Zły czas dla polskiego rolnictwa
- Szczegóły
- Kategoria: Wieś w dobie koronawirusa
Zły czas dla polskiego rolnictwa
Pandemia Covid-19 ma bardzo szeroki i negatywny wpływ na gospodarkę Polski. Ten problem nie ominął także rolnictwa. Przez dwa ostatnie lata zła koniunktura na wsi osiągnęła swoje historyczne dno. Jakimś pocieszeniem w tej, niewesołej sytuacji, są rządowe programy dopłat dla produkcji rolnej.
Z badań Instytutu Rozwoju Gospodarczego SGH wynika, że w czwartym kwartale ubiegłego roku nastąpiło załamanie koniunktury w polskim rolnictwie. Poziom wskaźnika IGRAGR spadł w stosunku do trzeciego kwartału o 13,4 punktu procentowego i osiągnął rekordowe -11,7 punktu. Według autorów raportu jest to najgorszy wynik w historii badań Instytutu. W komentarzu do badania autorzy napisali, że jest to „największy spadek wartości wskaźnika zaufania w historii badania koniunktury rolnej, większy (o 3,1 punktu) od zanotowanego w II kwartale 2020 r. (będącego wynikiem wybuchu pandemii COVID-19), a obecny poziom nastrojów w gospodarstwach rolnych jest najniższy od 20 lat".
Opierając się na badaniach można stwierdzić, że obniżenie koniunktury jest powszechne, niezależnie od regionu i typu gospodarstwa. Największy spadek odnotowano w rejonach północnych oraz gospodarstwach zajmujących się chowem i hodowlą zwierząt. Na domiar złego przewidywania rolników na kolejny kwartał są bardzo pesymistyczne.
Takie nastawienie jest przede wszystkim efektem ogromnego wzrostu kosztów produkcji w roku 2021. Ceny niektórych środków do produkcji rolnej zdrożały nawet o 300 procent. Dla przykładu w roku 2020 tona saletry kosztowała około 800 złotych, natomiast w roku ubiegłym zdrożała do 2400 złotych.
Nieco lepsze dane, dotyczące branży mleczarskiej, przedstawił ekspert ds. analiz rynku rolno-spożywczego PKO BP, dr. Mariusz Dziwulski. Jego zdaniem dane makroekonomiczne pokazują, że branża mleczarska stosunkowo dobrze radzi sobie w trudnym okresie pandemii. „W pierwszym kwartale po wybuchu pandemii przychody branży mleczarskiej zmalały, natomiast zmalały w mniejszym stopniu niż przychody przetwórstwa spożywczego ogółem. Kolejne kwartały też pokazały, że branża mleczarska stosunkowo szybko wychodziła z tego kryzysu, ponieważ przychody branży rosły szybciej niż w przetwórstwie spożywczym ogółem”. Według eksperta, w pierwszym roku pandemii, przedsiębiorstwa mleczarskie zatrudniające ponad 50 pracowników zanotowały wzrost przychodów o 2 procent.
W tej sytuacji rząd zwiększył planowane w tegorocznym budżecie wydatki na rolnictwo o niemal 1,9 mld zł, do kwoty 7,6 mld. Do tego trzeba doliczyć wydatki na Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego oraz środki z Unii Europejskiej. Łącznie na rolnictwo będzie przeznaczone 57,2 mld złotych, czyli o 13 proc. więcej niż w roku ubiegłym.
W celu usprawnienia całego systemu dopłat oraz podwyższenia dochodów rolników, rząd przedłożył rozwiązania ustawowe o Uzupełniającej Płatności Podstawowej. UPP ma służyć realizacji programu pt. „Dopłaty powyżej średniej unijnej dla małych i średnich gospodarstw, w ramach Polskiego Ładu dla Polskiej Wsi”. Płatność ta, wraz z płatnością redystrybucyjną (dodatkową), pozwoli na zwiększenie średniej kwoty wsparcia ponad średnią UE w małych i średnich gospodarstwach (od 3 do 30 ha użytków rolnych) dla ponad 60 proc. rolników. Resort rolnictwa szacuje, że dopłata dodatkowa będzie na poziomie 40-41 zł na hektar. Wsparciem zostanie objętych ponad 1 mln rolników. Na ten cel rząd przeznaczy 400 mln zł. Nowe przepisy mają wejść w życie 15 marca, czyli w terminie rozpoczęcia naboru wniosków na kampanię roku 2022.
Tekst: Rafał Karpiński
Fot. pixabay.com
Źródła:
- https://modr.pl/kategoria-strony/koronawirus-rolnictwo-i-obszary-wiejskie-informacje-komunikaty-i-zalecenia
- https://www.farmer.pl/produkcja-zwierzeca/bydlo-i-mleko/niemal-dwa-lata-pandemii-jak-covid-19-odbil-sie-na-branzy-mleczarskiej,113467.html
- https://www.agrofakt.pl/2021-rokiem-wysokich-kosztow-produkcji-rolnictwo-ucierpialo/
- https://www.bankier.pl/wiadomosc/IRG-SGH-W-IV-kw-21-nastapilo-zalamanie-koniunktury-w-polskim-rolnictwie-8239893.html
- https://serwisy.gazetaprawna.pl/rolnictwo/artykuly/8343709,rolnicy-platnosc-uzupelniajaca-ustawa-podpis-prezydenta.html
- Dodatkowe wsparcie dla rolników – Uzupełniająca Płatność Podstawowa - Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi - Portal Gov.pl (www.gov.pl)