Problemy w rolnictwie
- Szczegóły
- Kategoria: Przegląd polskiej prasy rolniczej
Kiedy kosić łąki? / Piotr J. Romański
(Agrotechnika 2012 nr 5, s.35-39)
Najczęściej do koszenia przystępuje się wtedy, gdy wykłosi się większość gatunków traw. W tym okresie roślinność zawiera dużo strawnego białka, związków mineralnych i daje najwięcej masy. Ponadto wcześniej skoszone trawy odrastają szybciej, co w rezultacie zapewnia większy plon drugiego pokosu. Niekiedy termin zbioru siana jest uzależniony od rodzaju żywionych nim zwierząt. Przy zbiorze drugiego odrostu faza rozwoju generatywnego traw nie jest tak ważna, ponieważ udział pędów kwiatowych w odroście jest minimalny. Liczy się wtedy ogólny stan runi oraz stopień rozrostu niektórych chwastów.
Termin kłoszenia pierwszego odrostu decyduje także o częstotliwości zbioru w ciągu całego sezonu wegetacji. Przy dwukrotnym zbiorze należy kosić łąki w fazie od pełnego wykłoszenia aż do kwitnienia traw dominujących. Na łąkach 3-kośnych pierwszy pokos zebrany w trzeciej dekadzie maja wykazuje zrównoważenie wielkości plonu z jakością, wyrażoną np. strawnością suchej masy. Przy powtarzającym się w latach czterokrotnym koszeniu zanikają trawy nadrostowe oraz rośliny o łodydze czepnej, natomiast lepiej rosną niektóre trawy podszywkowe, koniczyna biała i rośliny tworzące rozety liści przy gruncie.
Za najwłaściwszy termin zbioru przyjmuje się okres początku kłoszenia się, przeważających w runi, gatunków traw. Przy zbiorze pierwszego pokosu w końcu maja, drugi powinien rozpocząć się w drugiej połowie lipca, a następny 7-8 tygodni później. Ruń łąkową należy tak kosić, aby ścierń po skoszeniu była zielona. Optymalnym terminem zbioru zielonek do produkcji kiszonek z traw jest faza kłoszenia, z lucerny i koniczyny czerwonej w czystym siewie – faza pąkowania od początku kwitnienia.
O liczbie pokosów w okresie wegetacji w dużej mierze decyduje nawożenie. Im jest ono bardziej intensywne, tym szybszy wzrost roślin, wcześniejszy zbiór i większa ilość pokosów w roku. Najlepsze efekty uzyskuje się przy trzykrotnym zbiorze oraz nawożeniu roczną dawką 160-200 kg N/ha na łąkach mineralnych, a 60-140 kg N/ha na terenach obfitujących w gleby torfowo-murszowe.
Opóźnienie pierwszego koszenia łąk do stadium przekwitnięcia głównych gatunków traw obniża wartość pokarmową runi oraz przyczynia się do wyczerpania roślin z materiałów zapasowych. Na łąkach, na których nie dominuje żaden konkretny gatunek, najwłaściwszym terminem zbioru jest faza kłoszenia się trawy łąkowej. Nieprzestrzeganie właściwych terminów koszenia nie jest wskazane, ponieważ bujnie odrośnięta ruń zaczyna pleśnieć i gnić.
Największą wartość pokarmową mają liście wyższego piętra i pędy wegetatywne, w przeciwieństwie do pędów kwiatostanowych o dużej zawartości włókna. Od fazy rozwojowej, w czasie której następuje zbiór, zależy wartość pokarmowa zielonki oraz liczba dalszych pokosów. Odmiany wczesne powinny wykazywać dużą intensywność przyrastania masy w pierwszym odroście; odmiany późne powinny cechować się wysoką strawnością i dużą zawartością białka, zwłaszcza przy opóźnionym zbiorze.
Oprac. Joanna Radziewicz
Coraz mniej z budżetu na ODR / Karol Bujoczek, Grzegorz Ignaczewski
(Top Agrar Polska 2012 nr 5, s. 36)
W 2012 r. ośrodki doradztwa rolniczego otrzymają łącznie 154,48 mln zł dotacji z budżetu centralnego, co w porównaniu z rokiem 2005, kiedy to na Ośrodki Doradztwa Rolniczego budżet wydał 178,9 mln zł, daje nominalny spadek o prawie 14 proc., a gdyby do tego doliczyć inflację, spadek byłby jeszcze o kilkanaście procent większy. Mimo to ODR mogą za część ze świadczonych przez nie usług pobierać opłaty – m.in. za sporządzanie biznesplanów czy wniosków do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Przykładowo w latach 2005-2009 ośrodki doradztwa kosztowały budżet państwa 834 mln zł. W tym czasie na usługach komercyjnych ODR zarobiły 529 mln zł, a dzięki ich pracy na wieś trafiła unijna pomoc w wysokości około 21 mld zł (kwota dofinansowania wynikająca z przygotowanych przez ODR wniosków).
Oprac. Aleksandra Szymańska
Eksplozja OSN / Grzegorz Ignaczewski
(Top Agrar Polska 2012 nr 5, s. 32-33)
Od 1 maja 2012 r. tysiące gospodarstw z najsilniejszych rolniczo województw znalazło się na obszarach szczególnie narażonych (OSN), na których wprowadzone będą programy ograniczania odpływu azotu.
Nowe obszary OSN obejmą aż 2,5 mln ha – jest to ponad pięciokrotnie więcej niż w okresie 2008-2012. Obszary te wyznaczone są na podstawie monitoringu zawartości azotanów, których głównym źródłem pochodzenia są nawozy rolnicze w wodach rzek i jezior.
Objęcie gruntów rolnych obszarem OSN nie jest zbyt korzystne dla rolników. Będą oni objęci programami działań, które szczegółowo określają obowiązki gospodarzy, a także ograniczenia w produkcji, są to:
- ograniczone terminy stosowania nawozów do 31 października, a w przypadku łąk i pastwisk trwałych, płynne nawozy mineralne będą mogły być stosowane od 1 marca do 15 sierpnia, zaś obornik będzie można stosować na łąkach od 1 marca do 30 listopada, a na pastwiskach od 1 marca do 15 kwietnia i od 15 października do 30 listopada. Nawozy azotowe mineralne na łąkach i pastwiskach można stosować natomiast od 1 marca do 15 sierpnia, a na gruntach ornych do 15 października (za wyjątkiem pól pod buraki cukrowe);
- przechowywanie nawozów naturalnych - gnojówka i gnojowica muszą być przechowywane w szczelnych zbiornikach, których pojemność powinna pozwalać na zgromadzenie półrocznej produkcji tych nawozów w gospodarstwie, obornik musi być przechowywany w sposób uniemożliwiający przenikanie odcieków do wód i gruntu - przy czym od 1 marca do 31 października, jednak nie dłużej niż przez 12 tygodni, dopuszczalne będzie składowanie obornika na pryzmie bezpośrednio na gruncie pod warunkiem, że pryzmy będą zlokalizowane poza zagłębieniami terenu, w odległości większej niż 15 m od linii brzegu wód powierzchniowych i na terenach o spadku do 3 proc. Na wyposażenie gospodarstw w odpowiednie zbiorniki i płyty przewidziano okres przejściowy do 1 maja 2015 r.;
- dawki nawozów - generalną zasadą jest niestosowanie dawek wyższych niż 170 kg N/ha z nawozów naturalnych w ciągu roku, także tego z nawozów mineralnych. Dodatkowo konieczne będzie sporządzanie i przechowywanie bilansów azotu, a w przypadku gospodarstw o powierzchni powyżej 100 ha także sporządzanie na podstawie tego bilansu szczegółowych planów nawozowych.
Dodatkowym obowiązkiem rolników gospodarujących na OSN będzie prowadzenie szczegółowej dokumentacji zabiegów agrotechnicznych, a także gromadzenie informacji o plonach o zbiorach, które będą konieczne do sporządzania bilansów azotu i planów nawozowych.
Oprac. Aleksandra Szymańska