EKO MOTO

Szczegóły

Kategoria: Ekologia i środowisko

EKO MOTO

W branży motoryzacyjnej z roku na rok coraz więcej inwestuje się w ekologię: technologię-e-busów, recykling samochodów i opon, poszukuje się nowych możliwości zasilania pojazdów, zwraca uwagę na ekonomiczność eksploatacji, oraz redukcję emisji zanieczyszczeń. Jednak świadomość znaczenia tych działań wśród firm sektora wciąż jest niewielka.

Autobusy. Smog w Polsce zabija rocznie nawet 45 tys. osób i jest to już dziś problem cywilizacyjny. Niewielu z nas wie, że do zniwelowania jego skutków wystarczy inwestycja w technologię e-busów. W ostatnim czasie wiele się mówi o technologii autobusów hybrydowych oraz elektrycznych. Napęd hybrydowy to połączenie silnika spalinowego i elektrycznego (w najpopularniejszej wersji). Oznacza to jednak, że pomimo mniejszej ingerencji w środowisko naturalne taki pojazd wciąż emituje szkodliwe substancje do atmosfery. Jeśli zaś chodzi o autobusy elektryczne to są one napędzane energią elektryczną z akumulatorów lub wytwarzaną przez ogniwa paliwowe. Niektóre modele nowoczesnej konstrukcji mogą być zasilane silnikami umieszczonymi w piastach kół. Silnik elektryczny ułatwia ruszanie pojazdu i pozwala na odzysk i ponowne wykorzystanie energii hamowania.

Hybryda emituje hałas i generuje drgania, zaś e-bus pracuje dużo ciszej. Podobnie jest jeśli chodzi o zanieczyszczenie powietrza. Autobus hybrydowy ma średnio 20-procentowo niższe spalanie oleju napędowego, niż pojazd z silnikiem diesla, emituje jednak do atmosfery wiele zanieczyszczeń m.in. tlenki węgla, tlenki azotu czy węglowodory HC. Autobus elektryczny nie emituje żadnych spalin. Nie dziwi więc fakt, że rynek e-busów przeżywa nagły wzrost.

W 2012 r. światowa roczna sprzedaż autobusów hybrydowych i elektrycznych wyniosła prawie 10 tys. sztuk. Przewiduje się, że do 2020 roku sprzedaż wzrośnie do 41 tysięcy pojazdów. Ta tendencja jest już dostrzegalna, a e-busy zmierzają ku temu, by stać się technologią dominującą. Biorąc pod uwagę, że w naszym kraju każdego roku wymienia się prawie 1000 autobusów miejskich, to może być to wielka szansa na to, aby zrewolucjonizować ulice polskich miast. Tym samym e-bus może się okazać użytecznym narzędziem w walce ze smogiem.

Samochody. W ostatnich latach europejscy producenci pojazdów wnieśli znaczący wkład w proces redukcji emisji szkodliwych substancji do atmosfery. Na przestrzeni ostatnich 25 lat poziom tlenku azotu, jak również emisja cząstek stałych zostały obniżone o 90 proc. Poprzez nowe technologie 20 współczesnych samochodów emituje taką samą ilość substancji szkodliwych, jak jeden 30 lat temu. Potężne inwestycje w innowacje sprawiają, że przemysł motoryzacyjny wyznacza trendy wśród branż przyjaznych środowisku naturalnemu. Pomimo znacznego wzrostu liczby aut poruszających się po drogach Unii Europejskiej (ponad 250 mln pojazdów) udział emitowanego przez nie CO₂ utrzymuje się na stosunkowo niskim poziomie.

Dzięki postępowi technologicznemu, jaki dokonuje się w branży systematycznie, ograniczany jest niekorzystny wpływ pojazdów na środowisko. Koncerny wprowadzają technologicznie zaawansowane układy paliwowe, dzięki którym pojazdy zużywają coraz mniej paliwa, nowoczesne systemy zarządzania pracą silnika i skrzyni biegów. Często nowsze modele dużych silników (np. 2,2 l) emitują mniej substancji szkodliwych niż mniejsze (2,0 l) modele z poprzedniej serii.

Polski rząd dotychczas nie wprowadził żadnych zachęt do zakupu i używania pojazdów niskoemisyjnych przyjaznych środowisku.

Recykling aut. W 2015 r. wyprodukowano na świecie ponad 90 mln samochodów, w tym prawie 540 tys. w Polsce. Jednocześnie w tym samym roku ponad 430 tys. aut w naszym kraju zostało wyrejestrowanych. Tak duża liczba pojazdów to źródło wielu wartościowych materiałów, które mogą żyć w nowych produktach. Pozwala to oszczędzić surowce naturalne oraz energię.

Wiele elementów samochodu ma wartość surowcową, dlatego ważne jest efektywne odzyskiwanie materiałów.  Dyrektywa PE i Rady 2000/53/WE z dnia 18 września 2000 r. w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji zakłada, że od 1 stycznia 2015 r. poziom odzysku materiałów z wycofanych z użycia samochodów powinien wynosić co najmniej 95%, natomiast recyklingu 85%.

Otrzymane podczas recyklingu samochodu materiały zostają posegregowane na grupy, które mogą zostać ponownie wykorzystane lub przetworzone. Odzyskane materiały trafiają do odpowiednich podmiotów, które wykorzystują je w produkcji nowych produktów. Z samochodów uzyskiwanych jest obecnie 30 różnych rodzajów materiałów.

Aktualnie na świecie opracowuje się technologie, które umożliwiają jak największy odzysk materiałów oraz części z pojazdów wycofanych z eksploatacji, np. akumulatorów litowo-jonowych. Jest to jeden z najdynamiczniej rozwijanych obszarów, ze względu na nieznaczne zasoby litu dostępne w środowisku naturalnym, jak również wzrost liczby samochodów wykorzystujących technologię hybrydową. Powstające obecnie nowoczesne zakłady recyklingowe wykorzystujące innowacyjne rozwiązania dają możliwość zwiększenia efektywności recyklingu pojazdów.

W temacie recyklingu istotne jest również rozwiązywanie problemu zużytych opon, poprzez organizowanie ich odbioru od punktów wymiany i warsztatów samochodowych, stacji demontażu pojazdów, przedsiębiorstw komunalnych, itp. oraz poddanie ich procesom odzysku i recyklingu. Firmy, które zajmują się tym procederem realizują, w imieniu akcjonariuszy i klientów, obowiązki wynikające z postanowień ustawy z dn. 11 maja 2001 o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej.

Problem ze spalinami dotyczy całego kraju, choć najbardziej palący jest w dużych miastach. Jak pokazują badania, spaliny emitowane przez samochody i autobusy są dużo bardziej szkodliwe dla ludzi niż zanieczyszczenia pochodzące z przemysłu. Zanieczyszczenia motoryzacyjne rozprzestrzeniają się w dużych stężeniach na niskich wysokościach w bezpośrednim sąsiedztwie ludzi, a same pojazdy samochodowe są największym źródłem skażenia środowiska, obciążając go ponad 15 tysiącami związków chemicznych.

Zdaniem Polskiego Związku Przemysłu Motoryzacyjnego, stopniowe wprowadzanie rozwiązań promujących pojazdy ekologiczne w Polsce jest niezbędne i korzystne dla wszystkich zainteresowanych stron.

Oprac. Aleksandra Szymańska

Źródła:

• Rosik-Dulewska, Podstawy gospodarki odpadami, Warszawa 2015
• Żywanowski, B. Pilarczyk, A. Rogala, Innowacje produktowe w branży motoryzacyjnej w Polsce - wyniki badań, [w:] „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego” nr 875, „Problemy zarządzania, finansów i marketingu” 2015 nr 41, t. 2
• Samochód źródłem cennych materiałów, tekst dostępny w Internecie: ekonews.com.pl
• Technologia e-busów pomoże w walce ze smogiem, tekst dostępny w Internecie: ekonews.com.pl
• Motoryzacja w awangardzie branż przyjaznych środowisku, [w:] „Przyjazna motoryzacja” 2011 nr 6, http://www.przyjaznamotoryzacja.pl

• Poprzedni artykuł