Żywność
- Szczegóły
- Kategoria: Przegląd polskiej prasy rolniczej
Prawny przepis na konfiturę z jabłek / Katarzyna Rosińska
(Sad 2018 nr 12, s. 70-73)
Działalność ogrodnika, którą uznaje się za rolniczy handel detaliczny (RHD) jest regulowana przez ustawę z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia sprzedaży żywności przez rolników. Kryteria uznania są w tym przypadku następujące:
- żywność musi w całości pochodzić z własnej uprawy,
- obsługa lub przetwarzanie żywności i jej przechowywanie w punkcie sprzedaży lub dostaw do konsumenta końcowego,
- sprzedaż żywności w ramach określonych limitów, na rzecz konsumenta końcowego bez udziału pośredników.
Ze względów podatkowych w produktach przetworzonych przeznaczonych do sprzedaży 50 proc. surowców musi pochodzić z gospodarstwa ogrodnika, a on sam powinien przetwarzać je własnymi siłami, bez zatrudniania pomocy z zewnątrz. W przypadku surowców przetworzonych należy jeszcze przestrzegać wymagań prawnych w zakresie:
- higieny produkcyjnej w kuchni domowej,
- bezpieczeństwa,
- jakości handlowej.
Producenci rolni mogą równocześnie prowadzić działalność związaną z dostawami bezpośrednimi, sprzedażą bezpośrednią oraz RHD.
Przykładowe roczne limity sprzedaży w ramach RHD:
- jabłka (25 ton), gruszki (18 ton)
- przetwory owocowe: dżemy (3400 kg), soki (6700 litrów)
- produkty pszczele (w tym miód), w zależności od wielkości pasieki, np. do 5 rodzin – 150 kg.
Produkcja i sprzedaż żywności w ramach RHD powinna się odbywać bez udziału pośredników, z uwzględnieniem takich odstępstw jak:
- praca wykonywana jest na rzecz podmiotu prowadzącego RHD na podstawie umowy o pracę lub umów cywilnoprawnych,
- rolniczy handel detaliczny jest prowadzony przez osoby prawne,
- sprzedaż żywności odbywa się w trakcie wystaw, festynów, targów, kiermaszy organizowanych w celach promocyjnych, pod warunkiem, że są to produkty wyprodukowane przez dostawcę w ramach RHD lub inny podmiot z tego samego lub sąsiadującego powiatu
Producent prowadzący działalność w ramach RHD musi spełniać wszelkie wymogi sanitarne dotyczące bezpieczeństwa i higieny wytwarzanej żywności, jak również wymagań higienicznych odnośnie pomieszczeń, sprzętów, narzędzi służących do jej przetwarzania, przechowywania oraz środków transportu (m.in. Rozporządzenie nr 852/2004).
Organem uprawnionym do kontroli żywności RHD jest Inspekcja Jakości Handlowej. W rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników, w zakresie prowadzonej działalności rolniczej producenci są zwolnieni z wymogu zgłaszania wojewódzkiemu inspektorowi jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych podjęcia działalności gospodarczej w zakresie produkcji, konfekcjonowania i obrotu artykułami rolno-spożywczymi (art. 12 ust. 2 ustawy o bezpieczeństwie żywności).
Wyprodukowana w ramach RHD żywność powinna być odpowiednio oznakowana, zgodnie z przepisami krajowymi i unijnymi.
Oprac. Joanna Radziewicz
Orzechy na zimowe wieczory / Augustym Mika
(Działkowiec 2018 nr 12, s. 34-35)
Orzechy zawierają 40-60 proc. bardzo wartościowego tłuszczu, 10-20 proc. białka i 7-10 proc. węglowodanów (skrobia, cukry). Wyjątkiem są orzechy kasztana jadalnego, w których przeważa skrobia oraz palmy daktylowej, które zawierają 50 proc. cukru.
Orzech brazylijski – drzewo to rodzi owoce średnicy do 15 cm, w których znajduje się około tuzina orzechów, bardzo podobnych do segmentów mandarynki. Ich łupina jest cienka i twarda, więc w sprzedaży znajdują się przede wszystkim owoce wyłuskane.
Pekan – orzechy te wielkością i kształtem przypominają orzechy włoskie, choć są bardziej wydłużone z gładką okrywą. Ich smak jest słodki i delikatny.
Orzech nanerczowy – to wiecznie zielone drzewo zakwita latem i po okresie kwitnienia zawiązuje zielone, nerkowate orzechy. Kilka tygodni później obok nich wyrastają jabłka nanerczowe. Orzechy wydobywa się z okryw metodą przemysłową. Są jasne, bez skorupki. Jabłka są mało trwałe i spożywa się je na miejscu.
Makadamia – z kwiatów osadzonych na długich kwiatostanach rozwijają się kulise, zielone owoce, w których znajduje się pestka o średnicy 3 cm, okryta bardzo twardą skorupą. W handlu znajdują się tylko pestki po wyłuskaniu.
Orzech włoski – jest rośliną rozdzielnopłciową. Owoce są pokryte grubą, zieloną okrywą, która pęka jesienią. Pod nią znajduje się twarda skorupka, a w niej jądro zawierające 60 proc. tłuszczu, około 20 proc. białka i do 6 proc. cukrów.
Pistacja – owoce są średnicy do 3 cm, owalne. W czasie dojrzewania zielona okrywa pęka i wydobywa się z niej orzeszek w białej skorupce. Najczęściej sprzedaje się orzechy z pękniętą skorupką ułatwiającą jego wyjęcie. Orzechy są bardzo smaczne. Jądro ma barwę jasnozieloną.
Migdał – to pestka owocu podobnego do brzoskwini, lecz miąższ zewnętrzy jest cienki, suchy, niejadalny. Z kolei miąższ pestek migdałów jest bardzo smaczny i wartościowy. Mają zastosowanie w przemyśle cukierniczym, są przetwarzane na płatki i mączki.
Orzech kokosowy – największy orzech na świecie. Z zieloną okrywą mierzy 20-30 cm i waży 2-4 kg. Orzech właściwy jest okryty grubą, włóknistą okrywą, z której wytwarza się dywany. Jądro niedojrzałego owocu jest wypełnione mlecznym, słodkim, bardzo smacznym i wartościowym płynem. Dojrzałe jądro jest białe w środku, brązowe na powierzchni, zwarte, waży 0,5-1 kg.
Orzech daktylowy – na szczycie drzewa wśród liści wyrastają miotlaste kwiatostany, na których wiążą się setki owoców wielkości dużej śliwki. Zawierają one aż 50 proc. cukrów, mniej tłuszczu i białka. Sprzedaje się je w wersji wysuszonej.
Orzech laskowy – orzechy wypadają z zielonych okryw w listopadzie. Pod gładką i twardą okrywą znajduje się smaczne i aromatyczne jądro zawierające 65 proc. tłuszczu, 16 proc. białka i 4 proc. cukrów.
Oprac. Joanna Radziewicz
