Środowisko naturalne

Trzmiel to nie bąk / Krzysztof Labok

(Poradnik Gospodarski 2021. nr 7/8, s. 38-39)

Strategia Bioróżnorodności 2030 zawiera wiele nowych instrumentów mających na celu odbudowę bądź zachowanie istniejących ekosystemów oraz zwiększenie obszarów działań ekologicznych. O ile pszczoła miodna odnosi znaczne sukcesy w tym zakresie, nie należy też zapomnieć o trzmielach, które są bardzo efektywne w procesie zapylania roślin dzikorosnących i uprawnych.

Na całym świecie żyje 300 gatunków tych owadów, w Polsce zaobserwowano ich 29. Trzmiele tworzą społeczeństwa, które mogą osiągać nawet do 1000 osobników, w naszych krajowych warunkach żyją w grupach liczących 100-150 osobników. Rodzina trzmiela ma  jednoroczny cykl życiowy. Wiosną budzą się zapłodnione samiczki, które po założeniu gniazda i zbudowaniu woskowych komórek, składają jaja, z których czasem wylegają się pierwsze robotnice. Od połowy lata wykluwają się pierwsze samice, oraz pojawiają się samce, które po unasiennieniu młodych samic nie wracają już do gniazda. Na jesieni rodzina trzmiela rozpada się. Giną robotnice i stare samiczki, a młode szukają dogodnych miejsc do przezimowania.

Trzmiele odgrywają dużą role w zapylaniu roślin motylkowych: lucerny siewnej oraz koniczyny czerwonej. Wśród innych pszczołowatych to właśnie one mają największy udział w tym procesie. Ta wysoka skuteczność spowodowana jest: długością języczka, masą ciała oraz znacznie wydłużonym czasem pracy, a także odpornością na warunki zewnętrzne.

Z powodu wysokiej skuteczności tych owadów podjęto działania w kierunku ich hodowli i rozmnażania w warunkach kontrolowanych. Masowo wykorzystuje się je np. w zapylaniu upraw szklarniowych pomidorów.

Oprac. Martyna Niewiadomska

Zadrzewienia śródpolne / Mariusz Ostański

(Przyroda Polska 2021 nr 7, s.18-19) – Środowisko naturalne

Remizy śródpolne to dawne zbiorowiska drzew i krzewów rosnące w otoczeniu pół i łąk. Jeszcze w XIX i XX wieku były specjalnie nasadzane w celu wzbogacenia przyrody. W tej chwili zadrzewienia znikają z pól z powodu przemysłowej produkcji żywności oraz tworzenia wielkopowierzchniowych gospodarstw rolnych. A szkoda, bowiem mają one niebagatelne znaczenie chociażby dla zwierząt łownych. Ponadto, dzięki odpowiednio dobranym gatunkom drzew chronią przed silnymi wiatrami, utratą wilgoci, a nawet erozją gleby. Są siedliskim dla licznych zwierząt, w tym pożytecznych takich jak: owady zapylające, tępiące szkodniki pajęczaki, roztocza czy ślimaki, jak również ptaków, płazów i gadów. Zadrzewienia nie tylko urozmaicają krajobraz, ale są też są korytarzami ekologicznymi dla zwierząt, ale przede wszystkim zwiększają bioróżnorodność. 

Oprac. Martyna Niewiadomska

Submit to FacebookSubmit to Google PlusSubmit to Twitter