Środowisko naturalne
- Szczegóły
- Kategoria: Przegląd prasy rolniczej
Co wiemy o życiu w glebie? / Piotr Skubała
(Aura 2014 nr 9, s.30-31)
Różnorodność biologiczna gleby jest niezwykle imponująca. Na powierzchni jednego hektara występuje około 3 ton bakterii, 4 ton grzybów, 1,3 tony dżdżownic i 1 tona różnych stawonogów. W 1 gramie gleby znajduje się około 1 miliona pojedynczych grzybów, których grzybnia liczy kilkaset metrów.
Przez stulecia gleba i toczące się w niej życie nie były przedmiotem zainteresowania naukowców. Jako pierwszy problem ten zgłębił Gilbert White. Dopiero w 1950 roku ukazały się dwa podręczniki biologii gleby pod tym samym tytułem „Bodenbiologie” autorstwa Wilhelma Kuhnelta i Herberta Franza. Nowych podręczników ciągle jest niewiele.
Znaczenie organizmów występujących w glebie jest szczególnie ważne dla rolnictwa i leśnictwa. Ogrywa dużą rolę w oczyszczaniu wody i cyklach biogeochemicznych. Z ekosystemów lądowych pochodzi 99 procent żywności. Na podkreślenie zasługuje fakt, że gleba jest w zasadzie zasobem nieodnawialnym. Uformowanie 25 mm warstwy gleby rolnej trwa około 500 lat, natomiast leśnej około 1000 lat. Dlatego warto docenić i chronić ten nie do końca poznany świat.
Oprac. Joanna Radziewicz
Czy żbiki wyginą? / Krzysztof Potaczała
(Las Polski 2014 nr 19, s.20-21)
Ochrona żbika w Polsce jest prowadzona od 1952 roku, kiedy zorientowano się, że gatunek jest na granicy wyginięcia, głównie na skutek intensywnej działalności myśliwskiej i kłusowniczej. Zdarzało się również, że zwierzęta ginęły pod kołami samochodów, czy były zabijane przez rolników.
Badaniami nad tym gatunkiem zajmuje się m.in. Instytut Ochrony Przyrody PAN w Krakowie, który prowadził już dwa projekty dotyczące żbika. Niestety, żaden z nich nie zakładał badań DNA, które mogłyby dać odpowiedź na pytanie, ile osobników czystej krwi żyje obecnie w podkarpackich lasach oraz na ile powszechne są mieszańce urodzone ze związków z kotami domowymi. Dotychczasowe obserwacje tych zwierząt opierały się przede wszystkim za zimowych tropieniach, które nie są do końca miarodajne, ponieważ bardzo trudno jest odróżnić trop żbika od tropu zwykłego kota.
Według danych IOP PAN liczebność tego gatunku w naszym kraju nie przekracza 200 osobników, a ich występowanie jest ograniczone do kilku nadleśnictw w Bieszczadach, Bieszczadzkiego Parku Narodowego, części Beskidu Niskiego i Pogórza Przemyskiego oraz pojedynczych stanowisk w Magurskim Parku Narodowym oraz w lasach gorlickich.
Prowadzone od wielu lat badania wskazują, że żbik jest gatunkiem wyraźnie zmniejszającym liczebność i zasięg występowania i to nie tylko w Polsce, ale i na terenie niemal całej Europy. Nieznane są dokładne przyczyny tego zjawiska, niemniej jednak wśród niekorzystnych czynników wpływających na stopniowe zmniejszanie się populacji można wymienić zmiany środowiskowe, takie jak fragmentaryzacja kompleksów leśnych oraz rozbudowa rozdzielających ich sieci dróg i autostrad.
Oprac. Joanna Radziewicz
