Krajowa Lista Produktów Tradycyjnych 2018

Szczegóły

Kategoria: Rolnictwo w Unii Europejskiej i na świecie

Krajowa Lista Produktów Tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi stale się powiększa, do końca września 2018 roku wpisano na nią prawie 80 produktów. Najwięcej w lubelskim, małopolskim i mazowieckim. Dziś produktów wpisanych na  ministerialną Listę jest już ponad 1800, a wnioski o wpis kolejnych stale napływają do MRiRW.

Ministerialna Lista Produktów Tradycyjnych została utworzona na mocy ustawy z dnia 17 grudnia 2004 o rejestracji i ochronie nazw i oznaczeń produktów rolnych i środków spożywczych oraz o produktach tradycyjnych. Na Listę wpisywany jest produkt, którego jakość lub wyjątkowe cechy i właściwości wynikają ze stosowania tradycyjnych metod produkcji.

Za tradycyjne uważa się metody wykorzystywane od co najmniej 25 lat. Produkt ubiegający się o taki wpis powinien ponadto stanowić element tożsamości społeczności lokalnej i należeć do dziedzictwa kulturowego regionu, z którego pochodzi.

Głównym celem powstania tej listy była promocja i rozpowszechnianie informacji o produktach wyrabianych tradycyjnymi i historycznie ugruntowanymi metodami na terenie Polski, po to, by móc skuteczniej promować  je także za granicą. Pierwszym produktem umieszczonym na Liście - w lipcu 2005 roku - był pierekaczewnik - pieróg z Podlasia, który jest specjalnością mieszkających na tych ziemiach Tatarów.

Liczba wpisów na Listę produktów tradycyjnych według województw, stan na 1 października 2018:

W 2018 roku 12 województw wprowadziło na Listę nowe produkty, są to:

Kujawsko-pomorskie, wpisane w 2018:

1. Kujawska parzybroda - to klarowna, gęsta zupa składająca się z rozdrobnionych, ugotowanych do miękkości warzyw.
2. Kujawska zupa z jajek - zwana również zupą jajową, to zupa o jednorodnej i kremowej barwie z widocznymi, całymi, zanurzonymi w niej jajkami.
3. Mięta pieprzowa unisławska - całe lub rozdrobnione suszone liście i ulistnione pędy mięty pieprzowej.

Lubelskie, wpisane w 2018:

1. Popiołek z Krupego - ser w popiele. Ser podpuszczkowy o porowatej strukturze, na zewnątrz warstwa popiołu.
2. Maślanka naturalna z Bychawy
3. Świnia rasy wielkiej białej polskiej (wbp)
4. Świnia rasy polskiej białej zwisłouchej (pbz)
5. Jabłko józefowskie
6. Ciastka z cukrem z Perkowic - ciastka najczęściej w formie gwiazdek i kwiatków o powierzchni chropowatej z widocznymi kryształkami cukru.
7. Racuchy drożdżowe z jabłkami z Dokudowa
8. Pączki staropolskie z Ostrowa Lubelskiego
9. Pierogi perkowickie
10. Barszcz czereśniowy - od najdawniejszych czasów był ulubioną potrawą mieszkańców regionu Lubelszczyzny.
11. Kołacz z jagłami z Perkowic - znany i wytwarzany na terenie Perkowic od ponad 50 lat.
12. Parowańce/wareniki - kluski gotowane na parze z Bubel Granny
13. Dziędziuchy - placki z gotowanych ziemniaków z Dokudowa
14. Karczmiski barszcz biały
15. Golasy z kaszy gryczanej z serem z Łobaczewa Małego - owalne placki formowane z masy z kaszy gryczanej i sera białego, na przekroju widoczna kasza gryczana i biały ser.
16. Sok z pigwowca z Końskowoli
17. Sok jabłkowo-buraczkowy z Wandalina
18. Herbatka różana z ziołami z Wandalina
19. Domowa nalewka z porzeczek i agrestu z Opola Lubelskiego
20. Chełmski makaron jajeczny - do produkcji makaronu wykorzystuje się mąkę oraz świeże jaja kurze lub przepiórcze, dzięki którym makaron kojarzy się z naturą i ma smak makaronu wyrabianego ręcznie.

Lubuskie, wpisane w 2018:

1. Powidła śliwkowe z węgierek
2. Babka ucierana - puszyste ciasto babkowe posypane cukrem pudrem. Na przekroju widoczna porowata struktura ciasta.
3. Ciastka kręcone z maszynki - smalcówki
4. Drożdżowiec - puszyste ciasto drożdżowe, na nim warstwa sezonowych owoców lub powidła śliwkowe z węgierek, całość posypana kruszonką. Na przekroju porowata struktura ciasta.
5. Masło sławskie
6. Miód wielokwiatowy z doliny Warty
7. Wołowina z karmelizowanej cebuli.

Łódzkie, wpisane w 2018:

1. Tworóg z Dionizowa
2. Zsiadłe mleko z Dionizowa
3. Wędzonki z Księżych Młynów
4. Wędzonki z Księżych Młynów
5. Cepeliny z Nagawek - podłużne, elipsoidalne kluski, na przekroju widoczne mięsne nadzienie.
6. Nalewka dereniówka
7. Napój „jałowiec” z Piotrkowa Trybunalskiego - produkowany jest według niezmienionej receptury od ponad pięćdziesięciu lat z naturalnych składników i według tej samej receptury.

Małopolskie, wpisane w 2018:

1. Kiełbasa wiejska z Czernichowa
2. Kiełbasa schabowa tradycyjna z Czernichowa
3. Polędwica tradycyjna z Czernichowa
4. Szynka tradycyjna z Czernichowa
5. Boczek tradycyjny z Czernichowa
6. Kiełbasa tradycyjnie wyrabiana
7. Grulownik - twaroźnik spiski - wklęsły dysk wykonany z ciasta chlebowego wypełniony farszem.
8. Miód ze spadzi iglastej z Harbutowic
9. Święconka (święcelina) spiska na ciepło.

Mazowieckie, wpisane w 2018:

1. Ser kozi młodziak
2. Kaczka z jabłkami z chojnowskiego dworu
3. Węgorz marynowany z rzeki Rawki
4. Kozienicki ogórek kiszony
5. Sos dynio-ziołowy
6. Rejbak kurpiowski - placek ziemniaczany z chropowatą skórką oraz widocznymi skwarkami na przekroju
7. Blaszak - placek z tartych ziemniaków z dodatkiem boczku i kiełbasy.
8. Grzyby smażone gostynińskie
9. Bugaj gruduski - danie z tartych ziemniaków, na zewnątrz przypieczona skórka, na przekroju widoczne kawałki boczku i kiełbasy.
10. Nalewka staropolska na pędach sosny z Łomianek
11. Nalewki staropolskie wiśniowe z Łomianek.

Podkarpackie, wpisane w 2018:

1. Ser bieszczadzki wędzony
2. Ser krowi dojrzewający Wólczan
3. Ser podpuszczkowy z nutą leśną
4. Kiełbasa sielska
5. Konserwy tradycyjne mięsne
6. Karp wędzony z Rudy Różanieckiej
7. Tort z fasoli Piękny Jaś
8. Pamuła weryńska – średnio gęsta zupa.

Podlaskie, wpisane w 2018:

1. Buza/boza - mętny płyn z osadem na dnie naczynia. Buza to napój z kaszy jaglanej, z dodatkiem rodzynek, cytryny i cukru. Buza delikatnie buzuje zarówno w butelkach, jak i podczas konsumpcji na skutek dodatku drożdży, stąd zapewne jej rodzima nazwa.
2. Kwas buraczany (sok z kiszonego buraka).

Pomorskie, wpisane w 2018:

1. Twaróg żuławski z Marzęcina

Śląskie, wpisane w 2018:

1. Kołocz/kołacz międzyrzecki - ciasto drożdżowe z nadzieniem serowo-makowym. Górę kołacza zdobi misternie ułożona dwukolorowa kruszonka, posypana cukrem pudrem

Warmińsko-mazurskie, wpisane w 2018:

1. Anielskie ruchańce - słodkie racuchy ze wsi Aniołowo koło Pasłęka

Wielkopolskie, wpisane w 2018:

1. Piernik z Krzywinia - figurka Św. Mikołaja

Zachodniopomorskie, wpisane w 2018:

1. Wędzony udziec wieprzowy z Przelewic
2. Powidła Radziszewskie
3. Serca kaziukowe/kaziukowe serducha
4. Miody ze Wzgórz Świeszewskich
5. Miody Pojezierza Drawskiego
6. Miód pitny trójniak cedyński
7. Piwo szczecińskie. 

Lista Produktów Tradycyjnych jest publikowana w Dzienniku Urzędowym Ministra (raz w roku) oraz na stronach internetowych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi (na bieżąco). Na listę trafić mogą produkty mięsne (w tym rybne), mleczne, warzywa, owoce, wyroby piekarnicze i cukiernicze, oleje i tłuszcze, miody, napoje, dania gotowe i inne produkty.

Oprac. Aleksandra Szymańska

Źródła:

• Kuzicka, Tradycyjne wyroby regionalne z mleka owczego i koziego jako element dziedzictwa kulturowego wsi, [w:] „Przegląd Mleczarski” 2017 nr 7
• Lista produktów tradycyjnych 2005-2007, Warszawa 2007
• Mańkowska, Dolnośląskie produkty tradycyjne, [w:] „Biuletyn Informacyjny. Agencja Rynku Rolnego” 2015 nr 5
• Zin i in., Tradycyjne produkty mięsne Podkarpacia, [w:] „Gospodarka Mięsna” 2018 nr 8
• http://www.produkty-tradycyjne.pl
• https://www.gov.pl/rolnictwo/

• Poprzedni artykuł