LITERATURA PODRÓŻNICZA W ZBIORACH CENTRALNEJ BIBLIOTEKI ROLNICZEJ

Szczegóły

Kategoria: Skarby w zbiorach CBR

Julian Ursyn Niemcewicz (1758-1841)

Podróże historyczne po ziemiach polskich między rokiem 1811 a 1828 odbyte

Paryż 1858

Julian Ursyn Niemcewicz - sławny poeta, dramatopisarz i powieściopisarz, współautor projektu Konstytucji 3 Maja, sekretarz Tadeusza Kościuszki podczas Insurekcji Kościuszkowskiej był członkiem Dyrekcji Edukacyjnej Narodowej Księstwa Warszawskiego, a od 1815 r. Wydziału Oświecenia Narodowego Królestwa Polskiego, urzędów powołanych do sprawowania nadzoru nad działalnością oświatową.
Z racji zajmowanego stanowiska w latach 1811 - 1828 wizytował szkoły na terenie całego kraju. Przejeżdżając z miasta do miasta zwiedzał wsie i miasteczka etapowe oraz pilnie obserwował ich mieszkańców.

Relację z podróży opisał w formie pamiętnika pt. „Podróże historyczne…”. Niemcewicz pierwszą podróż rozpoczął w 1811 r. od zwiedzania Krakowa, Sandomierza i Lublina. W 1812 r. wyjechał do Prus Królewskich. W 1816 r. objeżdżał Wołyń, a rok później udał się w podróż do Gdańska i Królewca. W 1818 r. przez Podole i Ukrainę dotarł aż do Morza Czarnego. Następnie podróżował po Litwie i Galicji. W 1821 r. objechał Śląsk i Wielkopolskę. W 1829 r. miała miejsce jego ostatnia podróż, wyprawa na Podlasie.

Podczas podróży Niemcewicz szukał pamiątek historii Polski, czasem zbaczał z drogi, aby obejrzeć miejskie archiwa, biblioteki, ruiny zamków, czy zabytkowe świątynie. Odwiedzał pola dawnych bitew, odczytywał napisy na grobowcach i pomnikach. A przy tym nie pominął żadnej polskiej fabryki. Na widok dobrze uprawianej roli serce mu się radowało. Ubolewał nad biedą i niedostatkiem ludności wiejskiej i miejskiej. Warto dodać, że podróże Niemcewicza przypadały na okres wojen napoleońskich.

Aleksander Humboldt (1769-1859)

• Podróże. Podróże po Afryce i Ameryce. T.1. Wilno 1861
• Podróże. Podróże po Afryce i Ameryce. T.2. Wilno 1861
• Podróże. Podróże po Rossyi Europejskiej i Azyatyckiej. T.1. Wilno 1861
• Podróże. Podróże po Rossyi Europejskiej i Azyatyckiej. T.2. Wilno 1861

Aleksander Humboldt - niemiecki przyrodnik i podróżnik, jeden z twórców nowoczesnej geografii, autor wielu dzieł, w tym wielkiej, wszechstronnej syntezy wiedzy przyrodniczo-geograficznej o Ziemi i Wszechświecie: Kosmos, czyli rys fizyczny opisu świata (t. 1–5 1845–62, wydanie polskie t. 1 1849, t. 2–3 1851–52), sprawozdań z podróży naukowych, oraz prac z historii odkryć geograficznych. Dzieła von Humboldta, wydawane w wielu językach europejskich, dotarły do szerokich kręgów ówczesnej inteligencji oraz przyczyniły się do powstania działu geograficzno-podróżniczego w światowej literaturze.

W zbiorach Centralnej Biblioteki Rolniczej znajdują się cztery dzieła Humboldta z podróży po: Afryce, Ameryce, Rossyi Europejskiej i Azyatyckiej.

Wędrowiec : pismo obejmujące: podróże i wyprawy, opis zwyczajów
i obyczajów ludów cudzoziemskich : życiorysy sławnych cudzoziemców, powiastki, przekłady literatury zagranicznej, wiadomości z dziedziny nauk przyrodzonych, przemysłu i technologii, rozmaitości itd.

[red. Filip Sulimierski]

Warszawa 1872-1900

Wędrowiec – polski ilustrowany tygodnik o tematyce podróżniczo-geograficznej a następnie społeczno-kulturalnej, wydawany w Warszawie od czerwca 1863 do 1906 roku. Czasopismo zostało założone przez Józefa Ungra. Jego pierwszym redaktorem (i założycielem) był Władysław Ludwik Anczyc.    

W roku 1874 redaktorem został Filip Sulimierski, publicysta i późniejszy redaktor „Słownika geograficznego Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich”. Pod jego redakcją tygodnik przybrał formę ilustrowanego magazynu geograficznego, w którym publikowano relacje z podróży geograficznych, opisy miejscowości oraz artykułu dotyczące zagadnień przyrodniczych. Dekadę później redakcję tygodnika objął Artur Gruszecki, który zmienił program pisma, dołączając artykuły dotyczące literatury i filozofii oraz artykuły poruszające kwestie społeczne i polityczne.

W latach 1899–1906 stałym ilustratorem tygodnika był Jan Gwalbert Olszewski, wybitny akwarelista związany z Zachętą, uczeń Wojciecha Gersona.

W zbiorach Centralnej Biblioteki Rolniczej znajdują się poszczególne roczniki pisma, z lat: 1872, 1878-1881, 1893-1896, 1898-1900.

Aleksander Jankowski (1866-1944)

• Wycieczki po kraju. 1, Kielce, Chęciny, Karczówka, Góry Ś.-Krzyskie, Bodzentyn, Wąchock, Iłża, Radom. Warszawa 1908
• Wycieczki po kraju. 2, Opatów, Ujazd, Klimontów, Ossolin, Sandomierz. Warszawa 1907
• Wycieczki po kraju. 3, Puławy, Kazimierz, Janowiec, Nałęczów. Warszawa 1907

Aleksander Jankowski - polski podróżnik, pionier krajoznawstwa, autor przewodnika „Wycieczki po kraju”, pedagog, współzałożyciel Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego (1906), urzędnik ministerialny w II RP.

Seria przewodników „Wycieczki po kraju” (1900-1908) została wydana w czterech tomach. W zbiorach Centralnej Biblioteki Rolniczej znajdują się trzy pierwsze.

Oprac. Aleksandra Szymańska