Rynki rolne i produkcja rolnicza

Europa rezygnuje z handlu w niedziele

(Przemysł Spożywczy 2017 nr 2, s. 45)

Jak wynika z analizy PWC Polska (wiodąca globalna organizacja świadcząca profesjonalne usługi doradcze) przygotowanej dla Polskiej Rady Centrów Handlowych:

  • w 13 spośród 30 krajów nie ma żadnych restrykcji dotyczących handlu w niedzielę,
  • 15 krajów w ciągu ostatnich 10 lat przechodziło proces rozluźnienia prawa i ograniczenia restrykcji handlu w niedziele,
  • 5 spośród 30 krajów stosuje minimalne ograniczenia dotyczące jedynie sprzedaży alkoholu oraz handlu w dni świąteczne,
  • 4 spośród 13 krajów to dojrzałe gospodarki europejskie, które całkowicie zliberalizowały handel w niedziele.

Na przestrzeni ostatnich lat, w ośmiu krajach europejskich znacznie ograniczono lub całkowicie zniesiono obostrzenia odnośnie niedzielnego handlu:

  • Dania - brak ograniczeń po zmianie prawa w 2012 r.,
  • Francja - ograniczona deregulacja w 2009 r.; ok. 500 stref turystycznych, w których handel jest dozwolony; trwa dyskusja nad dalszą deregulacją,
  • Grecja - od 2013 r. lokalne władze mogą zezwalać na nieograniczony handel w niedziele wszystkim sklepom poniżej 250 m3,
  • Holandia - od 2015 r. władze lokalne mogą zezwalać na handel w każda niedzielę, wcześniej mogły zezwolić na handel jedynie do 12 niedziel w roku i tylko 1/3 z nich nie korzystała z takiej możliwości,
  • Hiszpania - od 2013 r. sklepy mogą być otwarte w 16 niedziel i świąt, władze lokalne mogą podnieść lub ograniczyć tę liczbę do minimum 10, właściciele mogą w te dni sami decydować o godzinach otwarcia,
  • Węgry - wprowadzony w marcu 2015 r. zakaz handlu w niedziele zniesiono w kwietniu 2016 r.,
  • Portugalia - w 2014 r. wprowadzono całkowitą liberalizację handlu,
  • Finlandia - w 2009 r. złagodzono prawo, a od 2016 r. zupełnie zniesiono restrykcje dotyczące godzin otwarcia sklepów w niedziele.

Oprac. Aleksandra Szymańska

 Podsumowanie rynku piwa w 2016 r.

(Przemysł Fermentacyjny i Owocowo-Warzywny 2017 nr 3, s. 29)

W 2016 roku branża piwowarska  zanotowała wzrost ilościowy sprzedaży  o 2,1 proc., a wartościowy o 1,4 proc. Największym zainteresowaniem cieszyły się piwa specjalne, o oryginalnych smakach, jak również piwa bezalkoholowe. Ulubionym piwnym stylem przeciętnego Polaka był w ubiegłym roku lager. Zmalało natomiast zainteresowanie nabywców piwami mocnymi.

Sięgający po piwo Polacy coraz większą uwagę zwracali na jego jakość. Sprzedaż piw markowych w 2016 roku wzrosła o 2,2 proc. (wzrost ilościowy) i 1,4 proc. (wzrost wartościowy) w porównaniu z 2015 rokiem.

Niezmiennie ulubionym miejscem piwnych zakupów Polaków są małe lokalne sklepy (64,4 proc. ilości sprzedanych butelek), co sprawia, że chmielowy trunek jest jednym z najważniejszych źródeł przychodu dla właścicieli tego rodzaju placówek, odpowiadającym blisko 30 proc. wartości ich obrotów.

Aby sprostać wymaganiom rynku małe lokalne sklepy coraz częściej łączą się w sieci franczyzowe i partnerskie. Jak wynika z danych Naczelnej Rady Zrzeszeń Handlu i Usług, w ubiegłym roku w Polsce działało już około 70 tys. sklepów i punktów usługowych w ramach franczyzy. Zatrudnienie w tej kategorii sklepów znalazło blisko 300 tys. osób, czyli 60 proc. pracujących w branży ogólnospożywczej.

Oprac. Joanna Radziewicz

Handel zagraniczny suszonymi warzywami w Polsce / Anna Bugała

(Przemysł Fermentacyjny i Owocowo-Warzywny 2017 nr 2, s. 12-14)

Polska jest liczącym się w świecie producentem i eksporterem suszonych warzyw. Eksport stanowił w ostatnich latach ponad 10% łącznej wartości polskiego eksportu przetworzonych warzyw. Zarówno w produkcji, jak i eksporcie dominują suszone mieszanki warzywne oraz suszona marchew. Największymi odbiorcami polskich suszy warzywnych są Niemcy oraz Wielka Brytania i Chorwacja.

Suszenie należy do najstarszych metod przedłużania trwałości produktów żywnościowych. Powoduje zmniejszenie objętości i masy produktu przy zachowaniu smaku, aromatu i większości składników odżywczych. Wzrostowi zapotrzebowania na warzywa suszone może sprzyjać, rosnąca wśród konsumentów popularność dań gotowych oraz perspektywy rozwoju tego sektora. W Polsce susze warzywne wytwarzane są przede wszystkim z marchwi, cebuli, pomidorów, a także pozostałych warzyw korzeniowych (m.in. z czerwonych buraków, selerów, pietruszki i pasternaka) oraz papryki, porów, czosnku, chrzanu, kopru, kalafiorów, kapusty, cukinii, naci pietruszki i selera.

Liderem w światowym eksporcie warzyw suszonych w 2015 r. były Chiny, których udział przekraczał 1/3 wartości globalnego eksportu suszy, a także USA (7,6%) i Indie (7,2%). Polska, z udziałem 3,1%, zajmowała 9. miejsce. Spośród krajów Unii Europejskiej Polska była trzecim eksporterem (po Niemczech i Holandii).

Produkcja suszy warzywnych w Polsce, w jednostkach zatrudniających ponad 9 osób, w 2015 r. wyniosła 20 tys. t i była o 20% mniejsza od notowanej średnio w latach 2012-2014 oraz o 11% mniejsza niż w okresie 2009-2011.

Według danych Ministerstwa Finansów, dodatnie saldo polskiego handlu zagranicznego suszami warzywnymi w 2015 r. wyniosło 20,5 mln € i było zdecydowanie większe niż w poprzednich latach (średnio 13,4 mln € w okresie 2012-2014 i 1,8 mln € w 2009-2011).Wartość polskiego eksportu suszy warzywnych (razem z reeksportem) w 2015 r. osiągnęła rekordowy poziom 57,7 mln €, co stanowiło 12% łącznego eksportu przetworzonych warzyw, wobec 44,1 mln € w latach 2012-2014 i 34,1 mln € w okresie 2009-2011. Import suszy warzywnych w 2015 r. wynosił 37,2 mln € (14% wartości przywozu przetworów warzywnych).

Oprac. Aleksandra Szymańska

 Wpływ zniesienia kwot mlecznych na produkcję mleczarską w Unii Europejskiej i prognozy dla kraju / Emila Kot

(Hodowca Bydła 2017 nr 3, s. 51)

Likwidacja kwot mlecznych przyczyniła się do zniesienia ograniczeń w produkcji mleka surowego. W pierwszym okresie obowiązywania nowych zasad niektórzy właściciele gospodarstw mlecznych uznali, że produkcja tego surowca przestała się opłacać, co doprowadziło do zachwiania nowej równowagi rynkowej. Wielkość popytu i podaży będzie w pełni widoczna dopiero po 3-4 latach. Dlatego też okres najniższych cen na litr mleka w zakładach sektora mleczarskiego może mieć miejsce właśnie w tym czasie i trwać nawet przez kilka lat, co nie będzie korzystne ani dla UE, ani dla Polski.

Przewiduje się jednak, że po tym okresie tendencje na rynku mleczarskim odwrócą się i nastąpi stopniowy wzrost cen do poziomu determinowanego przez wolny rynek, gdzie popyt i podaż są zbilansowane. Spekuluje się również, że już w 2020 roku produkcja mleka surowego zwiększy się o 4,8 proc, a produkcja towarowa o około 10 proc. Według prognoz poprawi się też mleczność krów, osiągając poziom 7,2 t/szt., natomiast pogłowie może się zmniejszyć o około 3 proc.

Likwidacja kwot mlecznych wiąże się z większą produkcją artykułów mleczarskich, których nadwyżki nie są w stanie wykorzystać kraje UE, co wiąże się z koniecznością poszukiwania nowych rynków zbytu na całym świecie. W konsekwencji sektor mleczarski będzie bardziej zależny od cen światowych.

Przewiduje się, że w Polsce tendencja, która rozpoczęła się w 1999 roku we wzroście skupu mleka będzie kontynuowana. Zmniejszy się jednak liczba gospodarstw zajmujących się produkcją tego surowca.

Oprac. Joanna Radziewicz

Submit to FacebookSubmit to Google PlusSubmit to Twitter