Zakładanie przydomowego ogrodu jesienią
- Szczegóły
- Kategoria: Wiadomości rolnicze
JESIEŃ – DOBRA PORA NA ZAKŁADANIE PRZYDOMOWEGO OGRODU
Agrest, maliny, porzeczki, jeżyny to owoce, które każdy może mieć we własnym ogrodzie. Wystarczy trochę pracy i systematyczności, aby cieszyć się ich smakiem przez najbliższe lata. Idealną porą na zakładanie przydomowego ogrodu jest jesień, panują wtedy optymalne warunki pogodowe do przyjęcia drzew i krzewów owocowych. W takim razie czas brać się do pracy!
Zakładanie przydomowego ogrodu jesienią należy zacząć od wyboru dobrego miejsca i gatunków roślin, następnie przygotowania gleby, rozplanowania i sadzenia drzew i krzewów owocowych. Samo założenie ogrodu jest łatwiejsze niż późniejsza pielęgnacja roślin sadowniczych. Aby plon owoców był zadowalający, drzewa i krzewy trzeba nawadniać, nawozić, regularnie przycinać i chronić przed chorobami oraz szkodnikami.
Rośliny sadownicze dobrze rosną w podłożu gliniasto-piaszczystym. Gleba powinna być umiarkowanie przepuszczalna i zasobna w składniki pokarmowe (unikać podłoży kamienistych, jałowych lub zalewanych wodą). Optymalne są stanowiska słoneczne. Nie można zakładać ogrodu/sadu w miejscu zastoin mrozowych.
Jeśli chodzi o wybór odmian to należy sprawdzać ich siłę wzrostu, termin owocowania i odporność na choroby. Warto też dowiedzieć się czy dany gatunek jest samopylny, czy będzie potrzebował zapylacza. Standardowo, w przydomowych ogródkach uprawia się takie rośliny sadownicze jak: agrest, malinę, porzeczki, czy poziomki, których sadzenie jesienią jest idealną porą.
AGREST to znany krzew owocowy, chętnie uprawiany w przydomowych ogrodach. Najlepiej rośnie i owocuje na słonecznych i osłoniętych od wiatru stanowiskach, na glebach żyznych, bogatych w próchnicę i spulchnionych. Dobre będą gleby piaszczysto-gliniaste, średnio wilgotne. Wskazany jest odczyn gleby lekko kwaśny (pH 6,0-6,5).
Agrest najlepiej sadzić jesienią: od końca września do początku listopada. Krzewy agrestu sadzi się w rzędach, w rozstawie 1,5 m x 2,0 m (formy krzaczaste) lub 1,5 m x 1,5 m (formy pienne) - ułatwi to późniejszą pielęgnację i zbiór owoców, na głębokość 5–7 cm.
Warto sadzić obok siebie kilka odmian agrestu, co zapewni dłuższe plonowanie oraz poprawi efektywność zapylania. Glebę wokół krzewów należy ściółkować korą sosnową, torfem, trocinami, granulowanym węglem brunatnym lub słomą. Ściółka użyźnia glebę, zatrzymuje w niej wodę oraz hamuje rozwój chwastów. Większość odmian agrestu jest wystarczająco odporna na mróz, dlatego krzewy można sadzić praktycznie w całym kraju. Podstawowym zabiegiem pielęgnacyjnym, w uprawie tych owoców, jest cięcie.
MALINY to pyszne i aromatyczne owoce, które warto mieć w swoim ogrodzie. Te wyhodowane samodzielnie są najzdrowsze i najbardziej wartościowe. Ich uprawa jest dosyć prosta. Lubią miejsca słoneczne; gleby żyzne, bogate w składniki odżywcze, ale przepuszczalne i lekko kwaśne, o pH w granicach 5,5 - 6,5; wilgoć w podłożu. Bardzo dobrze znoszą temperatury zimowe.
Przed sadzeniem malin ważne jest odpowiednie przygotowanie gleby pod ich uprawę, tj. staranne oczyszczenie gleby z chwastów, oraz wzbogacenie jej w materię organiczną. Maliny można sadzić zarówno jesienią, jak i wiosną, na głębokość ok. 15-20 cm. Po posadzeniu trzeba dobrze ucisnąć glebę wokół rośliny i obficie ją podlać. Jeśli rośliny sadzimy w rzędach, odległość pomiędzy nimi powinna wynosić dwa metry. Rośliny w rzędzie, w zależności od odmiany, mogą rosnąć w odstępie 50-100 cm.
Odmiany malin dzielą się na dwa podstawowe rodzaje: owocujące jednorazowo, zwane potocznie letnimi i powtarzające owocowanie, zwane jesiennymi. Odmiany malin owocujących jednorazowo to między innymi Laszka, Sokolica, Tulameen czy Glen Ample. Powtarzające owocowanie to na przykład Polana, Polka, Polesie czy Pokusa. Ciekawą odmianą jest Poranna Rosa, o żółtych owocach.
Niezbędne zabiegi pielęgnacyjne w uprawie malin to: ściółkowanie, przycinanie, podlewanie, palikowanie. Poza tym, do prawidłowego wzrostu i rozwoju potrzebują dużo azotu. Można stosować nawożenie organiczne i mineralne.
Krzewy malin narażone są na liczne choroby, przede wszystkim o podłożu grzybowym oraz wirusowym, a także atakowane są przez różnego rodzaju szkodniki. Odpowiednia uprawa i pielęgnacja na pewno przełoży się na zdrowotność naszych malin, a przez to również na jakość i ilość owoców. Jeśli rośliny zostaną porażone przez chorobę lub zaatakowane przez szkodniki, do ich zwalczania możemy stosować różnego rodzaju środki, naturalne lub chemiczne, przestrzegając zawsze zaleceń na etykietach.
PORZECZKA CZARNA, BIAŁA I CZERWONA to popularne krzewy jagodowe sadzone w naszych ogrodach na przełomie października i listopada. Ich uprawa jest bardzo łatwa. Gleba dla porzeczek powinna być żyzna i przepuszczalna, warto ją nawieźć obornikiem lub ziemią kompostową i głęboko przekopać. Optymalny odczyn gleby (pH) dla porzeczki wynosi 6,0-6,5. Krzewy sadzimy w rozstawie 1,5 metra od siebie, aby mogły się swobodnie rozrastać. Wierzchnią warstwę gleby wokół krzewów warto ściółkować – zapobiegnie to rozwojowi chwastów i utrzyma wilgoć w glebie. Stanowisko dla porzeczek powinno być słoneczne, osłonięte przed silnymi wiatrami. Niezbędne zabiegi pielęgnacyjne w uprawie tych owoców to: przycinanie, podlewanie, zabezpieczenie przed mrozem. Jako pierwsze wegetację rozpoczynają porzeczki czarne, kwitną już w połowie maja, a owoce dojrzewają w lipcu. Porzeczki czerwone oraz porzeczki białe zbiera się od połowy sierpnia.
JEŻYNY to łatwe w uprawie krzewy owocowe, sadzone zarówno jesienią jak i wiosną. Wyróżnia się jeżyny odmiany: o pędach sztywnych, półsztywnych, wiotkich lub płożących. Przed sadzeniem należy ziemię głęboko przekopać z obornikiem lub ziemią kompostową. Sadzimy w odległości 1,5-2 m od siebie. Jeżyny lubią stanowiska słoneczne i osłonięte od wiatrów, glebę wilgotną i bogatą w materię organiczną. Zaleca się coroczne nawożenie nawozem mineralnym, a ziemię wokół krzewów warto ściółkować - ograniczy to rozwój chwastów oraz zatrzyma wilgoć w glebie. W uprawie jeżyn bardzo ważne jest regularne cięcie, co zwiększa plony.
Jesień to również dobra pora do sadzenia innych roślin, bowiem zdążą one ukorzenić się przed nadejściem zimy. We wrześniu sadzimy:
- w ogrodzie drzewa i krzewy owocowe i ozdobne,
- to ostatnia pora na sadzenie rozsady dwuletnich roślin ozdobnych, takich jak: bratki, dziewanny, dzwonki ogrodowe,
- wrzosy,
- cebulki kwiatowe: tulipany, kamasje, narcyzy i inne,
- rośliny strefy bagiennej, takie jak: pałka, czermień, łączeń, przęstka,
- zimowe odmiany czosnku.
Oprac. Aleksandra Szymańska
Źródła:
- Danek, Uprawa malin i jeżyn, Warszawa 2014
- Gwozdecki, Agrest i porzeczki, Warszawa 2007
- Szaciłło, Malinowy cud, [w:] „Sad Nowoczesny” 2016 nr 4
- Żurawicz, Truskawki i poziomki, Warszawa 2003
- abc-ogrodnictwa.pl
- https://www.wymarzonyogrod.pl
Konflikt pomiędzy dostawcami a odbiorcami produktów spożywczych i rolnych jest widoczny w całej Europie. Komisja Europejska nakłania państwa UE do większej ochrony małych i średnich producentów żywności oraz sprzedawców detalicznych przed nieuczciwymi praktykami ich silniejszych partnerów handlowych. Zanim produkt dotrze do konsumenta, uczestnicy łańcucha dostaw często podwyższają jego końcową cenę. KE chce powstrzymać tego rodzaju praktyki. Wprawdzie różnice siły przetargowej w stosunkach handlowych są powszechnie spotykane i zgodne z prawem, jednak w niektórych przypadkach taki brak równowagi może prowadzić do nieuczciwych zachowań rynkowych.
W zawiadomieniu przekazanym do UOKiK poszkodowany wskazuje podmiot, któremu zarzuca nieuczciwe wykorzystywanie przewagi kontraktowej, zamieszcza dokładny opis zdarzenia, informacje świadczące o naruszeniu przepisów ustawy oraz swoje dane osobowe. Powinien również dołączyć wszystkie dokumenty, które mogą stanowić dowód w orzekanej sprawie. Warunkiem podjęcia interwencji jest również naruszenie interesu publicznego. Oznacza to, że rolą UOKiK jest wyeliminowanie nieuczciwej praktyki z obrotu gospodarczego, a nie zadośćuczynienie konkretnym przedsiębiorcom.
Do środków spożywczych zalicza się także napoje, gumę do żucia i wszelkie substancje (łącznie z wodą), świadomie dodane do żywności podczas jej wytwarzania, przygotowania lub obróbki. Środkami spożywczymi nie są np. pasze, tytoń i rośliny przed dokonaniem zbiorów.