Dobrostan
- Szczegóły
- Kategoria: Przegląd prasy rolniczej
Transport trzody chlewnej / Ryszard Plesot
(Gospodarka Mięsna 2014 nr 9, s.10-12)
W krajach UE obowiązuje rozporządzenie Rady (WE) nr 1/2005 z dnia 22.12.2004 roku w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu. Zgodnie z jego ustaleniami wszyscy przewoźnicy biorący udział w przewozie zwierząt na odległość powyżej 65 kilometrów muszą posiadać zezwolenia wydane przez właściwy organ państwa członkowskiego, które są ważne przez 5 lat. W przypadku długotrwałych przejazdów zagranicznych wymagane jest również prowadzenie dziennika podróży, w którym umieszczone będą między innymi informacje dotyczące identyfikacji zwierząt i odpowiedzialnych za nie osób, miejsca wyjazdu i przeznaczenia oraz przeprowadzonych kontroli.
Powyższe rozporządzenie przewiduje wyposażenie pojazdów w wentylację mechaniczną, regulację i rejestrację temperatury, system ogrzewania oraz stałą możliwość pojenia. Transport niektórych zwierząt jest zabroniony. Dotyczy to osobników bardzo młodych, samic w końcowej fazie ciąży i w 1 tygodniu po porodzie. Dokument ten uzależnia czas przewozu od rodzaju zwierząt, ale z reguły nie powinien on być dłuższy niż 8 godzin.
Transport zwierząt odbywa się środkami, które spełniają następujące kryteria: podłogi posiadają odpowiednią nawierzchnię, zwierzęta są odpowiednio rozmieszczone, mają dostęp do wody i paszy oraz czas na odpoczynek, zapewniona jest odpowiednia temperatura i wentylacja oraz właściwa ilość ściółki. Czas przewozu powinien być skrócony do minimum, tak, aby zwierzęta dotarły do celu bezpiecznie, bez narażania ich na zbędny stres i inne niedogodności.
Odpowiedzialność za nieprzestrzeganie zasad i warunków wykonywania transportu ponosi przewoźnik. Decyzje o wydaniu odpowiednich zezwoleń w tym zakresie wydaje powiatowy lekarz weterynarii na wniosek zainteresowanego organu. Kierowcy zajmujący się przewozem zwierząt również powinni posiadać specjalne zezwolenia wydane przez lekarza weterynarii. Urzędowy lekarz weterynarii potwierdza w planie trasy przewozowej, dokonanie kontroli w miejscach postoju, punktach etapowych i transferowych oraz punktach granicznych. Po zakończeniu transportu przewoźnik odsyła plan trasy do powiatowego lekarza weterynarii i właściwego miejsca wysyłki. Kopie tego dokumentu powinny być przechowywane przez okres 3 lat.
Każdy punkt etapowy powinien być wyposażony w odpowiedni sprzęt i urządzenia służące do załadunku i wyładunku. Podczas takich postojów zwierzęta powinny otrzymać paszę i wodę.
Do transportu żywych zwierząt wykorzystywane są najczęściej specjalnie wyposażone samochody ciężarowe oraz naczepy o wielu poziomach załadowczych. Na krótkich dystansach i przy małej ilości zwierząt dobrze sprawdzają się również ciągniki rolnicze z naczepą. Pojazdy obsługujące ruchome punkty skupu zwierząt, targowiska, ubojnie powinny dodatkowo posiadać wagi elektroniczne.
Oprac. Joanna Radziewicz
Koniec wypasu – czas na zwalczanie pasożytów w stadzie / Agata Karpowicz, Jerzy Kowal
(Doradca: Małopolski Informator Rolniczy 2014 nr 10, s. 23-25)
Następuje koniec sezonu pastwiskowego. Jest to jeden z najlepszych i najdogodniejszych momentów, aby w stadzie przeprowadzić szeroko zakrojoną akcję odrobaczania zwierząt, przed ich powrotem do budynków inwentarskich.
Inwazje pasożytnicze u bydła powodują wiele ekonomicznych strat, które dzielą się na straty bezpośrednie związane z upadkami zwierząt oraz konfiskatą organów w ubojni oraz pośrednie, do których zaliczamy przede wszystkim obniżenie, pogorszenie wykorzystania pasz, obniżenie wskaźników płodności oraz nakłady poniesione na leczenie.
Do niepokojących objawów, które powinny skłonić do podejrzenia problemu robaczycy w stadzie należą: nastroszona i matowa sierść, utrata apetytu, ostre biegunki, słabe przyrosty i obniżona odporność cieląt, suchy i męczący kaszel, powtarzające się ronienia, mumifikacja płodów lub/i rodzenie słabych cieląt.
Z gospodarczego punktu widzenia, największe znaczenie posiadają choroby pasożytnicze wywołane obecnością: pierwotniaków (neosporoza, kokcydioza, kryptosporydioza i rzęsistkowica bydła), nicieni płucnych i żołądkowo-jelitowych, przywr (motylica wątrobowa i motyliczka), stawonogów (kleszcze, muchówki, gzy).
W zmniejszaniu podatności zwierząt na wszelkie choroby, w tym pasożytnicze, najistotniejszą rolę odgrywają czynności profilaktyczne, do których zaliczamy:
- regularne usuwanie ściółki i obornika oraz odpowiednie usytuowanie płyty gnojowej w stosunku do obory i cielętnika,
- regularne czyszczenie budek dla cieląt oraz okresowa zmiana miejsca ich odchowu,
- stosowanie pułapek lamp owadobójczych w obiektach,
- okresowe odkażanie budynków,
- usuwanie wydalonych łożysk i błon płodowych po porodzie,
- ograniczenie dostępu psów, kotów, gryzoni i ptactwa do obór, cielętników i magazynów paszowych,
- stosowanie żywienia zbilansowanego pod kątem białkowo-energetycznym,
- kupować zwierzęta już odrobaczone lub odrobaczyć je przed wprowadzeniem do stada,
- higienizacja pastwisk.
Oprac. Aleksandra Szymańska
Obudź żwacz przed porodem / Beata Dąbrowska
(Tygodnik Poradnik Rolniczy 2014 nr 41, s. 35)
W ostatnich 3 tyg. ciąży u krów obserwuje się zwiększenie zapotrzebowania na energię. Jednocześnie obserwuje się, że pobranie suchej masy zmniejsza się o 25 do 35 proc. Brak apetytu wynika z gwałtownego wzrostu płodu i błon płodowych, które utrudniają wypełnienie żwacza.
W takiej sytuacji, należy zwiększyć koncentrację energii zastępując pasze objętościowe o małej koncentracji energii (np. słoma), dobrymi jakościowo paszami objętościowymi soczystymi, tj. kiszonka z kukurydzy i traw. Jeśli na 3 tyg. przed wycieleniem wprowadzi się do dawki pokarmowej mieszankę treściową, w której przeważają węglowodany niestrukturalne spowoduje to zwiększenie koncentracji energii oraz pozytywnie wpłynie na pobranie suchej masy. Dodatek paszy treściwej, w której przeważa skrobia, ma na celu przygotowanie mikroorganizmów żwacza do rozkładu węglowodanów niestrukturalnych w żwaczu. Ważną funkcję przed wycieleniem spełnia także dodatek mieszanki treściwej, który stymuluje rozwój brodawek żwacza, które w pierwszym okresie zasuszenia znacząco się zmniejszają. To okresowe zmniejszenie brodawek jest konieczne do ich odpoczynku i regeneracji.
W okresie przejściowym, przed porodem nie należy stosować w żywieniu krów suszonych wysłodków buraczanych, kwaśnego węglanu sodu, melasy i kredy pastewnej. Karmienie tymi składnikami powoduje podnoszenie wartości bilansu kationowo-anionowego, co prowadzi do występowania zalegań poporodowych.
Poza tym ważne jest dostarczenie odpowiedniej ilości białka organicznego. Zwiększenie koncentracji białka do 14-15% w suchej masie przez dodatek białka trudno rozkładalnego w żwaczu wpływa pozytywnie na ograniczenie przypadków zatrzymania łożyska, ketozy, wpływa na zwiększenie pobrania suchej masy oraz produkcję mleka.
W miarę zbliżania się terminu porodu istotnie wzrasta zapotrzebowanie krów na składniki mineralne, co wynika z intensywnego w tym okresie wzrostu płodu oraz rozpoczęcia sekrecji siary.
Oprac. Aleksandra Szymańska
Konina – najcenniejszy surowiec przetwórczy i kulinarny (część II) / Marek Zin, Agnieszka Pachnicka
(Gospodarka Mięsna 2014 nr 9, s.44-45)
Konina charakteryzuje się delikatnością struktury, bezpieczeństwem spożycia, niską kalorycznością, wysoką wartością dietetyczną oraz bogactwem składników odżywczych, w tym pełnowartościowego białka, witamin i soli mineralnych, co pod względem zdrowotności plasuje ją w czołówce artykułów spożywczych pochodzenia zwierzęcego.
Mięso końskie jest wolne od pasożytów groźnych dla człowieka. Jest bogate w witaminy z grupy B, żelazo, wapń i fosfor. W strukturze jest spoiste i jędrne. Włókna mięśniowe są cienkie, poprzetykane tkanką tłuszczową, co daje pożądany efekt marmurkowatości. Jego cechą wyróżniającą jest ciemnoczerwona barwa, z lekkim brunatnym odcieniem, która jest związana z stanem równowagi między trzema pochodnymi barwnika mięśniowego: mioglobiną, oksymioglobiną i metmioglobiną, ustalającym się na powierzchni i w warstwach powierzchniowych tkanki mięśniowej.
Konina wyróżnia się charakterystycznym, słodkawym zapachem i smakiem, co jest związane z wysoką zawartością glikogenu w tkance mięśniowej. Ważną rolę przy ocenie mięsa odgrywają jego kruchość i soczystość, szczególnie w przypadku surowca pochodzącego od zwierząt starszych. Konina z młodych osobników odznacza się dobrą kruchością, powinna być jednak konsumowana po odpowiednim okresie dojrzewania, umożliwiającym osiągnięcie stanu pełnej przydatności do spożycia.
Mięso końskie charakteryzuje się stosunkowo dobrą wodochłonnością, chociaż mała zawartość tłuszczu śródmięśniowego i jego niska temperatura topnienia powodują, że pod względem soczystości nie wyróżnia się spośród innych gatunków mięsa.
Atrakcyjność sensoryczną przetworów wyprodukowanych z mięsa końskiego można zmodyfikować używając odpowiednich przypraw oraz różnych procesów technologicznych, jak wędzenie czy peklowanie.
Oprac. Joanna Radziewicz
Wełna owcza i jej bogactwo / Maria Kołodziej
(Doradca: Małopolski Informator Rolniczy 2014 nr 10, s. 50)
Wełna owcza uzyskana przez strzyżenie żywych owiec, zwana inaczej runem lub strzyżą, jest doskonałym surowcem włókienniczym do wyrobu wysokiej jakości tkanin. Wzrost zainteresowania tym włóknem wiąże się z jego wykorzystaniem do produkcji różnorodnych produktów o potwierdzonym działaniu prozdrowotnym.
Wełnę najwyższej jakości, puszystą i bardzo miękką o cienkich włóknach długości od 4-12 cm, otrzymuje się z owiec rasy merynos, posiada ona największą zdolność do spilśniania. Wełnę grubszą uzyskuje się z owiec długowełnistych i nizinnych, gdzie długość włókien dochodzi nawet do 40 cm.
W Polsce wraz z nastaniem gospodarki rynkowej i zaprzestaniem dotowania produkcji wełny padła praktycznie krajowa produkcja owczarska, zwłaszcza wełnisty kierunek użytkowania owiec. Dlatego w zakresie zagospodarowania wełny pozyskiwanej „przy okazji” produkcji żywca można liczyć jedynie na własną inicjatywę i przerabiać ją domowym i rzemieślniczym sposobem przez pranie, farbowanie, gręplowanie, przędzenie itp. Następnie używać do produkcji włóczki, kołder, i in.
Jedną z ważniejszych cech wełny i produktów z niej wykonanych jest jej higroskopijność. Ze względu na komórkową budowę posiada dużą zdolność wchłaniania i utrzymywania wody przyswajalnej z otoczenia. Wełna potrafi przyjąć parę wodną w ilości odpowiadającej 1/3 własnej masy, nie sprawiając w dotyku wrażenia wilgotnej.
Wełna jest surowcem zdrowym i przyjaznym dla naszego organizmu nie wywołuje alergii, eliminuje szkodliwe dla zdrowia jony dodatnie zastępując je jonami ujemnymi właściwymi dla ludzkiego organizmu. Wyroby z wełny zalecane są np. przy stanach reumatycznych, zwyrodnieniowych, pourazowych oraz przy terapiach antyalergicznych.
Wełna chroni przed szkodliwym promieniowaniem, wiąże i neutralizuje szkodliwe związki chemiczne, redukuje również intensywny i szkodliwy zapach papierosów w pomieszczeniach. Z kolei kilimy, dywany czy narzuty wyrównują w pokoju temperaturę.
Oprac. Aleksandra Szymańska
