Problem: susza!

Szczegóły
Kategoria: Rolnictwo w UE i na świecie

W sierpniu 2019 r. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi poinformowało że ponad 1500 gmin w Polsce dotkniętych jest suszą, a ich liczba stale wzrasta. Obecnie specjalne komisje powoływane przez wojewodów oceniają straty.

Szacowanie strat spowodowanych suszą nadal trwa, choć  z tego, co do 10 sierpnia raportowali wojewodowie wynika, że suszą jest dotkniętych ok. 1,9 mln hektarów. Resort rolnictwa podał, że pod względem obszaru w bieżącym roku susza jest mniejsza niż w roku ubiegłym, co nie zmienia faktu, że na terenie, gdzie to zjawisko występuje drugi rok z rzędu, sytuacja jest dramatyczna (m.in. województwo lubuskie i wielkopolskie, część terenu województwa łódzkiego).

Lubuskie

W województwie lubuskim  straty w zbiorach żyta konsumpcyjnego szacuje się na 70-80%, pozostałe 20% zbóż w większości mogą się nie nadawać nawet na paszę dla zwierząt, ponieważ nie utrzymują odpowiednich parametrów. Do 10 sierpnia straty odnotowano w ponad 5 500 gospodarstwach rolnych. Wysokie temperatury i brak deszczu przyczyniły się do tego, że tegoroczne zbiory są bardzo ubogie. Rolnicy narzekają, że więcej nasiali nawozów, niż zebrali plonów. Przyznają, że jeśli sytuacja w najbliższych latach się nie poprawi, to będą musieli zrezygnować z upraw i zmienić zawód.

Okazuje się, że susza dotknęła wszystkie uprawy: zarówno warzyw, jak i zbóż. Co z kolei przełożyło się na wzrost cen warzyw i owoców. Ze względu na brak podstawowych zbóż, które są wykorzystywane do produkcji chleba, czyli pszenicy i żyta, ceny pieczywa również wzrosną.

Wielkopolska

Wielkopolska jest najbardziej objęta suszą - zaraz po województwie lubuskim. Susza notowana jest tutaj w uprawach: zbóż jarych, zbóż ozimych, krzewów owocowych, truskawek, rzepaku i rzepiku, roślin strączkowych, kukurydzy, drzew owocowych, warzyw gruntowych, tytoniu, buraka cukrowego, ziemniaka oraz chmielu. W lipcu występowała na powierzchni 28,09% gruntów ornych. Suszą objęte są wszystkie monitorowane grupy i gatunki upraw.

Problem dotyczy nie tylko upraw rolniczych. W miastach można zauważyć wysuszone trawniki, uschłe młode drzewka w parkach, natomiast w lasach występuje wysokie zagrożenie pożarowe.

Łódzkie

W połowie lipca Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – PIB w Puławach, ogłosił w raporcie o suszy rolniczej w Polsce, że największy problem suszy poza lubuskim i wielkopolskim odnotowano  we wszystkich gminach województwa łódzkiego.

W Łódzkiem, brak wody największe spustoszenie spowodował w uprawach rzepaku i rzepiku (w 100 proc. gmin). Jeżeli chodzi o zboża jare, to liczba „przesuszonych” gmin to 168 (na 177 wszystkich). W uprawach krzewów owocowych jest podobnie – 167 gmin. Jeśli chodzi o kukurydzę uprawianą na ziarno i kiszonkę to problem dotyczy 164 gminy, a w roślinach strączkowych najgorzej jest w 152 gminach, w uprawach zbóż ozimych w 152 gminach, w uprawach truskawek w 126, warzyw gruntowych - w 162. W sadach, największe spustoszenie w drzewach owocowych zanotowano w 41 gminach (na 177 wszystkich).

***

W związku z pogłębiającym się problemem Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Jan Krzysztof Ardanowski, zapowiedział, że rząd udzieli rolnikom pomocy.

Producenci rolni poszkodowani w wyniku wystąpienia niekorzystnych zjawisk atmosferycznych, w tym suszy poza odszkodowaniami z zakładów ubezpieczeń, mogą ubiegać się o następującą pomoc:

  1. Kredyt preferencyjny zarówno obrotowy na wznowienie produkcji w gospodarstwach rolnych i działach specjalnych produkcji rolnej jak i na odtworzenie środków trwałych.
  2. Udzielenie przez Prezesa KRUS, na indywidualny wniosek rolnika, który poniósł szkody spowodowane przez niekorzystne zjawiska atmosferyczne pomocy w opłaceniu bieżących składek na ubezpieczenie społeczne oraz regulowaniu zaległości z tego tytułu w formie odroczenia terminu płatności składek i rozłożenia ich na dogodne raty, a także umorzenie w całości lub w części bieżących składek.
  3. Zastosowanie przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa odroczenia i rozłożenia na raty płatności z tytułu umów sprzedaży i dzierżawy nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz ulg w opłatach czynszu, a także umorzenia raty płatności czynszu z tytułu umów dzierżawy, na indywidualny wniosek producenta rolnego, w którego gospodarstwie rolnym lub dziale specjalnym produkcji rolnej powstały szkody.
  4. Udzielenie przez wójtów, burmistrzów lub prezydentów miast ulg w podatku rolnym, na indywidualny wniosek producenta rolnego.

Ministerstwo rolnictwa zaznacza, że decyzja dotycząca uruchomienia dodatkowej pomocy finansowej zostanie podjęta po oszacowaniu szkód przez komisje powołane w poszczególnych gminach na podstawie przepisów o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

Zdaniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi najważniejsze jest teraz, by w następnych latach zasięg suszy był mniejszy, m.in. dzięki retencji i nawodnieniu. W związku z tym od września ruszy warty 100 mln euro program dofinansowania modernizacji istniejącego systemu nawadniania. Zgodnie z założeniami programu, rolnicy będą mogli wykonać m.in. nowe nawodnienia (ewentualnie z wykonaniem ujęcia wodnego z wód podziemnych lub powierzchniowych), modernizować instalacje nawadniające (ewentualnie z modernizacją ujęcia wody), modernizacje instalacji nawadniającej wraz z powiększeniem powierzchni nawadnianej. Ministerstwo poinformowało, że maksymalna wysokość pomocy udzielonej na jedno gospodarstwo rolne, w okresie realizacji PROW 2014-2020, na inwestycje związane z nawadnianiem nie może przekroczyć 100 tys. zł; pomoc przyznaje się na operację o planowanej wysokości kosztów kwalifikowalnych powyżej 15 tys. zł. Pomoc będzie polegać na refundacji do 50 proc., a w przypadku młodego rolnika - 60 proc. kosztów kwalifikowalnych, poniesionych przez beneficjenta.

Oprac. Aleksandra Szymańska

Źródło:

Submit to FacebookSubmit to Google PlusSubmit to Twitter