Apel o ochronę planety Ziemia!
- Szczegóły
- Kategoria: Ekologia i środowisko
W 2017 roku 15 tysięcy naukowców wystosowało ostrzeżenie dla ludzkości pt. „World Scientists’ Warning to Humanity: A Second Notice”, w którym przestrzegają przed negatywnymi konsekwencjami działań ludzi na biosferę, które mogą być zgubne dla nich samych. Ostrzeżenie odbiło się szerokim echem na całym świecie. Tekst apelu nawiązuje do przesłania z 1992 r. pod tym samym tytułem, które podpisało wówczas 1700 naukowców. Według ekspertów, obecna sytuacja środowiska jest znacznie gorsza niż 25 lat temu i niemal wszystkie omawiane wtedy problemy powiększyły się!
Autorzy deklaracji z 1992 roku wyrazili obawę, że ludzkość nadmiernie eksploatuje ekosystemy Ziemi, poza granice możliwości dalszego wspierania sieci życia. Apelowali o ograniczenie emisji gazów cieplarnianych i zaprzestanie wykorzystywania paliw kopalnych, powstrzymanie wylesiania i odwrócenie trendu zmniejszającej się różnorodności biologicznej.
W ciągu 25 lat, jakie minęły od poprzedniego apelu, sytuacja znacznie się pogorszyła. Poza ustabilizowaniem warstwy ozonowej w stratosferze, reszta problemów tylko się nasiliła. Nastąpił:
- procentowy spadek ilości wody pitnej na mieszkańca Ziemi,
- wzrost emisji dwutlenku węgla i wzrost średnich temperatur,
- spadek o 29 proc. liczby ssaków, gadów, płazów, ptaków i ryb,
- utrata blisko 300 mln akrów lasów, które zostały przekształcone w pola,
- wzrost o 75 proc. liczby martwych stref w oceanach.
Obecnie szczególnie niepokojąca jest tendencja katastrofalnej zmiany klimatu, wynikająca z rosnącego stężenia gazów cieplarnianych, emitowanych wskutek spalania paliw kopalnych, wylesiania, produkcji rolnej, a szczególnie hodowli przeżuwaczy na mięso. Zdaniem naukowców zapoczątkowaliśmy także masowe wymieranie, w ramach którego wiele obecnych form życia może zniknąć lub być co najmniej zagrożonych wyginięciem, do końca obecnego stulecia. Naukowcy apelują do wszystkich ludzi, a także przywódców o odwrócenie tych negatywnych trendów.
Oto przykłady niektórych zróżnicowanych i skutecznych działań, jakie ludzkość może podjąć, aby przejść do zrównoważonego rozwoju (nieuszeregowane według ważności ani pilności):
- nadanie priorytetu działaniom służącym stworzeniu odpowiednio finansowanych i zarządzanych rezerwatów dla znaczącej części światowych siedlisk lądowych, morskich, słodkowodnych i powietrznych;
utrzymywanie usług ekosystemowych poprzez powstrzymanie przemiany lasów, zbiorowisk łąkowych i innych siedlisk rodzimych;
- odtwarzanie rodzimych zbiorowisk roślinnych na dużą skalę, szczególnie obszarów leśnych;
- przywracanie siedlisk do ich stanu naturalnego poprzez reintrodukcję gatunków rodzimych, w tym głównie drapieżników szczytowych, w celu odtworzenia procesów ekologicznych i dynamiki biocenoz;
- opracowywanie i wdrażanie odpowiednich instrumentów polityki w celu przeciwdziałania defaunacji, działalności kłusowników oraz eksploatacji zagrożonych gatunków i handlu nimi;
- przeciwdziałanie marnotrawstwu żywności poprzez edukację i usprawnioną infrastrukturę;
- zachęcanie do zmian sposobu odżywiania się w kierunku diety opartej na roślinach;
- rozwijanie edukacji przyrodniczej dla dzieci prowadzonej w terenie, a także zachęcanie całego społeczeństwa do poszanowania przyrody;
ograniczanie inwestycji pieniężnych i zakupów w celu sprzyjania pozytywnym zmianom w środowisku;
- opracowywanie i promowanie nowych zielonych technologii oraz powszechne korzystanie z odnawialnych źródeł energii i odchodzenie od subwencjonowania produkcji energii z paliw kopalnych;
- korygowanie modeli rozwoju gospodarczego w celu zmniejszania nierówności oraz zapewnienia, że ceny, podatki i systemy zachęt uwzględniają prawdziwe koszty, jakie wzorce konsumpcyjne nakładają na środowisko;
- oszacowanie naukowo uzasadnionej, zrównoważonej wielkości populacji ludzkiej w ujęciu długoterminowym, przy równoczesnym mobilizowaniu krajów i liderów do wspierania tego niezwykle istotnego celu;
Sygnatariusze apelu przyznają, że środowisko naukowe, politycy, media, biznes i wszyscy ludzie nie robią wystarczająco duża, by walczyć o swoją planetę. Jeśli to się nie zmieni, czeka nas: „katastrofalna utrata biologicznej różnorodności i niezliczone ludzkie cierpienia”.
Oprac. Aleksandra Szymańska
- Eko i My 2018 nr 3
- J. Ripple i in., Przestroga naukowców z całego świata dla ludzkości: drugie ostrzeżenie, [w:] „BioScience” 2017, vol.67 no.12
- J. Ripple, Ch. Wolf, M. Galetti, T. M. Newsome, M. Alamgir, E. Crist, M. I. Mahmoud, W. F. Laurance, World scientists’Warning to Humanity: a second notice. BioScience” 2017, vol.67 no.12: 1026-1028
- Skubała, Naukowcy ostrzegają i apelują o ochronę naszej planety, [w:] „Aura” 2018 nr 3
- http://scientists.forestry.oregonstate.edu/