Choroby i szkodniki roślin

Szczegóły

Kategoria: Przegląd polskiej prasy rolniczej

Śluzak przetacza się przez całą Polskę / Tomasz Czubiński

(Top Agrar Polska 2017 nr 5, s. 116-118)

Śluzak to kwarantannowa bakteria powodująca chorobę ziemniaków zwaną śluzakiem. Dwa lata temu informowano o pierwszych potwierdzonych wykryciach tej bakterii, od tamtej pory pojawiał się sporadycznie. Plantacje, na których w ostatnich dwóch latach zaobserwowano bakterię ,poddawane są szczególnej kontroli.  Obecnie, bakteria nie występuje na żadnej plantacji, ale należy być czujnym.

To choroba, która dość powszechnie występuje w Holandii. Sprzyjają jej tamtejsze warunki – obfite opady deszczu, powszechne nawadnianie plantacji oraz gęsta sieć rowów i kanałów, którymi bakteria przenosi się z pola na pole. Bakteria poraża ponad 200 gatunków roślin należących do 50 rodzin botanicznych. W Polsce najprawdopodobniej występuje Rasa 3 biovar 2, która poraża ziemniaki, pomidory, tytoń, pelargonię, bakłażana. Oprócz roślin uprawnych do jej żywicieli należą chwasty: psianka słodkogórz i psianka czarna, które występują m.in. wzdłuż cieków wodnych, z których czerpana może być woda do nawodnień upraw polowych. Istotną sprawą jest również przeżywalność bakterii nie tylko w wodzie, ale również w glebie oraz ściekach powstałych w trakcie przerobu roślin żywicielskich. Istotny jest także fakt, że bakteria w bulwach ziemniaków może występować w formie niewidocznej dla oka (tzw. latentnej) i nie wywołując objawów przez kilka lat, razem z bulwami ziemniaków być roznoszona na kolejne pola.

Problem ze śluzakiem i innymi chorobami bakteryjnymi polega na trudnym ich zwalczaniu. Praktycznie nie ma zarejestrowanych środków na choroby bakteryjne o wysokiej skuteczności. Istnieje kilka zasad opracowanych przez Państwową Inspekcję Ochrony Roślin, które zwiększają prawdopodobieństwo uniknięcia śluzaka. Są to m.in.

• korzystanie z kwalifikowanego materiału sadzeniakowego,
• zalecenia agrotechniczne, tj. właściwy płodozmian, zwalczanie samosiewów ziemniaków, oddzielenie miejsc uprawy sadzeniaków od jadalnych i przemysłowych, unikanie krojenia sadzeniaków.

Oprac. Aleksandra Szymańska

Terminarz występowania i zwalczania szkodników roślin kapustowatych / Maria Rogowska

(Warzywa 2017 nr 4, s. 102-105)

Istotnym elementem prawidłowego zwalczania szkodników warzyw kapustnych jest precyzyjne określenie gatunku agrofaga oraz momentu jego wystąpienia na plantacji. Terminarz wskazujący moment występowania i zwalczania szkodników zdecydowanie ułatwi prawidłowe wykonanie tych zadań.

Oprac. Aleksandra Szymańska

Tantniś – ubiegłoroczny wróg kapustnych nr 1 / Rober Wrzodak

(Warzywa 2017 nr 4, s. 100-101)

Tantniś krzyżowaczek pochodzi z rejonu Morza Śródziemnego i rozprzestrzenił się na całym świecie. Żeruje na roślinach z rodziny kapustowatych. W Polsce szkodnik ten zimuje zwykle w stadium poczwarki – w resztkach roślin lub na chwastach. Dorosłe motyle tantnisia pojawiają się na plantacjach w maju, ale już pod koniec kwietnia warto lustrować uprawy pod kątem obecności tego szkodnika. Jego larwy żerują wewnątrz liścia, później wychodzą na zewnątrz i zeskrobują tkankę. W ciągu sezonu szkodnik wykształca w polskich warunkach przeważnie trzy pokolenia (od czerwca do września).

Największą szkodliwość wykazują gąsienice 1. pokolenia, chociaż są małe, to jednak ich liczne występowanie sięgające do 150 gąsienic na jednej roślinie kapusty, powoduje ogromne straty. Gąsienice pierwszego pokolenia żerują na młodych roślinach, uszkadzając przede wszystkim liście sercowe, zawiązki główek i róż. Prowadzi to do deformacji lub niewytwarzania tej części roślin.

Aby skutecznie zwalczać tego szkodnika konieczne jest prowadzenie stałego monitoringu uprawy w celu określenia momentu pojawienia się szkodnika i początku wylęgania gąsienic. Do zwalczania tantnisia zarejestrowanych jest obecnie 36 insektycydów. Ograniczanie liczebności tego szkodnika można również wspomagać różnymi zabiegami agrotechnicznymi. Zakładając uprawę należy w miarę możliwości unikać sąsiedztwa upraw innych roślin z rodziny kapustowatych, w tym głównie rzepaków, które mogą być miejscem zimowania i nalotu perwszego pokolenia tantnisia na uprawy warzyw.

Oprac. Aleksandra Szymańska

• Poprzedni artykuł