienia odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych, o ile została zawarta umowa z organizacją odzysku opakowań;
- informację o przynależności do porozumienia - w przypadku wprowadzającego produkty w opakowaniach wielomateriałowych lub wprowadzającego środki niebezpieczne w opakowaniach.
Kolejna sprawa, to ustawodawca zdecydował zwolnić sektor MSP z obowiązku realizacji poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych. Przedsiębiorcy, którzy wprowadzają produkty na rynek w opakowaniach, których masa nie przekroczy jednej tony w skali roku, będą zwolnieni z tych obowiązków. Mają jednak obowiązek rejestracji w nowym rejestrze marszałkowskim.
Ustawa wprowadza nowy obowiązek, jakim jest prowadzenie przez wprowadzającego publicznych kampanii edukacyjnych. Kampanie te mają służyć podniesieniu świadomości społeczeństwa. Realizacja tego obowiązku będzie możliwa na dwa sposoby: za pośrednictwem organizacji odzysku lub samodzielnie.
Wciąż podstawowym obowiązkiem wynikającym z ustawy jest zapewnienie obowiązków odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych, które powstają z opakowań po zużyciu produktów. W tym przypadku nabiera znaczenia określone postępowanie z niektórymi odpadami, a nie sama realizacja obowiązku – i to jest właśnie nowe podejście. Z ustawy można wyodrębnić tzw. grupę „wyjątków od reguły”, są to np. opakowania po lekach, opakowania wielomateriałowe, opakowania po produktach niebezpiecznych, czy opakowania wielokrotnego użytku.
Dziś,przedsiębiorcy obowiązki odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych realizują: samodzielnie, za pośrednictwem organizacji odzysku, lub nie robiąc nic wnoszą karę w postaci tzw. opłaty produktowej. Sejm dla niektórych opakowań wprowadził kolejne rozwiązanie tzw. porozumienie.
Ustawa wprowadza nowy obowiązek dla producentów wprowadzających na rynek środki niebezpieczne: zorganizowania systemu zbierania oraz zapewnienia ich odzysku i recyklingu odpadów z opakowań po tych produktach. Jeżeli środek niebezpieczny jest środkiem ochrony roślin, wprowadzający ma także obowiązek sfinansowania systemu. Obowiązek dla opakowań po tych konkretnych produktach można zrealizować samodzielnie lub poprzez porozumienie.
Nowa ustawa wprowadza także delegację dla ministra środowiska do zawierania porozumień dla dwóch grup podmiotów:
- z przedsiębiorcami wprowadzającymi produkty w opakowaniach, w zakresie utworzenia i utrzymania systemu zbierania, transportu, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów opakowaniowych;
- z przedsiębiorcami wprowadzającymi jednostkowe opakowania zwrotne w zakresie wspierania obrotu tymi opakowaniami.
Nowa ustawa nie dotyczy opakowań mających bezpośredni kontakt z produktami leczniczymi określonymi w przepisach ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne.
Podsumowując, należy stwierdzić, że w praktyce firma wprowadzająca środki definiowane jako niebezpieczne oraz wprowadzająca produkty w opakowaniach wielomateriałowych, o ile ma umowę z organizacją odzysku, będzie musiała wyłączyć je z umowy, a następnie albo samodzielnie, albo za pośrednictwem organizacji samorządu gospodarczego (izby gospodarczej) przystąpić do porozumienia, które fakultatywnie może być zawarte z marszałkiem województwa.
Zależnie od przedmiotu porozumienia, stroną porozumienia może być marszałek województwa lub minister środowiska. Istotna jest tylko intencja – w pierwszym przypadku to organizacja samorządu gospodarczego może zawrzeć porozumienie z przedsiębiorcami.
Nowa ustawa opakowaniowa nie przewiduje kar za brak zawarcia porozumienia, lecz dla producentów środków ochrony roślin są przewidziane kary za brak sfinansowania systemu zbiórki.
Oprac. Aleksandra Szymańska
Źródła:
- Ustawa z dn. 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej (Dz.U. 2001 nr 63, poz. 639)
- Ustawa z dn. 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz.U. 2001 nr 63, poz. 638)
- A. Jaworska, Nowe przepisy o opakowaniach i odpadach z opakowań, [w:] Opakowania 2013 nr 7, s. 35-39
- sejm.gov.pl
