Dary lasu

Czerwono-czarna uczta / Adam Robiński

(Echa Leśne 2017 nr 2, s. 26-28)

W polskich lasach można spotkać wiele gatunków jeżyn z rodzaju Rubus - owoców jadalnych, choć nie zawsze smacznych. Zalicza się do nich również przedstawicieli o czerwonych owocach - maliny.

Gatunkiem typowym np. dla Sudetów, spotykanym również w pasie pomorskim jest jeżyna Bellardiego. Lubi cień jodeł i buczyn. Owoce ma czarne i soczyste, a na trzydziestocentymetrowych pędach są zlokalizowane liczne kolce. Kwitnie od czerwca do sierpnia.

Jedną z najsmaczniejszych jeżyn, rosnących w lasach polskiego niżu jest jeżyna Fałdowana  o czarnych, soczystych owocach. Pełne kolców pędy dorastają do wysokości półtora metra. Poza lasem występuje często na terenach nasłonecznionych, tj. pola, łąki, zręby czy halizny.

Na terenie całej Polski można spotkać wysoką - dwu, a nawet 3-metrową - jeżynę Wzniesioną o soczystych, czerwonobrunatnych owocach. Kwitnie tylko do lipca. Lubi towarzystwo buków i dębów; rośnie na glebach świeżych i wilgotnych.

Pospolita w całej Polsce, również w łęgach, kwitnąca od maja do sierpnia, jest jeżyna Popielica. Charakteryzuje się sinoczarnymi owocami o niebieskawym połysku, które odrywają się razem z dnem kwiatowym. W smaku kwaśna. Ususzone owoce mają zastosowanie w zwalczaniu stanów podgorączkowych.

W Karpatach, Sudetach oraz w pasie pogórza występuje jeżyna Gruczołowata. Zwykle towarzyszy borom mieszanym. Dorasta do dwóch metrów wysokości, pokryta jest kolcami. Jej owoce są niewielkie, ale smaczne. Kwitnie w lipcu i sierpniu. Tworzy w podszyciu ogromny, gęsty labirynt.

W całej Polsce, z wyjątkiem południowego zachodu spotykana jest malina Kamionka. Lubi sośninę i bory dębowo-sosnowe. Charakteryzuje się niewielkimi kwiatami. Jej owoce, w smaku podobne do porzeczki i raczej kwaśne, powstają bardzo rzadko. Są czerwone i zbudowane z niewielu okrągłych pestkowców. Kwitnie w maju i czerwcu.

Rarytas, znany tylko z Pomorza i nielicznych stanowisk w kraju, to malina Moroszka - relikt polodowcowy w Polsce zagrożony wyginięciem. Rośnie na wysokich torfowiskach i w borach bagiennych. Jej owoce złożone z około 20 pestkowców mają barwę czerwoną lub pomarańczową.

Oprac. Aleksandra Szymańska

 

1000 drzew na minutę

(Echa Leśne 2017 nr 2, s. 5)

Każdego roku leśnicy sadzą w Polsce około 500 mln sadzonek, co po przeliczeniu, daje prawie 1000 na minutę. Na rok 2017 zaplanowano, że sadzonki zasilą ogółem 53 tys. ha upraw leśnych. Wyhodowano je w nowoczesnych szkółkach leśnych, zajmujących łączną powierzchnię prawie 2,7 tys. ha. Warto dodać, że około 10 proc. odnowień stanowią każdego roku odnowienia powstałe w sposób naturalny - czyli z samosiewu. Odnosi się to głównie do buka i jodły, ale coraz częściej także do sosny zwyczajnej (najważniejszy i najbardziej rozpowszechniony w kraju gatunek lasotwórczy), które  odnawiają się własnymi siłami.

Tradycyjnym okresem rozpoczęcia odnowień i zalesień jest marzec, kiedy gleba odmarznie, a przyszłe pokolenie drzew pozostaje jeszcze w stanie spoczynku zimowego i nie zaczęło jeszcze okresu wegetacji.

Główną metodą odnowienia lasu i zalesiania gruntów nieleśnych jest sadzenie. Dobór metody sadzenia zależy od wieku, gatunku i sposobu przygotowania gleby. Najmniejsze sadzonki sadzone są z użyciem tzw. kostura, którym wykonuje się szparę w glebie, natomiast większe i starsze sadzi się do jamki czy dołka. Pamiętać należy, aby sadzonki były w pełni zdrowe i żywotne, właściwie ukształtowane, o odpowiedniej proporcji budowy części zielonej i korzenia, bez wad wzrostowych i rozwojowych. Wszystkie te cechy mają znaczenie dla prawidłowego rozwoju uprawy leśnej.

Oprac. Aleksandra Szymańska

Submit to FacebookSubmit to Google PlusSubmit to Twitter