Rolnictwo w Unii Europejskiej i na świecie

Szczegóły
Kategoria: Rolnictwo w Unii Europejskiej

Rolnictwo, to jeden z działów gospodarki (poza usługami i przemysłem), którego głównym zadaniem jest dostarczenie płodów rolnych. Uzyskuje produkty roślinne i zwierzęce dzięki uprawie roli i roślin oraz chowu i hodowli zwierząt. Rodzaje rolnictwa zależą od wysokości nakładów, ilości plonów, a także średniej powierzchni gospodarstw rolnych i powierzchni obszaru rolniczego kraju. To dział gospodarki najsilniej uzależniony od warunków przyrodniczych.Mimo intensywnego procesu globalizacji oraz przyjmowanych przez państwa całego świata strategii dotyczących tworzenia tzw. gospodarki opartej na wiedzy, udział rolnictwa w strukturze gospodarczej oraz zatrudnieniu jest wciąż bardzo duży.

PRODUKTY ROLNO-SPOŻYWCZE

Zboża

Blisko połowa globalnych zbiorów zbóż przypada na trzech liderów w tym segmencie – są to Chiny (w 2016 r. 503 mln t co stanowi jedną piątą światowej produkcji), USA (444 mln t) i UE (316 mln t). Kolejne miejsca zajmują Rosja, Indonezja, Brazylia, Francja. Polsce przypadło 20 miejsce z 1,2% udziału w światowych zbiorach. Prognozuje się, że wielkość zbiorów zbóż na świecie w 2016 r. będą o 0,6% wyższe niż w ubiegłym roku i wyniosą 2543 mln t.

Owoce, warzywa

Szacuje się, że produkcja owoców cytrusowych w 2016 r. będzie niższa niż w sezonie 2014/2015. Wszystko za sprawą dużych spadków produkcyjnych w Hiszpanii, która dotychczas była jednym z liderów pod względem eksportu owoców i warzyw na świecie.

Jeśli chodzi o jabłka Polska utraciła niestety pierwszą pozycję w eksporcie jabłek, spadając na trzecie miejsce. Obecnie znajdujemy się za Stanami Zjednoczonymi i Włochami.

 

Mięso

Największymi producentami mięsa na świecie są Unia Europejska oraz Stany Zjednoczone. W pierwszych sześciu miesiącach 2016 r. łączny eksport mięsa wołowego z krajów Unii Europejskiej wyniósł 329,9 tys. ton (w ekwiwalencie tuszy), tj. był o 18,9% większy niż w analogicznym okresie przed rokiem.

Według prognoz produkcja wewnętrzna brutto mięsa drobiu w UE w 2016 r. wzrośnie w skali roku o 2% do ok. 14 mln ton, a w 2017 r. o 1,2% do 14,2 mln ton.

Największy wzrost eksportu z UE w marcu 2016 r. w porównaniu z marcem 2015 r. dotyczył: wieprzowiny (wzrost o 32,5% z 318 mln EUR do 422 mln EUR), nasion roślin oleistych (innych niż soja), niektórych przetworów spożywczych, a także wina. W marcu 2016 r., w porównaniu z marcem 2015 r., najbardziej obniżyła się wartość eksportu pszenicy i innych zbóż, skór, mleka w proszku oraz napojów alkoholowych.

Wartość importu rolno-spożywczego do Wspólnoty w marcu 2016 r. wyniosła 9,8 mld EUR w porównaniu z 10,3 mld EUR w marcu 2015 r. Największy spadek dotyczył importu z Brazylii oraz ze Stanów Zjednoczonych. Miesięczny bilans handlowy dla wszystkich produktów rolno-spożywczych w UE w marcu 2016 r. wyniósł 1,4 mld euro w porównaniu do 1,6 mld euro w marcu 2015 r.

Unia Europejska jest obecnie największym eksporterem produktów rolniczych.

W ubiegłym sezonie produkcja mięsa w Stanach Zjednoczonych wyniosła 43 mln ton, czyli o 1,17 mln ton (niecałe 3%) więcej niż w 2014 r. Zdaniem analityków, w tym roku produkcja mięsa powinna wzrosnąć do rekordowej ilości 44,2 mln ton. Do wzrostu przyczynić ma się przede wszystkim produkcja mięsa drobiowego i wołowiny. Znaczącą część, bo 39,1 mln ton produkcji mięsa w tym roku zabsorbuje rynek wewnętrzny.

Chów i hodowla zwierząt gospodarskich

Chów zwierząt dostarcza 50-90% całego dochodu rolnictwa krajów wysoko rozwiniętych, w pozostałych krajach od 10-40%.

Kraje przodujące w chowie bydła na świecie (pogłowie światowe wynosi około 1,4 mld sztuk) to Brazylia, Indie, USA, Chiny i Argentyna. W Europie główne regiony chowu znajdują się w Wielkiej Brytanii, Francji, Niemczech i Holandii.

Kraje przodujące w chowie trzody chlewnej na świecie (pogłowie światowe: około 950 mln sztuk) to Chiny – około 50% światowego pogłowia, USA, Brazylia, Niemcy, Wietnam.

Kraje przodujące w chowie owiec (pogłowie światowe wynosi około 1,1 mld sztuk) to Chiny, Australia, Indie,  Iran i Sudan. Chów owiec ma wszędzie charakter ekstensywny. W Europie głównie w Irlandii i Wielkiej Brytanii.

Zatrudnienie w rolnictwie

Od 2003 r. zatrudnienie w rolnictwie Unii Europejskiej podwoiło się. Jednocześnie wzrosła liczba dużych gospodarstw, które obecnie zajmują ponad połowę gruntów rolnych w Unii (powierzchnia użytków rolnych w UE wynosi ponad 170 mln hektarów, co stanowi nieco ponad 40% powierzchni krajów UE). W 2013 r. w rolnictwie UE było zatrudnionych blisko 23 mln osób w 12 mln gospodarstw.

Zatrudnienie w rolnictwie w krajach wysoko rozwiniętych utrzymuje się na bardzo niskim poziomie (jest to zawsze poniżej 10%). Przykładowe zatrudnienie w rolnictwie: USA: 2%, w Wielkiej Brytanii: 1.5%. Mimo tak niskiego zatrudnienia w rolnictwie państwa te uzyskują wysokie plony z jednego hektara.

Kraje słabo rozwinięte charakteryzują się wysokim zatrudnieniem w rolnictwie oraz niskimi plonami. Interesujący przykład stanowią Chiny - gdyż występuje tam brak mechanizacji oraz wysokie zatrudnienie, a także plony, będące jednymi z najwyższych na świecie. Przyczyną takiego stanu rzeczy jest ogromna liczba ludzi zatrudnionych w rolnictwie.

Uprawy GMO

W roku 2015 całkowity areał upraw roślin genetycznie modyfikowanychwyniósł 179,7 mln ha (w 2014 r. było to – 181,5 mln).Zajmuje się nimi ok. 18 mln osób z 28 krajów z całego świata.

Za spadek areału odpowiada sytuacja na rynku zbóż. Niskie ceny produktów roślinnych spowodowały spadek zainteresowania rolników uprawą kukurydzy, bawełny, a także rzepaku. Inny czynnik, to fakt, iż w niektórych państwach jest wysokie „nasycenie” tymi odmianami. U największych producentów (w USA (areał upraw 70,9 mln ha), Argentynie (24,5 mln ha), Kanadzie (11 mln ha), Brazylii (44,4 mln ha), Indiach (11,6 mln ha), Chinach (3,8 mln ha)itd.). udział odmian GM w całkowitym areale uprawy danego gatunku osiągnął poziom 90-100 proc.

Warto podkreślić, że w ostatnich latach nie pojawiały się w uprawie odmiany genetycznie modyfikowane nowych gatunków, istotnych z gospodarczego punktu widzenia, np. pszenicy, ziemniaków i ryżu. Bez wprowadzania na rynek nowych gatunków i zwiększania liczby państw uprawiających GMO (od kilku lat niezmiennie 26-29 państw) nie można oczekiwać dużych wzrostów areału upraw w przyszłości.

Oprac. Aleksandra Szymańska

Źródła:

Submit to FacebookSubmit to Google PlusSubmit to Twitter