Planety i żywioły – ich znaczenie w dawnej tradycji i obrzędowości ludowej (cz.1)
- Szczegóły
- Kategoria: Kultura i tradycje ludowe
W dawnej kulturze ludowej magia była jednym z podstawowych narzędzi opisywania i systematyzowania rzeczywistości. Wierzono, że istotny wpływ na los człowieka mają ciała niebieskie i żywioły, które decydują o naszym codziennym bycie, dlatego w ważnych obrzędowo momentach warto pozyskać ich przychylność.
Burza
Prawie we wszystkich kulturach burza była traktowana jako symbol walki dobra ze złem, a piorun stanowił broń życiodajnego bóstwa solarnego w walce z siłami podziemnymi, należącymi do strefy nocy. W mitologii słowiańskiej symbolizował boga Peruna, Perkuna - władcę nieba i błyskawic. Wierzono, że pierwsze uderzenie pioruna zapładnia ziemię. Był otoczony kultem, a wzniecony przez niego ogień uważano za święty. W mitologii greckiej za burzę odpowiedzialny był Zeus, władca błyskawic, w mitologii nordyckiej funkcję tę pełnił Thor, natomiast w mitologii rzymskiej bogiem burzy był Jowisz, najwyższy władca nieba i ziemi, ojciec bogów. Starożytni Egipcjanie za boga burzy uważali Seta, a Celtowie – Taranisa.
Czas to nieodłączny element życia człowieka jako jednostki ludzkiej, na który nie mamy wpływu. Jego miernikiem są „stare jak świat” zegary, które porządkują nasze życie, wyznaczają rytm, tak jak to kiedyś czyniły pory roku i słońce. Są odnośnikami życiowymi, wspólnymi dla nas wszystkich. Wielorakość ich form i kształtów przyprawia o zawrót głowy. Zegary mogą być różne, od prostych i tanich urządzeń, poprzez cuda artystyczne, po wyrafinowane zegary atomowe. Nas jednak interesuje historia tego gatunku, a w szczególności stare zegary ludowe, które już od połowy XVIII w. trafiały do chałup bogatych chłopów w niemieckim Szwarcwaldzie.