Uprawa roślin

Nowe odmiany wiechlinowatych / Elżbieta Stuczyńska

(Agrotechnika 2017 nr 5, s. 12-14)

Wiechlinowate, trawy - to rodzina roślin, która liczy ok. 11 tys. gatunków. Stanowi ona główny komponent roślinności stepowej, łąkowej i pastwiskowej. Należą do niej również ważne  rośliny uprawne, w tym  zboża. W Polsce występuje ponad 150 gatunków tych traw.

W 2016 r. krajowy rejestr odmian wiechlinowatych pastewnych (traw) obejmował 228 pozycji, w tym 132 kreacje krajowe i 96 zagranicznych, w 15 gatunkach. W 2017 r. wpisano do niego siedem nowych odmian, cztery z hodowli zagranicznych (czeskich i duńskich) i trzy z krajowych hodowli.

Festulolium - nowoczesna, międzygatunkowa odmiana traw o wysokich wartościach pokarmowych, wykorzystywana jako komponent do mieszanek pastewnych, ze względu na wysoki plon zielonej masy o bardzo dobrych właściwościach jakościowych. Nowe odmiany:

  • Hostyn - czeska odmiana pastewna tetraploidalna.
  • Mahulena - duńska odmiana pastewna heksaploidalna.

Kostrzewa łąkowa  - jedna z najlepszych traw pastewnych, stosowana jest także na pastwiskach. Zachowuje swoje wartości odżywcze również w sianie. Przeważnie bywa uprawiana w mieszankach z innymi gatunkami traw. Nowe odmiany:

  • Tyfonka - polska odmiana pastewna diploidalna.
  • Hyperbola - czeska odmiana pastewna diploidalna.

Tymotka łąkowa - cenna roślina łąkowa i pastwiskowa. Nowe odmiany:

  • Etola - polska odmiana pastewna heksaploidalna.

Życica wielokwiatowa - ceniony gatunek paszowy. Nowe odmiany:

  • Urania - polska odmiana pastewna tetraploidalna.

Życica trwała - jest bardzo cenną trawą pastewną. Świetnie nadaje się na pastwiska, gdyż bardzo dobrze wykorzystuje azot zawarty w odchodach zwierząt. Nadaje się na łąki, na których wypasa się owce i które są nawożone przez koszarowanie. Odznacza się bardzo dużą smakowitością oraz łatwością zrywania liści, dlatego stosuje się ją na pastwiskach dla koni, drobiu, kóz, bydła. Nowe odmiany:

  • Garbor - duńska odmiana pastewna tetraploidalna.

Oprac. Aleksandra Szymańska

Do tych szpinaków warto podejść na chłodno

(Warzywa 2017 nr 5, s. 60-62)

Wśród odmian szpinaku nadających się do mrożenia wymienia się:

  • Renegate F1 – osiąga dojrzałość zbiorczą po około 38 dniach, polecana do uprawy wiosennej, jesiennej i ozimej. Nadaje się do zbioru mechanicznego.
  • Rembrandt F1 - osiąga dojrzałość zbiorczą po około 47 dniach, polecana do uprawy wiosennej i jesiennej. Nadaje się do zbioru mechanicznego. Odporna na mączniaka rzekomego ras: 1-7, 11, 13, 15.
  • Rembour F1 - osiąga dojrzałość zbiorczą po około 58 dniach, polecana do uprawy letniej. Rośliny późno wytwarzają pędy kwiatostanowe, co umożliwia opóźnienie zbioru i uzyskanie wysokiego plonu. Odporna na mączniaka rzekomego ras: 1-8, 11, 15.
  • Bassoon F1 – odmiana bardzo wczesna, polecana do uprawy wiosennej i jesiennej. Odporna na mączniaka rzekomego ras: 1-12, 14, 16.
  • Sonoma F1 – odmiana wczesna, przeznaczona do uprawy wiosennej i jesiennej. Odporna na mączniaka rzekomego ras: 1-15.
  • Hudson F1 – odmiana wczesna, polecana do produkcji wiosennej i jesiennej, jak również uprawy ozimej. Odporna na mączniaka rzekomego ras: 1-11, 13, 15, 16.
  • Sacramento F1 – odmiana średnio wczesna przeznaczona do uprawy wiosennej i jesiennej, odporna na mączniaka rzekomego ras: 1-15.
  • Asta F1 – odmiana wczesna, o okresie wegetacji wynoszącym 45 dni, polecana do uprawy wiosennej, jesiennej i zimującej. Odporna na mączniaka rzekomego ras: 1, 2 i średnio wrażliwa na wybijanie w pędy kwiatostanowe. Nadaje się do zbioru mechanicznego.
  • Greta F1 – dojrzałość zbiorczą osiąga po 50 dniach, polecana do uprawy wiosennej, jesiennej i zimującej, długo utrzymuje dojrzałość zbiorczą. Nadaje się do zbioru mechanicznego. Odporna na mączniaka rzekomego ras: 1-3, nie ma skłonności do wybijania w pędy kwiatostanowe.
  • Orbita F1 – okres wegetacji wynosi 54 dni. Nadaje się do uprawy wiosennej, jesiennej i zimującej. Odporna na mączniaka rzekomego ras: 1, 2, o bardzo małej skłonności do wybijania w pędy kwiatostanowe.
  • Gnu RZ F1 – odmiana bardzo wczesna, polecana do uprawy wczesnowiosennej, jesiennej i zimującej. Nadaje się zarówno na rynek warzyw świeżych, jak i do przetwórstwa. Odporna na mączniaka rzekomego ras: 1-12, 14, 15.
  • Meerkat RZ F1 – odmiana bardzo wczesna, polecana do uprawy wczesnowiosennej i jesiennej.  Nadaje się zarówno na rynek warzyw świeżych, jak i do przetwórstwa. Odporna na mączniaka rzekomego ras: 1-15.
  • Silverwhale RZ F1 – odmiana wczesna, polecana do uprawy wiosennej i jesiennej. Nadaje się zarówno na rynek warzyw świeżych, jak i do przetwórstwa. Odporna na mączniaka rzekomego ras: 1-9, 11-15.
  • Mouflon RZ F1 – odmiana średnio wczesna. Nadaje się zarówno na rynek warzyw świeżych, jak i do przetwórstwa. Odporna na mączniaka rzekomego ras: 1-12, 14, 15, tolerancyjna na wybijanie w pędy kwiatostanowe, nawet w okresach upałów.
  • Odysseus F1 – odmiana o powolnym wzroście, polecana do uprawy wiosennej i jesiennej. Nadaje się zarówno na rynek warzyw świeżych, jak i do przetwórstwa. Nie jest podatna na wybijanie w pędy kwiatostanowe. Odporna na mączniaka rzekomego ras: 1-9, 11, 15.
  • El Prado F1 – odmiana o szybkim wzroście, polecana do uprawy w cyklu wiosennym i jesiennym. Nadaje się zarówno na rynek warzyw świeżych, jak i do przetwórstwa. Rośliny o wysokim potencjale plonotwórczym. Odporna na mączniaka rzekomego ras: 1-7, 9-16

Oprac. Joanna Radziewicz

Szparagi - zapotrzebowanie przerasta podaż / Magdalena Szymańska

(Tygodnik Poradnik Rolniczy 2017 nr 21, s. 11) 

Moda na szparagi przyszła do Polski z Niemiec. W ostatnich latach wzrasta liczba plantacji zajmujących się uprawą tych warzyw. Najwięcej zlokalizowanych jest w województwach: dolnośląskim, wielkopolskim, opolskim i pomorskim.

Koszty założenia plantacji szparagów, specyfika uprawy i zbioru są wysokie,  dlatego warto zaczynać od mniejszego areału. Koszt założenia takiej plantacji to 20-40 tys. zł na hektar. Na plon trzeba zaś poczekać kilka lat.

Bardzo ważne jest wybranie odpowiedniego stanowiska do założenia plantacji. Powinno być ono dobrze nasłonecznione oraz osłonięte od silnych wiatrów. Najlepsze są gleby piaszczysto-gliniaste, przepuszczalne, zasobne w próchnicę oraz szybko nagrzewające się wiosną o odczynie zbliżonym do obojętnego (pH 6,2-7,0).

Materiał nasadzeniowy kosztuje między 0,60 a 2,00 zł za sztukę. Na hektar potrzeba go ok. 15-18 tys. sztuk. W czwartym roku można zbierać plon, plantacja nadaje się do eksploatacji przez ok. 10 kolejnych lat.

Zbiory szparagów trwają od przełomu kwietnia i maja do około 20 czerwca. Średni plon wynosi ok. 3-6 t z hektara, natomiast maksymalny 12 t/ha w 4-7 roku produkcji.

Cena jaką uzyskuje się za kilogram szparag zależy głównie od ich dostępności na rynku. W okresach dużej podaży ceny za kilogram spadają nawet do 4 zł (2 zł za pęczek), jednak gdy warzyw jest mało można otrzymać nawet 18 zł/kg.

Oprócz kosztów związanych z pielęgnacją plantacji trzeba liczyć się też z kosztami zbioru i przygotowaniem warzyw do sprzedaży. Prace te wykonuje się z reguły ręcznie. Należy też dysponować odpowiednimi pomieszczeniami. Warzywa po zbiorze muszą być dokładnie segregowane, moczone, pęczkowane oraz przechowywane w chłodnym miejscu.

Oprac. Aleksandra Szymańska

Zimowy, a może wiosenny? / Elżbieta Kapusta

(Warzywa i Owoce Miękkie 2017 nr 5, s. 40-41)

Czosnek można sadzić jesienią i wiosną, ale technologia uprawy obydwu tych typów nie jest identyczna. Wpływa to na wielkość plonu oraz trwałość przechowalniczą. Typy uprawne czosnku nie wytwarzają nasion, rozmnaża się je jedynie wegetatywnie z ząbków lub z cebulek powietrznych. Wielkość główek zależy od odmiany (zimowe są większe) oraz warunków uprawy.

Czosnek lubi stanowiska osłonięte od zimnych wiatrów (odmiany zimowe) oraz niezacienione. Nie należy zakładać uprawy w zagłębieniach terenu, bowiem wiosenne roztopy mogą spowodować zalanie roślin. Również sadzenie na polach, gdzie przez ostatnie 4-5 lat uprawiano rośliny cebulowe nie jest zalecane. Dobrymi przedplonami są zboża, lucerna, pomidory.

Czosnek uprawia się w drugim roku po oborniku, a na glebach słabszych w pierwszym. Zaleca się nawozy wieloskładnikowe, uważać na chlorki, bowiem czosnek jest na nie wrażliwy.

Czosnek ze względu na płytki system korzeniowy (20-30 cm głębokości) ma duże wymagania wodne. Największe zapotrzebowanie na wodę wykazuje w okresie wzrostu cebul (maj-czerwiec). Nawadnianie należy przerwać dwa tygodnie przed zbiorami, co dobrze wpływa na przechowywanie warzywa.

Zebrany czosnek dosusza się na polu lub przewozi się pod wiaty. Przechowuje się w temperaturze 0-1oC i wilgotności powietrza 60-70%, co zapobiega rozwojowi chorób grzybowych i bakteryjnych.

 

Czosnek zimowy

Czosnek wiosenny

Termin sadzenia

poł. X – poł. XI

marzec – poł. IV

 

Czosnek do ukorzeniania potrzebuje temp. poniżej 10oC

Głębokość sadzenia

5-6 cm

3-5 cm

Rozstawa

8-10 cm, 30-40 cm

6-8 cm, 20-30 cm

 

Do sadzenia wybierać tylko duże ząbki z dorodnych główek

Pędy kwiatostanowe

Trzeba usuwać w momencie, gdy zaczynają sztywnieć; pozostawienie powoduje obniżkę plonu o ok. 30%

brak

Zbiór

Początek lub połowa lipca; dojrzałość zbiorczą rozpoznaje się po zasychaniu liści oraz pękaniu pierwszej zewnętrznej łuski

Połowa/koniec lipca; oznaką dojrzałości zbiorczej jest zżółknięcie liści i załamanie łodyg u połowy roślin na plantacji

Przechowywanie

Do 6 miesięcy

10-12 miesięcy

Oprac. Aleksandra Szymańska

Submit to FacebookSubmit to Google PlusSubmit to Twitter