Proceder wypalania traw zabroniony, a jednak...
- Szczegóły
- Kategoria: Rolnictwo w Unii Europejskiej
Wiosna to okres, kiedy rozpoczyna się proceder nielegalnego wypalania traw. Dla natury to katastrofa ekologiczna. Dla strażaków - wiosenne zagrożenie pożarowe. A przecież ustawa o ochronie przyrody i o lasach zabrania wypalania traw na łąkach, pozostałości roślinnych na nieużytkach, skarpach kolejowych i rowach przydrożnych.
W tym roku już w lutym nie było śladu po śniegach. A wyschnięte, martwe trawy mogły stać się celem podpalaczy. Zdaniem niektórych wypalanie traw, jest najprostszym sposobem użyźniania gleby. Co jest nieprawdą.
Rolnik wypalający trawy jest narażony na szereg kar związanych ze swoim postępowaniem. Oprócz kar jakie może nałożyć policja czy prokuratura, karę może nałożyć Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Kary za wypalanie traw ustanawia wiele aktów prawnych:
- O tym, że postępowanie takie jest niedozwolone mówi m.in. ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1220 z późn. zm.). Zgodnie z tą ustawą, kto wypala łąki, pastwiska, nieużytki, rowy, pasy przydrożne, szlaki kolejowe, trzcinowiska lub szuwary – podlega karze aresztu albo grzywny.
- Art. 30 ust. 3 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2011 r. Nr 12, poz. 59 z późn. zm.)
Za wykroczenia tego typu grożą surowe sankcje:
Art. 82 ustawy z dnia 20 maja 1971r. Kodeksu wykroczeń (Dz. U. z 2010 r. Nr 46, poz. 275 z późn. zm.). Art. 163. § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz. U. z 1997r. Nr 88 poz. 553 z późn. zm.).
Wypalanie traw jest zabronione na podstawie kodeksu wykroczeń, który przewiduje za to karę grzywny w wysokości nawet do 5000 zł.
Z kodeksu karnego wynika jednocześnie, że wypalanie traw, które skończy się pożarem okolicznych zabudowań, który zagraża życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. Sprowadzanie bezpośredniego niebezpieczeństwa wskazanych zdarzeń jest zagrożone karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat.
Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa również może nakładać dotkliwe kary finansowe, jeśli stwierdzi, że doszło do wypalania gruntów rolnych przez rolnika. Zakaz wypalania gruntów rolnych jest bowiem jedną z norm, której zobowiązani są przestrzegać rolnicy ubiegający się o płatności bezpośrednie oraz płatności obszarowe w ramach PROW. Brak ich przestrzegania może doprowadzić do zmniejszenia o 3 proc. płatności bezpośrednich, płatności ONW, płatności rolno środowiskowych oraz płatności na zalesianie gruntów rolnych. W sytuacji, gdy rolnik świadomie wypala grunty rolne, całkowita kwota należnych mu płatności może być obniżona nawet o 20 proc. Jednakże o podstawie oceny zawartej w protokole z czynności kontrolnych, kierownik biura powiatowego może wydać decyzję o zmniejszeniu tej obniżki do wysokości nie mniejszej niż 15 proc. lub ją zwiększyć nawet do 100 proc. należnej kwoty pomocy.- W walkę ze zjawiskiem wiosennego wypalania traw włączyła się także Unia Europejska. Założenia polityki rolnej UE regulują między innymi zagadnienia ochrony środowiska w rolnictwie. Jednym z narzędzi umożliwiających dokonywanie pozytywnych przemian w tym sektorze jest system dopłat bezpośrednich. Ta forma wsparcia unijnego, zobowiązuje użytkownika gruntów do ich utrzymania zgodnie z normami tzn. w dobrej kulturze rolnej - art. 7 ust. 1 pkt 2a Ustawa z dnia 26 stycznia 2007 r. o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego (Dz. U. z 2008 r. Nr 170, poz. 1051 z późn. zm.).
Jak podaje Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej w Polsce od początku roku do 13 marca br. strażacy wyjeżdżali już do ponad 20 tysięcy pożarów traw, łąk i nieużytków (paliło się w sumie już ponad 11 756 ha). Najwięcej tego rodzaju pożarów odnotowano na terenie woj. dolnośląskiego (4495), śląskiego (3441) i mazowieckiego (2064). Niestety wzrasta również ilość pożarów lasów. We wspomnianym okresie strażacy gasili już 563 takich pożarów. Ich najwięcej było na terenie województw: dolnośląskiego (87), mazowieckiego (68) i podkarpackiego (56).
Z danych posiadanych przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wynika, że w 2011 r. wypalanie gruntów rolnych stwierdzono u 114 rolników, natomiast w 2012 r. skala tego procederu była znacznie niższa i takich zdarzeń było jedynie 40. W 2013 r. stwierdzono już jednak ślady wypalania w 95 gospodarstwach rolnych.
CO ROKU W POŻARACH WYWOŁANYCH WYPALANIEM TRAW GINĄ LUDZIE, W TYM PODPALACZE, PRZYPADKOWE OSOBY ORAZ STRAŻACY!!!
Mimo zakazów i konsekwencji prawnych wypalanie traw jest w Polsce częste. Zwalczanie tej praktyki jest przedmiotem apeli i akcji edukacyjnych przeprowadzanych przez służby leśne, Państwową Straż Pożarną, Kościół Katolicki, organizacje ekologiczne przy współudziale młodzieży szkolnej. Wymiernymi sukcesami w tej dziedzinie szczycą się organizacje społeczne w województwie lubuskim.
Oprac. Aleksandra Szymańska
Źródła:
- H. Jankowska-Huflejt, Skutki wiosennego wypalania traw, [w:] „Poradnik Gospodarski”, 2006 nr 3
- L. Kożuchowski, Wypalanie roślinności katastrofą środowiska przyrodniczego, Toruń 1999
- Zielony Sztandar 2014 nr 13
- www.arimr.gov.pl
- www.minrol.gov.pl
- www.straz.gov.pl
