Rolniczy świat

Rolniczy świat

(Top Agrar Polska 2017 nr 6, s. 18) 

Praca w rolnictwie jest zaliczana do grupy najbardziej wypadkowych zajęć. Na 1000 pracujących w Polsce 9,76 to poszkodowani zatrudnieni w rolnictwie, leśnictwie, łowiectwie i rybołówstwie.

Na 16 328 tys. osób aktywnych zawodowo, 1495 tys. to rolnicy. Inne grupy zawodowe kształtują się następująco: specjaliści – 3121 tys., robotnicy i rzemieślnicy – 2502 tys., pracownicy usługowi i sprzedawcy – 2218 tys., technicy i personel średni – 2115 tys., operatorzy i monterzy maszyn – 1671 tys., urzędnicy – 1051 tys. i  pracownicy biurowi – 987 tys.

Z danych statystycznych wynika, że spożycie jajek w naszym kraju systematycznie spada. W 2005 roku wynosiło 215 szt./os., 2010 roku – 202 szt./os. a w 2015 roku – 144 szt./os.

Ponad 80 proc. energii odnawialnej pozyskiwanej w Polsce pochodzi z biomasy, 6 proc. z energii wiatru, 2 proc. z energii wody, a 0,2 proc. z energii słońca.

Cena gruntu rolnego w IV kwartale 2016 roku wyniosła 40 236 zł/ha (ogółem), przy czym dla poszczególnych klas kształtowała się następująco: I-IIIa – 51696 zł/ha, IIIb-IV – 40826 zł/ha i V-VI – 28049 zł/ha.

W 2016 roku złożono 1,351 mln wniosków o przyznanie płatności obszarowych. Na płatności bezpośrednie przeznaczono 19,7 mld zł.

Oprac. Joanna Radziewicz

Skutecznie zgłoś szkodę w uprawie / Roman Włodarz

(Top Agrar Polska 2017 nr 6, s. 14)

Prawo do odszkodowania z tytułu szkód łowieckich przysługuje właścicielowi lub posiadaczowi gruntu rolnego na podstawie sporządzonego przez niego pisemnego dokumentu, złożonego w terminie 3 dni od stwierdzenia szkody (w przypadku sadów 14 dni) do właściwego podmiotu odpowiedzialnego.

Oględzin strat najlepiej dokonać w obecności przedstawiciela izby rolniczej. Wskazana jest również obecność poszkodowanego lub jego pełnomocnika, chociażby w celu wychwycenia uchybień podczas sporządzania protokołu. Prawo łowieckie nie określa, jakie dokumenty ma przedstawić rolnik w celu przeprowadzenia szacowania. Do najważniejszych informacji należą: imię i nazwisko poszkodowanego, jego adres, numer konta bankowego, numer działki, tytuł prawny do nieruchomości.

Żądanie od rolnika przedłożenia ewidencji zabiegów środkami ochrony roślin może być uzasadnione w przypadku przesłanek do odmowy wypłaty odszkodowania z art. 48 ust. 6 o rażących naruszeniach zasad agrotechnicznych, natomiast konieczność przedstawienia faktur na zakup materiału siewnego, nawozów lub środków ochrony roślin jest zupełnie nieuzasadnione prawnie.

Przy szkodach częściowych lub występujących bezpośrednio przed zbiorem rolnik ma obowiązek zgłosić na piśmie najpóźniej 7 dnia przed planowanym terminem zbioru do koła łowieckiego lub innego podmiotu.

Ostatecznego szacowania oraz określenia wysokości odszkodowania dokonuje się najpóźniej na dzień przed sprzętem uszkodzonej lub zniszczonej uprawy czy płodu rolnego. Na żądanie jednej ze stron może w nim uczestniczyć przedstawiciel izby rolniczej.

W przypadku zastrzeżeń, co do wysokości odszkodowania rolnik może wystąpić o mediację do wójta (burmistrza, prezydenta) lub ubiegać się o swoje racje na drodze sądowej. Warunkiem koniecznym jest wówczas posiadanie kopii protokołu szacowania.

Oprac. Joanna Radziewicz

Miedź – zastosowanie, wpływ na środowisko i uregulowania prawne / Agnieszka Matłoka i in.

(Aura 2017 nr 5, s. 3-8)

Miedź to pierwiastek należący do grupy metali przejściowych. W czystej postaci ma barwę pomarańczowo-czerwoną, pod wpływem powietrza pokrywa się czerwono-brunatnym nalotem, a wystawiona na długotrwałe działanie czynników atmosferycznych – patyną. Ze względu na swoje właściwości metal ten znalazł zastosowanie, m.in.: w pokryciu dachów kościołów, jako materiał na naczynia w gorzelniach piwa, w takich wyrobach jak rury instalacji elektrycznej, rury wodociągowe, w urządzeniach grzewczych i chłodniczych. Miedź wchodzi w skład stopów brązu, mosiądzu oraz może też zawierać dodatki innych metali. Wchodzi w skład będących w obecnym obrocie monet o najmniejszym nominale. W przyrodzie występuje w postaci minerałów (malachitów, chryzokoli, lirkonitu, torbenitu).

Miedź do wód powierzchniowych może się przedostawać ze ściekami lub w wyniku stosowania pestycydów w uprawach rolniczych. Dopuszczalne zawartości metali ciężkich w komunalnych osadach ściekowych określa Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 lutego 2015 roku (Dz.U. poz. 257). Reguluje ono również dopuszczalne zawartości m.in. tego pierwiastka w wierzchniej warstwie gruntu na głębokości 0-25 cm, gdy stosowane byłyby komunalne osady ściekowe w rolnictwie, lub do rekultywacji gruntów na cele rolne. W ustawie zostały też określone dopuszczalne wartości metali ciężkich w wierzchniej warstwie gruntu o głębokości 0-25 cm, przy zastosowaniu komunalnych osadów ściekowych, w przypadku terenów, które przeznaczone byłyby na cele nierolne, do przystosowania gruntów na cele planów zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Recykling miedzi był prowadzony od początku XX wieku. Metal ten można odzyskiwać m.in. z komputerowych płytek drukowanych czy zużytych telefonów komórkowych. Przykładem dobrej praktyki związanej z ochroną środowiska jest stosowanie się do dyrektywy w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (WEEE), Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 197/39 (2012), który zawiera m.in. wykaz sprzętu, którego części podlegają recyklingowi, a często mają w swoim składzie metale ciężkie, w tym miedź.

Miedź przedostaje się do środowiska naturalnego za pośrednictwem ścieków i wód kopalnianych, pyłów emitowanych przez huty i odpadów poflotacyjnych i hutniczych. Wyemitowane przez huty do atmosfery pyły metali powracają na powierzchnię w postaci suchych lub mokrych depozytów. Dlatego w strefie ich oddziaływania obserwuje się akumulację metali ciężkich w glebach.

Największy udział w światowym wydobyciu rud miedzi mają: Chile (5,52 mln ton), Peru (1,28 mln ton), Chiny (1,15 mln ton), USA (1,12 min ton), Australia (900 tys. ton), Indonezja (840 tys. ton), Zambia (770 tys. ton), Rosja (750 tys. ton), Kanada (480 tys. ton), Polska (430 tys. ton) i Kazachstan (400 tys. ton). Zasoby miedzi w naszym kraju szacowane są na 26 mln ton. Głównym ośrodkiem przemysłu miedziowego jest Legnicko-Głogowski Okręg Miedziowy. Popularność tego metalu wynika z jego wielobranżowego zastosowania w procesach wytwórczych, przy jednoczesnym braku możliwości zastąpienia tego surowca innym. Miedz wykorzystywana jest przede wszystkim do produkcji kabli elektrycznych (60 proc.), pokryć dachów i instalacji wodociągowych (20 proc.) i maszyn przemysłowych (15 proc.).

Miedź może być w 100 proc. poddana recyklingowi bez straty na jakości. Pod względem ilościowym jest trzecim, po żelazie i aluminium, najczęściej odzyskiwanym metalem. Szacuje się, że około 42 proc. zużywanej miedzi pochodzi z recyklingu, co jest korzystne dla społeczeństwa, środowiska i przemysłu. Recykling pomaga zaspokoić stale rosnące zapotrzebowanie, zmniejszając jednocześnie wpływ na środowisko związany z produkcją pierwotną i zapewniając dostęp do tego surowca dla przyszłych pokoleń.

W 2015 roku zanotowano spadek cen miedzi. Zdaniem analityków jest to związane przede wszystkim z prognozami dotyczącymi zapotrzebowania w Chinach, które wykorzystują około 40 proc. światowej produkcji tego surowca. W całym 2015 roku import miedzi do Chin wyniósł 4,81 mln ton i był niższy niż w 2014 roku (4,83 mln ton). Na skutek spowolnienia spadku gospodarczego w Chinach, tendencja spadkowa może się jeszcze utrzymywać.

Oprac. Joanna Radziewicz 

Dojrzałe w słońcu słodkie maliny

(Mój Piękny Ogród 2017 nr 6, s. 74-77)

Polska jest światowym liderem w produkcji malin. Wśród odmian wyróżnia się dwie grupy – letnie, owocujące na pędach dwuletnich i jesienne, owocujące na pędach jednorocznych. Pędy malin letnich powinny być wycięte po owocowaniu, natomiast jesiennych – późną jesienią lub wiosną następnego roku.

Decydując się na uprawę różnych odmian zapewniamy sobie możliwość zbioru malin od wczesnego lata do późnej jesieni. Ciągłość owocowania zapewniają takie odmiany jak: ‘Laszka’, ‘Benefis’, ‘Litacz’, ‘Polesie’, ‘Polka’, ‘Polana’, ‘Pokusa’, ‘Poranna Rosa’.

Krzewy malinowe dobrze rosną na stanowiskach słonecznych. Preferują gleby niezbyt ciężkie. Są wrażliwe na zalewanie korzeni wodą. Odmiany letnie wymagają prowadzenia przy podporach, w przypadku jesiennych nie jest to konieczne. W celu ograniczenia rozkładania pędów na boki warto je jednak wiązać w kępki.

Oprac. Joanna Radziewicz

Inwentaryzacja dzików przy pomocy wyników polowań zbiorowych / Bogusław Bobek, Jakub Furtek, Marta Wojciuch-Płoskonka

(Las Polski 2017 nr 9, s. 24-25)

W sezonie jesienno-zimowym znaczna część pozyskiwanej zwierzyny to wynik prowadzonych polowań zbiorowych. Polowania zbiorowe mogą być wykorzystane do inwentaryzacji zwierzyny grubej, ponieważ zarówno liczba odstrzelonych, jak i obserwowanych zwierząt podczas pędzeń miotów powinna być proporcjonalna do liczebności populacji w obwodzie łowieckim. W tym celu niezbędne jest wprowadzenie matematycznych relacji pomiędzy liczbą pozyskanych bądź obserwowanych zwierząt, a zagęszczeniem populacji.

Tego typu prace były wykonywane od października 2014 roku do lutego 2015 roku, na terenie nadleśnictw Młynary i Zaporowo, położonych w północnej części Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Olsztynie. Analizą objęto 44 polowania zbiorowe, podczas których wykonano pędzenia 185 miotów. Zaobserwowano w nich 1333 dziki, pozyskując 120 osobników. Obliczona odrębnie dla każdego z rejonów inwentaryzacyjnych liczba obserwowanych dzików w przeliczeniu na jeden miot wahała się od 4,1-9,5 osobników, a dzików odstrzelonych – w zakresie 0,35-1,10 sztuk. Przy pomocy pasów i bloków taksacyjnych obliczono zagęszczenie populacji sięgające 85,5 osobników/1000 ha lasu.

Szacuje się, że blisko 35 proc. dzików jest pozyskiwanych w naszym kraju przy pomocy polowań zbiorowych, podczas których w ciągu jednego sezonu łowieckiego wykonuje się pędzenia około 125 tys. miotów. Wykorzystanie tych danych do ogólnopolskiej inwentaryzacji zwierzyny grubej zależy od efektywnej współpracy nauki z praktyką łowiecką.

Oprac. Joanna Radziewicz

Submit to FacebookSubmit to Google PlusSubmit to Twitter