Uprawa i nawożenie roślin

Malina czarna / Katarzyna Król-Dyrek

(Owoce Jagodowe 2018 nr 6, s. 18-21)

Malina czarna to gatunek uprawiany w USA od lat 20-tych XX w. Uprawa koncentruje się głównie w trzech Stanach: Oregon, Kalifornia i Waszyngton. Łączna produkcja jest niewielka i wynosi ok. 3,7 tys. ton owoców (1,7 tys. ton dla przemysłu, 2 tys. ton na rynek owoców deserowych).

W porównaniu z innymi gatunkami roślin jagodowych malina czarna ma najwyższą zawartość antocyjanów (ciemnych barwników), polifenoli i najwyższą wartość antyoksydacyjną. Spożywanie tych owoców opóźnia procesy starzenia, pełni ważną rolę w profilaktyce nowotworowej i układu krążenia.

W Polsce nie ma dotychczas tradycji uprawy maliny czarnej. Jej krzewy są sadzone głównie w przydomowych ogrodach, a nieliczne plantacje istnieją na Lubelszczyźnie. Łączna produkcja tych owoców w Polsce wynosi 50-60 ton owoców. Za kilogram owoców odmiany ‘Bristol’ można uzyskać 6-7 zł.

W Polsce dostępne są sadzonki dwóch odmian maliny czarnej: ‘Bristol’ i ‘Jewel’. Odmiany te owocują na pędach dwuletnich, w sierpniu, po owocowaniu należy usunąć stare pędy, które owocowały, a nowe, jednoroczne, które wyrosły w sezonie wegetacyjnym przycina się na wysokości 1,6 m. Już w pierwszym roku warto chronić pędy przed chorobami i szkodnikami.

Oprac. Aleksandra Szymańska

Nowe odmiany moreli hodowli Instytutu Ogrodnictwa / Marek Szymajda, Edward Żurawicz

(Sad Nowoczesny 2018 nr 12, s. 36-39)

Morela w Polsce jest gatunkiem niszowym. Przyczyną małego zainteresowania jej  uprawą są głównie ograniczenia wynikające z wrażliwości pąków kwiatowych i kwiatów na niską temperaturę zimą i wiosną. Jednak wyhodowane ostatnio przez Instytut Ogrodnictwa odmiany pozwalają na zwiększenie produkcji tych owoców. Odmianami tymi są według pory dojrzewania owoców: Skierniewicka Słodka, Taja, Bella i Skierniewicka Późna.

  • Skierniewicka Słodka – drzewa rosną średnio silnie, tworzą lekko rozłożystą nieco zagęszczoną koronę, wydają średnie, duże a nawet bardzo duże owoce, o masie 50-70 g. Miąższ jest bardzo słodki z kwaskowym posmakiem. Jest odmianą samobezpłodną, dlatego musimy ją uprawiać w obecności innych roślin zapylających. Dojrzałość zbiorczą osiąga na przełomie drugiej i trzeciej dekady lipca.
  • Taja – drzewa rosną bardzo silnie, mają koronę lekko rozłożystą. Odmiana plonuje obficie. Wytwarza średnie, duże, a nawet bardzo duże owoce o masie 50-70 g. Owoce są atrakcyjne w wyglądzie, są słodkie z kwaskowatym posmakiem. W Polsce owoce tej odmiany osiągają dojrzałość zbiorczą w trzeciej dekadzie lipca.
  • Bella – drzewa rosną średnio silnie tworząc lekko rozłożystą i nieco zagęszczoną koronę. Wydają średnie, duże a nawet bardzo duże owoce, o masie 40-70 g. Miąższ jest słodki z kwaskowym posmakiem.
  • Skierniewicka późna – odmiana osiąga dojrzałość zbiorczą w drugiej połowie sierpnia. Drzewa mają rozłożystą, nieco zagęszczoną koronę. W sadzie Pomologicznym w Skierniewicach w 2018 r. odmiana ta wydała, w przeliczeniu na 1 ha ponad 21 ton dobrej jakości owoców. Wydają średnie, duże a nawet bardzo duże owoce, o masie 50-80 g. Miąższ jest słodki z kwaskowym posmakiem, lekko aromatyczny, smaczny. Jest to odmiana częściowo samobezpłodna, dlatego zaleca się uprawianie jej w towarzystwie innych odmian zapylających.

Oprac. Aleksandra Szymańska

Ciekawe mieszańce śliwy japońskiej z ałczą cz. II / Zygmunt S. Grzyb

(Szkółkarstwo 2018 nr 5, s. 48-51)        

‘Czernuszka Rannaja’ – owoce małe, okrągłe, barwy ciemnobrązowej. Dojrzewają w trzeciej dekadzie lipca. Miąższ lekko różowy, słodko kwaśny, średnio smaczny. Pestka łatwo od niego odchodzi. Odmiana bardzo dekoracyjna.

‘Deserowa Wczesna’ – owoce średniej wielkości, purpurowofioletowe, lekko spłaszczone, dojrzewają w trzeciej dekadzie lipca. Miąższ żółtoróżowy, zwarty, smaczny. Pestka odchodzi niezbyt dobrze. Odmiana plenna, nadaje się do nasadzeń amatorskich, ale również w sadach towarowych.

‘Obilnaja’ – owoce średniej wielkości, owalne, ciemnobordowe, dojrzewają w trzeciej dekadzie lipca. Miąższ żółtoczerwony lub różowy, średnio smaczny. Pestka oddziela się łatwo. Odmiana plenna. Polecana zarówno do nasadzeń amatorskich, jak i sadów towarowych.

‘Gienierał’ – owoce średniej wielkości, okrągłoowalne, ciemnobordowe, dojrzewają na początku sierpnia. Odmiana polecana głównie do uprawy amatorskiej.

‘Kiwanska Rannaja’ – owce duże, owalne, bordowofioletowe z białym woskowym nalotem, dojrzewają w końcu pierwszej dekady sierpnia. Miąższ zielonożółty, zwarty, smaczny. Pestka łatwo się od niego oddziela. Odmiana nadaje się zarówno do uprawy amatorskiej, jak i towarowej.

‘Gek’ – owoce o masie około 40 g, żółte, dojrzałość zbiorczą osiągają w połowie sierpnia, mogą długo wisieć na drzewie. Miąższ suchy, mączysty. Odmiana typowo amatorska, o dużych walorach ozdobnych.

‘Skoropłodnaja’ – owoce małe, owalne, jaskraworóżowe, dojrzewają w pierwszej dekadzie sierpnia. Miąższ soczysty, słodko-kwaśny, średnio smaczny. Odmiana bardzo plenna, nadaje się głównie do nasadzeń amatorskich.

‘Ewrazja’ – owoce dość duże, bordowe, dojrzewają na początku drugiej dekady sierpnia. Miąższ zielonkawożółty, dość smaczny. Pestka oddziela się łatwo. Odmiana polecana do uprawy amatorskiej i niewielkich sadów towarowych.

‘Żurna’ – owoce duże, okrągłe, jaskrawo różowoczerwone. Miąższ o smaku typowym dla śliwy japońskiej. Pestka niezbyt dobrze się oddziela. Odmiana bardzo plenna. Nadaje się przede wszystkim do uprawy amatorskiej oraz małych sadów towarowych.

‘Tatiana’ – owoce małe, żółtoróżowe z odcieniem bordowym, dojrzewają w końcu drugiej dekady sierpnia. Miąższ zwarty, mało soczysty. Odmiana o małej wartości gospodarczej, raczej ozdobna. Nadaje się do nasadzeń kolekcyjnych, jedynie w formie pojedynczych drzew.

‘Globus’ – owoce owalne, brązowe, dojrzewają w trzeciej dekadzie sierpnia. Miąższ żółtoczerwony, zwarty. Pestka niezbyt łatwo oddziela się od miąższu. Odmiana polecana do sadów amatorskich i gospodarstw agroturystycznych.

Oprac. Joanna Radziewicz

Bobik – jak uprawiać, by uzyskać satysfakcjonujące plony (cz. 1) / Dorota Bucar

(Pomorskie Wieści Rolnicze 2018 nr 12, s. 15-16)

Bobik jest rośliną o dużym potencjale plonowania i największym plonie białka z hektara. Jest to roślina dnia długiego, dostosowana do polskiego klimatu. Dobrze rośnie w pasie nadmorskim. Ma bardzo duże wymagania wodne. Udaje się na glebach zwięzłych, żyznych dobrze uwilgotnionych, o wysokiej kulturze, zaliczanych do kompleksu pszennego bardzo dobrego i dobrego. Wymaga gleb o odczynie obojętnym i zasadowym. Obecnie w Krajowym Rejestrze znajdują się trzy grupy odmian bobiku:

  1. Niesamokończące, o znacznej zawartości tanin w nasionach (Bobas i Sonet).
  2. Niesamokończące o niskiej zawartości tanin w nasionach (Albus, Amulet, Ashleigh, Kasztelan, Olga, Oena).
  3. Samokończące o znacznej zawartości tanin (Granita).

Bobik uprawiany w latach 90-tych charakteryzował się wysoką zawartością tanin, co eliminowało go z żywienia zwierząt. Obecne odmiany charakteryzują się dziesięciokrotnie mniejszą koncentracją tanin w suchej masie, dzięki czemu można go wykorzystywać w paszach.

Do siewu należy używać kwalifikowany materiał siewny o znanej wartości użytkowej i masie 1000 nasion, zaprawiony preparatami grzybobójczymi. Najlepszym przedplonem dla bobiku są zboża. Wymagania pokarmowe tej rośliny są duże ; wiosną przed siewem należy zastosować dawkę startową azotu (N) w ilości 30 kg/ha.

W początkowym okresie wzrostu, w związku z długim okresem wschodów i małą obsadą roślin bobik jest bardzo wrażliwy na zachwaszczenie. Zwalczanie chwastów należy rozpocząć po zbiorze przedplonu. Natomiast zwalczanie w oparciu o herbicydy można stosować w zabiegach doglebowych oraz dolistnych po wschodach bobiku.

Oprac. Aleksandra Szymańska

Submit to FacebookSubmit to Google PlusSubmit to Twitter