Uprawa i nawożenie roślin

Gleba rozebrana na czynniki

(Rada – Rolnictwo, Aktualności, Doradztwo, Analizy 2019 nr 7/8, s. 12)

Gleba to dla roślin zasób składników pokarmowych, których często brakuje. Wskaźnikami, które mają wpływ na jej urodzajność to: odczyn oraz zasobność w przyswajalne dla roślin formy fosforu, potasu i magnezu. Rośliny do prawidłowego rozwoju potrzebują dostępu do wszystkich niezbędnych składników. Aby określić ich ilości, trzeba wykonać analizę chemiczną gleby.

Główne przyczyny niedoboru składników pokarmowych w glebie to m.in. zbyt mała jej zasobność w dany składnik, intensywna produkcja prowadząca do wyczerpania tych składników, zbyt małe nawożenie mineralne, jednostronna produkcja roślinna.

Do analizy chemicznej gleby należy pobrać jej próbkę, przy czym należy przestrzegać pewnych zasad:

  • próbki gleby należy pobrać z głębokości do 25-30 cm (z całej warstwy ornej)
  • aby uzyskać jedną próbkę średnią do analizy, należy pobrać próbki częściowe (ok. 20) z całej powierzchni pola, następnie dokładnie wymieszać i pobrać ok. 0,5 kg do analizy
  • jedna próbka średnia może reprezentować powierzchnię pola do 2 ha
  • termin pobierania próbek glebowych powinien przypadać na okres największego wyczerpania gleby ze składników pokarmowych (np. po żniwach)
  • na użytkach zielonych należy odrzucić wierzchnią warstwę darni i pobrać próbki z głębokości 5-25 cm.

Przygotowaną próbkę gleby (najlepiej wcześniej podsuszonej) wraz z wypełnioną Kartą informacyjną należy dostarczyć do laboratorium Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej. Badanie gleby na zawartość podstawowych składników pokarmowych określi: kategoria agronomiczna gleby, odczyn gleby, konieczność wapnowania, zawartość fosforu, potasu i magnezu.

Oprac. Aleksandra Szymańska

Śliwy – odmianowe top 10 / Agnieszka Głowacka , Elżbieta Rozpara

(Sad nowoczesny 2019 nr 7, s. 18-25)

Według danych GUS w 2018 r. wyprodukowano ok. 120 tys. ton śliwek. Trafiają one zarówno na rynek owoców świeżych, jak i do przetwórstwa.

Śliwa domowa to gatunek dobrze dostosowany do warunków klimatyczno-glebowych Polski, choć problemem w jej uprawie bywają nagłe spadki temperatury zimą lub późnowiosenne przymrozki, które niszczą jej kwiaty lub zawiązki owocowe, znacząco obniżając plony. Największym jednak problemem utrudniającym uprawę śliw jest groźna choroba wirusowa, zwana ospowatością śliwy szarką. Poniżej 10 odmian z grupy śliw tolerancyjnych wobec wirusa szarki, które warto jeszcze wybierać do uprawy. Odmiany te charakteryzują: dobra jakość owoców i plenność. Śliwy te również nieźle radzą sobie z szarką. Są to:

Katinka - odmiana niemiecka, wytrzymała na mróz, o owocach tolerancyjnych na szarkę.

Kalipso - odmiana otrzymana w ISiK w Skierniewicach. Jej drzewa rosną średnio silnie, wcześnie wchodzą w okres owocowania, plonują regularnie i obficie.

Silvia - odmiana otrzymana w Rumunii. Jej drzewa rosną silnie i tworzą wyniosłe korony. Kwitną średnio wcześnie, dobrze plonują.

Cacanska Lepotica - odmiana wyhodowana w Serbii. Jest wartościową odmianą deserową

Toptaste – odmiana otrzymana w Niemczech. Jest tolerancyjna na szarkę i mało podatna na choroby grzybowe śliw.

Tophit - odmiana wyróżniająca się wyjątkowo późną porą dojrzewania owoców, wysoką ich jakością oraz atrakcyjnym wyglądem. Otrzymano ją w Niemczech.

Vision - odmiana kanadyjska, Kwitną późno, w owocowanie wchodzą wcześnie. Są wytrzymałe na mróz. Owoce osiągają dojrzałość zbiorczą zwykle w końcu września.

President – odmiana wyhodowana w Anglii. Drzewa plonują dobrze i niezawodnie w warunkach klimatycznych naszego kraju.

Presenta – odmiana otrzymana w Niemczech. Jest wytrzymała na mróz, mało podatna na choroby bakteryjne i grzybowe, o owocach tolerancyjnych na szarkę.

Oprac. Aleksandra Szymańska

Odmiany gruszy i ich mutanty / Dorota Kruczyńska

(Sad 2019 nr 7, s. 22-25)

Grusza to ważny gatunek sadowniczy strefy umiarkowanej. W światowej produkcji owoców plasuje się na drugim miejscu, zaraz po jabłkach. Liderem w ich produkcji są Chiny. Większość gruszek pochodzi z odmian orientalnych, a odmiany gruszy europejskiej stanowią niewielki odsetek. W produkcji gruszek odmian europejskich największe znaczenie mają Włochy, USA, Hiszpania, Niemcy i Argentyna, a także Francja, Holandia, Belgia i Portugalia.

Jeśli chodzi o Polskę, to uprawa gruszy nie jest naszą mocną stroną. Gatunek ten jest traktowany jako małoobszarowy. Zdaniem sadowników jest trudny w uprawie, mniej wytrzymały na mróz niż jabłonie. Wczesne kwitnienie przypada często na okres z przymrozkami. W niektórych latach straty w plonie są bardzo duże.  Jednak w ostatnim czasie zaobserwowano wzrost zainteresowania tym gatunkiem.

Ważnym elementem w uprawie gruszy jest dobór odmian, który po części związany jest z rejonem uprawy. W produkcji światowej znaczenie ma kilka z nich: Bonkreta Williamsa, Konferencja, Bera Boska, Triumf Packhama, Komisówka, Lukasówka, Anjou, Abbe Fetel, Rocha, Blanqui/la, Santa Maria i Faworytka.

Grusze, tak jak jabłonie, podlegają mutowaniu. U wielu odmian pojawiają się liczne formy, odbiegające przede wszystkim wyglądem owoców. Są jednak również takie, u których trudno znaleźć mutanty. Należą do nich m.in.: Konferencja, Lukasówka czy Triumf Packhama.

Powszechność uprawy odmiany 'Bonkreta Williamsa' spowodowała, że pod wpływem naturalnych czynników mutagennych zaczęły pojawiać się mutanty, wśród których pojawiły się formy o owocach intensywnie ordzawionych oraz takie o czerwonej skórce. Jednym z pierwszych mutantów był 'Russet Bartlett', następne to 'Biehn', 'Bilou Red Bartlett', 'Bon Rouge', 'Eller', 'Homored', 'Johnson', 'Max Red Bartlett', 'Red Princess', 'Rosired Bartlett', 'Rubia', 'Sensation', 'Sophia's Pride', 'Sparttlet', 'Stark Jumbo', 'Stewart Bartlett', 'Striped Bose', 'Golden Russet Bose', ‘Wenatchi Gold Bose' i 'Tihbon'.

W Polsce najbardziej znany jest 'Williams Czerwony', który swego czasu był polecany do uprawy. Jednak większa wrażliwość drzew na mróz spowodowała, że zniknął z nasadzeń towarowych. Na świecie wprowadza się czerwone mutanty odmiany 'Bonkreta Williamsa', aby urozmaicić rynek gruszek. Konsumenci chętnie kupują ulepszone wersje znanych odmian o określonych i akceptowanych walorach smakowych.

Oprac. Aleksandra Szymańska 

Dokarmianie dolistne drzew owocowych / Marcin Oleszczak

(Sad 2019 nr 6, s. 63-67)

Dokarmianie dolistne już na stałe wpisało się w praktykę sadowniczą. Zgodnie ze statystykami producenci owoców wykonują średnio około
4 zabiegów nawozami dolistnych, używając często więcej niż jednego nawozu w zabiegu. Praktyka ta jest obecnie koniecznością, dzięki której można osiągnąć wysokie plony o pożądanej przez konsumentów jakości. Czynniki wskazujące na konieczność lub potrzebę stosowania dolistnego składników pokarmowych to:

  • Ograniczona aktywność systemu korzeniowego drzew: ograniczenia wynikające
    z właściwości podkładek - nie wszystkie podkładki pobierają z taką samą intensywnością poszczególne składniki pokarmowe;  niedobór wody w glebie - susza; nadmiar wody w glebie - zalanie, brak tlenu; przemarznięcie lub nadmarznięcie systemu korzeniowego i in.
  • Brak poszczególnych składników pokarmowych w glebie lub występowanie ich
    w formach trudno dostępnych.
  • Antagonizm pomiędzy jonami: zjawisko to polega na ograniczaniu pobierania jednego składnika przez inny.
  • Ograniczone możliwości przemieszczania składnika w roślinie: z tym zjawiskiem mamy do czynienia w przypadku uszkodzenia tkanek pni, konarów i pędów.
  • Potrzeba wzmocnienia pąków kwiatowych i poprawa kondycji drzew po zbiorze owoców.
  • Pojawienie się objawów niedoboru danego składnika.

Oprac. Aleksandra Szymańska

Submit to FacebookSubmit to Google PlusSubmit to Twitter