Pogoda sieje zniszczenia. Pomoc w odbudowie produkcji rolniczej

Szczegóły

Kategoria: Rolnictwo w Uni Europejskiej

Polskę każdego roku nawiedzają anomalie pogodowe. Po dwóch powodziach w 2010 roku, kolejny rok przyniósł opłakane w skutkach mrozy, następnie wiosenne przymrozki, a w końcu susze na dużej powierzchni kraju.

Jakby tego było mało ponad 1000 zrujnowanych budynków, setki połamanych drzew i słupów energetycznych, zniszczone uprawy zbóż i warzyw – to bilans gwałtownej burzy, która przetoczyła się przez część województw łódzkiego i mazowieckiego w lipcu 2011 r. W gminie Klwów są wsie, w których ucierpiało 95 proc. gospodarstw. Najgorsze jest to, że mieszkańcy tych okolic żyją głównie z uprawy warzyw w tunelach, a wichura i grad zniszczyły właściwie 100 proc. upraw. Straty w zbożach sięgają 70-80 proc. Trąba powietrzna zniszczyła plantacje papryki i fasolki szparagowej, powyrywała z korzeniami większość drzew w sadzie, którego właściciele korzystali z dopłat na ratowanie starych odmian drzew owocowych.

W jeszcze gorszym stanie są budynki gospodarcze: obory, stodoły, chlewnie, które z reguły miały słabszą konstrukcję. Ogółem ucierpiało kilkaset domów i budynków gospodarczych. W rejonie Przysuchy i Białobrzegów zostały zniszczone sady owocowe i blisko 10 tys. tuneli z uprawami warzyw. Tereny te są często nazywane „paprykowym zagłębiem”. Zniszczenia tuneli paprykowych wynoszą 90 proc.

Wkrótce po nawałnicy samorządy zaczęły wypłacać zasiłki socjalne dla poszkodowanych, w wysokości 6 tys. zł. Dotknięci przez skutki burzy rolnicy, po dokonaniu wstępnych kalkulacji szkód oraz uzyskaniu opinii wojewody, mogli ubiegać się o dotacje na odtworzenie produkcji w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.  18 lipca 2011 r. Agencja uruchomiła składanie wniosków o przyznanie pomocy w ramach działania „Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku klęsk żywiołowych oraz wprowadzenie odpowiednich działań zapobiegawczych” finansowanego z PROW 2007-2013. O takie wsparcie mogli starać się rolnicy, których gospodarstwa zostały zniszczone w wyniku działania jednej z następujących klęsk żywiołowych: powodzi, obsunięcia ziemi, wiosennych przymrozków, deszczu nawalnego, lawiny, gradu, zniszczeń w uprawach spowodowanych przez mróz, huragan, susze i uderzenia pioruna (art. 3 ust. 2 pkt. 2-11a ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich - Dz. U. Nr 150, poz. 1249, z późn. zm.). Oferowane przez ARiMR wsparcie na odbudowę produkcji rolniczej w jednym gospodarstwie może wynieść do 300 tys. zł. Poszkodowani rolnicy mogli ubiegać się o pomoc do 29 sierpnia 2011 r.

Zasady przyznawania wsparcia

Z działania "Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych oraz wprowadzenie odpowiednich działań zapobiegawczych" mogły skorzystać osoby fizyczne lub prawne, spółki osobowe w rozumieniu Kodeksu spółek handlowych oraz wspólnicy spółki cywilnej, którzy m.in.:

• są posiadaczami samoistnymi lub zależnymi gospodarstwa rolnego w rozumieniu Kodeksu cywilnego o powierzchni użytków rolnych co najmniej 1 ha lub nieruchomości służącej do prowadzenia produkcji w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej w rozumieniu przepisów o KRUS, w którym wystąpiła szkoda spowodowana przez co najmniej przez jedno z wymienionych zdarzeń losowych: powódź, obsunięcie ziemi, przymrozki wiosenne, ujemne skutki przezimowania, grad, huragan, suszę, lawinę, deszcz nawalny oraz  piorun (art. 3 ust. 2 pkt 2-11a ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich - Dz. U. Nr 150, poz. 1249, z późn. zm.);
• prowadzą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej produkcję roślinną lub zwierzęcą, z wyłączeniem chowu i hodowli ryb;
• oraz spełniają wszystkie pozostałe obowiązujące w ramach tego działania kryteria dostępu i wymogi formalne, określone w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 13 września 2010 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania "Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych oraz wprowadzenie odpowiednich działań zapobiegawczych" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (Dz. U. Nr 169, poz. 1141, z późn. zm.).

Pomoc mogła być przyznana, jeżeli wysokość szkód oszacowanych przez komisję powołaną przez wojewodę właściwego ze względu na miejsce wystąpienia szkody, będzie wynosić:

• w uprawach rolnych, zwierzętach gospodarskich lub rybach średnio powyżej 30 proc. wielkości średniej rocznej produkcji rolnej z trzech lat poprzedzających rok, w którym wystąpiła szkoda, albo z trzech lat w okresie pięcioletnim poprzedzającym rok, w którym wystąpiła szkoda, z pominięciem roku o najwyższej i najniższej wielkości produkcji w gospodarstwie rolnym,

oraz

• w budynkach, budowlach, maszynach lub urządzeniach służących do produkcji rolnej, sadach lub plantacjach wieloletnich, lub stadach podstawowych zwierząt gospodarskich, nie mniej niż 10 tys. zł.

Te dwa warunki musiały być spełnione łącznie.

text-indent: 20px;Pomoc będzie przyznawana i wypłacana:

1. do wysokości nieprzekraczającej 130 proc. wartości szkód spowodowanych w gospodarstwie w budynkach, budowlach, maszynach lub urządzeniach służących do produkcji rolnej, sadach lub plantacjach wieloletnich, lub stadach podstawowych zwierząt gospodarskich, oszacowanych przez komisję, lecz nie większej niż wysokość 144 proc. wartości tych szkód pomniejszonej o kwotę odszkodowania uzyskanego z tytułu ubezpieczenia budynków, budowli, maszyn lub urządzeń służących do produkcji rolnej, sadów lub plantacji wieloletnich, lub stad podstawowych zwierząt gospodarskich, uszkodzonych lub zniszczonych w wyniku wystąpienia przymrozków wiosennych, ujemnych skutków przezimowania, suszy, powodzi, deszczu nawalnego, huraganu, gradu, obsunięcia się ziemi, lawiny, uderzeń pioruna - od ryzyka wystąpienia takich okoliczności;
2. do wysokości limitu, który w okresie realizacji Programu ma wynosi maksymalnie 300 tys. zł na jedno gospodarstwo;
3. w formie refundacji części poniesionych kosztów kwalifikowalnych, przy czym refundacji ma podlegać nie więcej niż 90% kosztów kwalifikowalnych.

Wsparcie będzie można otrzymać na inwestycje, w których koszty kwalifikowalne przekraczają 10 tys. zł.

Pomoc może być przyznawana na operacje:

• obejmujące wyłącznie inwestycje związane z prowadzeniem działalności rolniczej;
• spełniające wymagania określone w Programie, w szczególności uzasadnione ekonomicznie, w tym pod względem kosztów, oraz zapewniające osiągnięcie i zachowanie celów działania;
• których realizacja w gospodarstwie będzie uzasadniona potrzebą przywrócenia potencjału produkcji rolnej;
• które nie będą finansowane z udziałem innych środków publicznych;
• które nie spowodują wzrostu produkcji, dla której brak jest rynku zbytu;

jeżeli:

• wniosek o przyznanie pomocy zostanie złożony w roku, w którym wystąpiła szkoda w gospodarstwie spowodowana przez klęskę żywiołową lub w roku następującym po roku, w którym wystąpiła ta szkoda;
• w związku z wystąpieniem tej samej szkody rolnikowi, jego domownikowi w rozumieniu przepisów o KRUS lub małżonkowi tego rolnika, nie przyznano pomocy finansowej w ramach działania "Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej" - w przypadku gdy o pomoc ubiega się osoba fizyczna.

O przyznaniu pomocy nie będzie decydowała kolejność składania wniosków. Wsparcie będzie przysługiwało według liczby punktów przyznanych na podstawie kryterium wnioskowanej przez rolnika wysokości pomocy oraz wielkości szkód poniesionych w jego gospodarstwie. Wniosek o płatność rozpatrywany będzie w terminie 2 miesięcy, a ARiMR dokona wypłaty środków finansowych niezwłocznie po pozytywnym jego rozpatrzeniu. Na koniec warto dodać, że to już czwarty nabór wniosków o przyznanie wsparcia w ramach działania 126, poprzednie trzy zostały przeprowadzone w ubiegłym roku i na początku tego roku.

Oprac. Aleksandra Szymańska

Źródła:

• Burza sieje zniszczenie, Tygodnik Rolniczy 2011 nr 29, s. 14-15,
• Polisa na niepogodę, Tygodnik Rolniczy 2011 nr 30, s. 14-15,
• Pomoc dla poszkodowanych w wyniku klęsk, Biuletyn Informacyjny ARiMR 2011 nr 7, s. 23-25,
• Trzy minuty przed czternastą, Tygodnik Rolniczy 2011 nr 31, s. 1, 3, 6.
• www.arimr.gov.pl
• www.minrol.gov.pl

• Poprzedni artykuł