Praca sezonowa w rolnictwie – nowe przepisy 

Szczegóły

Kategoria: Wiadomości rolnicze

Od 1 stycznia 2018 roku obowiązuje znowelizowana ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2017 r., poz. 1543), wdrażająca dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/36/UE z 26 lutego 2014 r. w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w celu zatrudnienia w charakterze pracowników sezonowych. 

Zezwolenie na pracę sezonową to nowe rozwiązanie umożliwiające zatrudnianie w Polsce cudzoziemców. Praca sezonowa to praca wykonywana przez okres nie dłuższy niż 9 miesięcy w roku kalendarzowym w sektorach: rolnictwo, ogrodnictwo, turystyka, w ramach działalności uznanych za sezonowe określonych w rozporządzeniu wykonawczym Ministra Rodziny Pracy i Polityki Społecznej w sprawie podklas działalności według klasyfikacji PKD, w których wydawane są zezwolenia na pracę sezonową cudzoziemca.

Od stycznia 2018 roku o zezwolenie na pracę sezonową mogą się ubiegać obywatele wszystkich państw trzecich, a nie jak do tej pory jedynie sześciu wybranych krajów – Republiki Armenii, Republiki Białorusi, republiki Gruzji, republiki Mołdawii, Federacji Rosyjskiej i Ukrainy. Powyższy dokument jest wydawany na wniosek podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi, decyzję zaś wydaje starosta.

Wniosek o wydanie zezwolenia na pracę sezonową pracodawca składa w powiatowym urzędzie pracy (PUP). Określa w nim m.in.: proponowane wynagrodzenie, wymiar czasu pracy albo liczbę godzin pracy w tygodniu lub miesiącu, rodzaj umowy będącej podstawą wykonywania pracy oraz okres ważności zezwolenia.  Złożenie wniosku wiąże się z opłatą w wysokości 30 zł.

Wysokość uposażenia pracowników sezonowych nie może być niższa od wynagrodzenia otrzymywanego przez pracowników wykonujących w tym samym wymiarze czasu pracę porównywalnego rodzaju lub na porównywalnym stanowisku. Co do zasady, podmiot ubiegający się o wydanie zezwolenia powinien do wniosku dołączyć informację starosty, właściwego ze względu na główne miejsce wykonywania pracy przez cudzoziemca, o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych pracodawcy w oparciu o rejestry bezrobotnych i poszukujących pracy lub o negatywnym wyniku rekrutacji organizowanej dla pracodawcy z uwzględnieniem pierwszeństwa obywateli polskich (tzw. test pracy). Wymóg ten nie dotyczy zezwoleń dla obywateli Republiki Armenii, Republiki Białorusi, Republiki Gruzji, Republiki Mołdawii, Federacji Rosyjskiej i Ukrainy.

Zezwolenie na pracę sezonową jest wydawane na okres nie dłuższy niż 9 miesięcy w roku kalendarzowym, przy czym termin jest liczony w inaczej dla cudzoziemców, którzy dopiero co przekroczyli granicę naszego kraju i dla tych którzy przebywają w Polsce już od jakiegoś czasu. W tym pierwszym przypadku 9-miesieczny okres jest liczony od dnia pierwszego wjazdu cudzoziemca na terytorium państwa strefy Schengen, w danym roku kalendarzowym. Dotyczy to osoby, która przybyła do naszego kraju na podstawie wizy wydanej w celu wykonywania pracy sezonowej lub w ramach ruchu bezwizowego w związku z wydaniem zezwolenia o taką pracę wpisanym do ewidencji wniosków.

W drugim przypadku, gdy cudzoziemiec przebywa w Polsce i nie ma to związku z pracą, zezwolenie może być wydane na okres legalnego pobytu, jednak nie dłużej niż na okres 9 miesięcy w ciągu roku kalendarzowego, liczony łącznie z okresami określonymi w poprzednio wydanych zezwoleniach na pracę sezonową dla tej osoby.

Zezwolenie na pracę sezonową jest wydawane dla konkretnego cudzoziemca. Określa ono: podmiot powierzający wykonywanie pracy, najniższe wynagrodzenie, wymiar czasu pracy albo liczbę godzin pracy w tygodniu lub miesiącu, rodzaj umowy będącej podstawą wykonywania pracy oraz okres ważności zezwolenia. Jeżeli zezwolenie dotyczy zatrudnienia obywatela innego kraju w charakterze pracownika tymczasowego, w dokumencie tym określany jest również pracodawca użytkownik.

W zezwoleniu nie oznacza się rodzaju wykonywanej pracy (np. sadzenie, zbiór owoców). Zatrudniona na jego podstawie osoba może wypełniać inne powierzone przez pracodawcę obowiązki, przy czym mogą one dotyczyć okresów nie dłuższych niż 30 dni w ciągu ważności danego zezwolenia.

Tryb postępowania przy wydawaniu zezwoleń dotyczących pracy sezonowej jest uzależniony od statusu imigracyjnego danej osoby. Dla przyjezdnych posiadających już tytuł pobytowy umożliwiający wykonywanie pracy w Polsce starosta jest zobowiązany do wydania zezwolenia lub odmowy w terminie 7 dni roboczych od złożenia kompletu dokumentów lub 30 dni, jeśli sprawa wymaga postępowania wyjaśniającego.

W sytuacji, gdy cudzoziemiec dopiero zamierza przyjechać do naszego kraju starosta wpisuje wniosek do ewidencji wniosków ws. pracy sezonowej lub odmawia wydania zezwolenia. Pracodawca otrzymuje wówczas zaświadczenie o dokonaniu wpisu, które przekazuje osobie zainteresowanej. Stanowi ono podstawę do ubiegania się o wizę w celu wykonywania pracy sezonowej lub potwierdzenie celu wyjazdu na terytorium RP w ruchu bezwizowym. Wpis do ewidencji jest ważny tylko przez 120 dni.

Jeśli wniosek w sprawie pracy sezonowej został wpisany do ewidencji, zezwolenie na pracę zostaje wydane po przyjeździe cudzoziemca do Polski. Wówczas pracodawca ma obowiązek przedstawić w odpowiednim urzędzie kopię dokumentu potwierdzającego legalny pobyt w naszym kraju, oraz informację o adresie zakwaterowania danej osoby w czasie pobytu w Polsce.

Pracę w warunkach określonych we wniosku uważa się za legalną od dnia, w którym podmiot zatrudniający przedstawił w urzędzie wymagane dokumenty. Powinna być ona wykonywana w warunkach określonych w zaświadczeniu o wpisie wydanym wcześniej przez właściwy organ.

Przedłużenie zezwolenia na pracę sezonową jest możliwe w przypadku osób, które przybyły do Polski w celu wykonywania pracy sezonowej lub w ramach ruchu bezwizowego w związku z wnioskiem o wydanie takiego zezwalania w celu kontynuacji pracy u tego samego podmiotu lub w celu podjęcia pracy u innego podmiotu. Jest ono wydawane na okres, który łącznie z okresem pobytu cudzoziemca w celu wykonywania pracy sezonowej, liczonym od dnia pierwszego wjazdu na terytorium strefy Schengen w danym roku kalendarzowym nie jest dłuższy niż 9 miesięcy. W trakcie oczekiwania na wydanie stosownego zaświadczenia obcokrajowiec może legalnie wykonywać swoje obowiązki u tego samego pracodawcy. Natomiast jeśli wniosek o przedłużenie zezwolenia na pracę złożył inny podmiot pracę uważa się za legalną do dnia wydania decyzji starosty, nie dłużej jednak niż przez 30 dni liczonych od daty złożenia kompletu dokumentów.

Przepisy nie nakładają na pracodawcę obowiązku zapewnienia cudzoziemcowi zakwaterowania na czas wykonywania pracy. Jeśli jednak taka sytuacja zaistnieje wymagana jest odrębna umowa najmu. Czynsz nie może być potrącany z wynagrodzenia (art. 88w ustawy o promocji zatrudnienia).

Do obowiązków pracodawcy w związku z powierzaniem pracy na podstawie zezwolenia na pracę sezonową należy:

• zawarcie umowy pisemnej z cudzooziemcem (wraz z tłumaczeniem na język ojczysty osoby zainteresowanej). W umowie należy uwzględnić warunki zawarte w zezwoleniu;
• przestrzeganie wszystkich obowiązków wynikających z powierzania pracy, takich samych jak w przypadku polskich pracowników (np. zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych w ciągu 7 dni, gdy dana umowa podlega ubezpieczeniom, np. umowa o pracę, zlecenia czy agencyjna), a także obowiązków związanych z zatrudnieniem cudzoziemca wynikających z innych przepisów (np. przechowywanie kopii dokumentu pobytowego cudzoziemca przez cały okres jego pracy).

Uzyskanie nowego zezwolenia nie jest wymagane w sytuacjach:

• zmiany siedziby lub miejsca stałego pobytu, nazwy lub formy prawnej podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi ;
• przejęcia zakładu pracy lub jego części przez innego pracodawcę;
• przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę;
• zawarcia przez podmiot powierzający wykonywanie pracy i cudzoziemca  umowy o pracę zamiast umowy cywilnoprawnej.

Oprac. Joanna Radziewicz

Literatura:

1. https://www.mpips.gov.pl
2. Szaciłło J.: Coraz trudniej o pracowników. Sad Nowoczesny 2018 nr 1, s. 24-25.
3. Moroz A.: Praca sezonowa cudzoziemców zza wschodniej granicy. Sad Nowoczesny 2018 nr 2, s. 70-71.
4. Rosińska K.: Zatrudnienie pracowników sezonowych – czy będzie lepiej?. Hasło Ogrodnicze 2018 nr 1, s. 62-66.

• Następny artykuł