Soczewica – dla wegetarian i nie tylko…
- Szczegóły
- Kategoria: Natura i my
Soczewica należy do najstarszych roślin uprawianych w południowej Europie i na Dalekim Wschodzie. Już w czasach starożytnych wykorzystywano ją jako zamiennik mięsa. Zawiera wiele wartości odżywczych, dlatego powinna być ważnym składnikiem zdrowej i pełnowartościowej diety.
W starożytnej kuchni greckiej i rzymskiej soczewica uchodziła za potrawę dla ubogich. Rzymskie legiony spożywały ją jak kaszę. Grecy robili z niej chleb oraz zupę. O roślinie wspomina się nawet w Starym Testamencie, gdy Ezaw za miskę soczewicy sprzedał przywilej pierworództwa Jakubowi.
Soczewica należy do roślin strączkowych, które jak wiadomo posiadają wyjątkowe właściwości prozdrowotne i są skarbnicą wielu cennych składników odżywczych. Jest szczególnie lubiana przez wegetarian i wegan, ponieważ zawiera duże ilości białka, które jest drugim, najlepiej przyswajalnym przez organizm człowieka, białkiem pochodzenia roślinnego i może stanowić alternatywę dla białka zwierzęcego. Należy jednak pamiętać, że nie jest to białko pełnowartościowe, gdyż nie zawiera ono wszystkich niezbędnych aminokwasów. Dlatego ważne jest, by w jednym posiłku łączyć soczewicę z innymi produktami zawierającymi te składniki. Aby uniknąć straty białka, soczewica powinna być solona na 10 minut przed końcem gotowania.
Soczewica występuje w kilku odmianach różniących się wielkością i kolorem nasion. Do najpopularniejszych należą:
-
soczewica czerwona - to pozbawiona łupinki soczewica brązowa, łatwo się rozgotowuje, dlatego jest idealnym składnikiem zup, past, sosów i kremów. Nie wymaga wcześniejszego namaczania;
-
soczewica zielona – po ugotowaniu pozostaje sypka. Charakteryzuje ją przyjemny, lekko pikantny smak. Jest najczęściej wykorzystywana do przygotowywania farszów, pasztetów, past, zup i sałatek;
-
soczewica żółta – ma delikatny smak, łatwo rozpada się podczas gotowania, dlatego stanowi dobą bazę do zup;
-
soczewica brązowa- cechuje się wyrazistym smakiem. Można ją wykorzystać do przygotowania warzywnych pasztetów, pieczywa czy kotletów;
-
soczewica czarna - ze względu na wysoką zawartość białka i antyoksydantów jest uznawana za najzdrowszy typ soczewicy. Z wyglądu przypomina kawior. Dobrze sprawdza się jako składnik zup oraz pikantnych przekąsek.
Z soczewicy można przygotować także mąkę, która stanowi bazę do przygotowywania innych produktów, jak pieczywo czy makaron. Wchodzi w skład gotowych posiłków dla niemowląt i małych dzieci. Może również stanowić składnik kosmetyków – na przykład delikatnego toniku do twarzy, zapewniając dokładne i głębokie oczyszczenie porów.
Soczewica ma długi termin przydatności do spożycia – nawet rok. W tym czasie jej kolor może się zmieniać, co nie wpływa na zmianę jej właściwości oraz smaku. Ugotowana, może być przechowywana przez tydzień w lodówce.
Wartości odżywcze soczewicy sprawiają, że wykazuje ona liczne właściwości prozdrowotne:
-
niska zawartość sodu i duża ilość potasu pozwalają zapobiegać nadciśnieniu tętniczemu;
-
duże ilości błonnika sprzyją redukcji poziomu złego cholesterolu we krwi, a co za tym idzie regulacji ciśnienia tętniczego. Zmniejsza się ryzyko rozwoju miażdżycy, chorób układu krążenia, takich jak udar mózgu czy zawał serca.;
-
żelazo, kwas foliowy oraz witamina B12 wspierają leczenie anemii;
-
zawartość kwasu foliowego pomaga w zapobieganiu rozwojowi wrodzonych wad cewy nerwowej u płodu;
-
garbniki roślinne, czyli taniny, wykazują działanie przeciwbakteryjne i przeciwnowotworowe;
-
niewielka ilość tłuszczu i wysoka zawartość błonnika wspomagają odchudzanie, wypełniając żołądek i na długo zapewniając uczucie sytości.
Ponadto, soczewica korzystnie wpływa na prawidłową pracę trzustki, żołądka i śledziony, działa moczopędnie, wspomaga właściwą budowę kości oraz ścięgien, minimalizuje występowanie stanów zapalnych oraz pomaga w regeneracji skóry.
Soczewica ma niski indeks glikemiczny, więc z powodzeniem mogą ją spożywać cukrzycy. Najmniejszy indeks glikemiczny ma soczewica zielona (IG=25), a potem czerwona (IG=30), a największy żółta (IG=35).
Jednak spożywania tej rośliny powinny unikać osoby mające problemy z układem pokarmowym, ponieważ powoduje wzdęcia i nadmierną fermentację w jelitach.
Oprac. Joanna Radziewicz
Fot. pixabay.com
Źródła:
-
Majewska M.: Soczewica - właściwości zdrowotne i wartości odżywcze soczewicy. poradnikzdrowie.pl
-
Kędzierski M.: Soczewica – wartości odżywcze i właściwości zdrowotne.. https://www.wapteka.pl/
-
Jurewicz A.: Którą soczewicę wybrać? Czerwoną, zieloną, a może czarną?. https://www.medonet.pl/
-
Kruk A.: Soczewica – łatwostrawna i pożywna. Nauka i Zdrowie. Dodatek do Przyrody Polskiej 2013 nr 3.