Uprawa i nawożenie roślin

UpSałata z hydroponiki / Teresa Sabat, Jacek Dyśko, Stanisław Kaniszewski

(Owoce, Warzywa, Kwiaty 2012 nr 5, s. 42)

 

Uprawa zalewowa jest jedną z metod hydroponicznej uprawy warzyw. Hydroponika to najczęściej stosowany sposób produkcji szklarniowej w Ameryce, Azji i Europie Zachodniej. Za jej popularnością przemawiają względy ekonomiczne: optymalne wykorzystanie powierzchni, mała pracochłonność (możliwość pełnej automatyzacji nawadniania i nawożenia), oszczędność wody i nawozów, szybki, wyrównany wzrost roślin, a także ich lepsza jakość i zdrowotność.

W Polsce system ten stosuje się głównie w produkcji roślin ozdobnych oraz rozsady pomidorów i ogórków w kostkach z wełny mineralnej. Instalacja systemów zalewowych jest dość kosztowna. Aby inwestycja była opłacalna, należy tak zaplanować produkcję, aby wykorzystanie szklarni trwało cały rok. W ten sposób warto uprawiać warzywa o krótkim okresie wegetacji, które wypełnią lukę po wyprodukowanej rozsadzie warzyw wczesnych lub warzyw przeznaczonych na zbiór jesienią. Najbardziej odpowiednia jest sałata, która bardzo dobrze plonuje w warunkach uprawy hydroponicznej.

Obecnie w szklarni doświadczalnej Instytutu Ogrodnictwa w Skierniewicach opracowywana jest metoda uprawy sałaty systemem zalewowym na podgrzewanej posadzce zalewowej. Na podstawie obserwacji stwierdzono, że termin wiosenny jest lepszy do uprawy sałaty systemem zalewowym (w terminie jesiennym tylko odmiana Natalia wykształciła główki handlowe cięższe niż 100 g). Największy plon handlowy zebrano z uprawy na wełnie mineralnej. Wraz ze wzrostem stężenia pożywki, u wszystkich odmian i na każdym podłożu, obserwowano wzrost plonu. Stężenie pożywki - 4 mS/cm - powodowało występowanie zaburzenia fizjologicznego „tipburn", zwłaszcza w uprawie na wełnie mineralnej. Podłoża organiczne okazały się równie dobre do uprawy sałaty metodą zalewową jak wełna mineralna.

Oprac. Aleksandra Szymańska

 

 

Nowe odmiany w rejestrze buraka w 2012 r. / Jerzy Siódmiak

(Poradnik Plantatora Buraka Cukrowego 2012 nr 2, s. 22-24)

 

Na podstawie korzystnych wyników doświadczeń rejestrowych w latach 2010-2011 i w styczniu 2012 roku do krajowego rejestru wpisano 15 nowych odmian buraka cukrowego. W lutym 2012 roku lista obejmowała 87 pozycji. Wszystkie nowości odmianowe są diploidalne i, z wyjątkiem jednej, tolerancyjne na rizomanię. Należą do nich:

  • Allegra – odmiana typu normalnego, odporna na chwaścika buraka. Plon cukru średni, korzeni – przewyższający plon wzorca.
  • Elvira KWS – odmiana typu plennego, mało podatna na chwaścika buraka. Plon cukru względnie stabilny, korzeni – bardzo duży.
  • Fighter – odmiana typu normalnego, odporna na chwaścika buraka. Plon korzeni średni do dość dużego, cukru – średni.
  • Hosanna KWS – odmiana typu normalnego, o nieco większej podatności na chwaścika buraka. Plon korzeni i cukru dość duży.
  • Hunor – odmiana typu plennego, o zwiększonej podatności na chwaścika buraka. Wykazuje duży plon korzeni o stosunkowo niskiej cukrowości.
  • Jasiek – odmiana typu normalnego, o małej podatności na chwaścika buraka, bez deklarowanej odporności na rizomanię. Plon korzeni średni, cukru – powyżej średniego.
  • Milton – odmiana typu normalnego, o obniżonej podatności na chwaścika buraka. Plon korzeni średni, cukru – powyżej średniego.
  • Narcos – odmiana typu normalnego, o średniej podatności na chwaścika buraka. Plon korzeni wyższy od średniego, cukru – dość duży do dużego.
  • Natura KWS – odmiana typu normalnego, mało podatna na chwaścika buraka. Plon korzeni duży, cukru – duży do bardzo dużego.
  • Ronalda KWS – odmiana typu normalnego, przeciętnie podatna na chwaścika buraka. Plon korzeni i cukru średni do dużego.
  • Sinan – odmiana typu normalnego do normalno-plennego, ze zwiększoną podatnością na chwaścika buraka. Plon korzeni duży, cukru – średni do dużego.
  • Szach - odmiana typu normalnego do normalno-plennego, ze zwiększoną podatnością na chwaścika buraka. Plon korzeni i cukru duży.
  • Tarim - odmiana typu normalnego do normalno-cukrowego, o średniej podatności na chwaścika buraka. Plon korzeni średni, cukru – duży.
  • Victoriana KWS - odmiana typu normalnego do normalno-plennego, ze zwiększoną podatnością na chwaścika buraka. Plon korzeni i cukru duży.
  • Vistula - odmiana typu normalnego, o małej podatności na chwaścika buraka. Plon korzeni i cukru średni.

Oprac. Joanna Radziewicz

 

 

Czy to jeszcze ogórek? / Edward Unicki

(Działkowiec 2012 nr 5, s. 53-54)

 

Duże zainteresowanie wśród amatorów warzyw wzbudzają ogórek biały i cytrynowy,  ogórek melonowy i kiwano. Warzywa te dobrze rosną na glebach o dużej zwartości materii ograniczanej i pH 6,5-7. Zalecane jest więc nawożenie obornikiem lub kompostem, które warto uzupełniać wieloskładnikowymi nawozami mineralnymi. W okresie wegetacji rośliny powinny być zasilone saletrą amonową: 3 tygodnie po posadzeniu i 2 tygodnie później. Ze względu na dużą masę liści i płytki system korzeniowy rośliny potrzebują dużych ilości wody, zwłaszcza w czasie owocowania.

Rośliny te najlepiej jest uprawiać z rozsady doniczkowej. Nasiona sadzi się pod koniec kwietnia do doniczek w ¾ wypełnionych substratem i przechowuje się je w jasnym pomieszczeniu, w temperaturze 20-250C.  Po wschodach siewek podłoże uzupełnia się do górnej granicy doniczki. Na tydzień przed wysadzeniem rozsadę poddaje się hartowaniu. Termin sadzenia przypada zazwyczaj pod koniec maja. Dla ochrony przed chłodami grządki dobrze jest przykryć włókniną, którą usuwa się po okresie 3 tygodni. Warto też zadbać o ochronę roślin przed chwastami.

Ogórek melonowy – warzywo o długich, gładkich, żebrowatych owocach pokrytych jasną, lekko omszoną skórką, smakiem przypominające bardziej melona niż ogórka.

Białe ogórki – są to oryginalne odmiany zwykłego ogórka o białej skórce. Na ryku dostępne są odmiany: White Wonder, Miniature White, i Long White. Ogórki cytrynowe tworzą kuliste owoce o żółtej skórce. Dostępne na rynku odmiany to: Citron, Sunsweet i Crystal Apple.

Kiwano – roślina wytwarzająca owoce o owalnym kształcie, z charakterystycznymi wypustkami. Skórka początkowo ma barwę zieloną, z czasem staje się jasnopomarańczową z jasnymi plamami. Wnętrze owocu wypełnia zielonożółty miąższ, z dużą ilością nasion, o orzeźwiającym smaku, będącym mieszaniną owoców kiwi, melona i ogórka.

 

Oprac. Joanna Radziewicz

 

 

Dynie o smakowitym miąższu / oprac. Aleksandra Czerwińska-Nowak

(Warzywa 2012 nr 5, s.64-65)

 

 

W ostatnim czasie obserwuje się wzrost zainteresowania polskich konsumentów dynią olbrzymią. Jej miąższ jest wykorzystywany m.in. do produkcji posiłków dla dzieci, jako składnik mrożonych mieszanek warzywnych oraz w piekarnictwie. Znajduje też swoich nabywców na rynku warzyw świeżych. Wśród odmian o jadalnym miąższu wyróżnia się m.in.:

Gele Reuzen (HILD Samen) – odmiana przeznaczona do bezpośredniego spożycia. Tworzy żółte nakrapiane owoce o masie od 30 do 50 kg.

Muscat de Profance (HILD Samen) – odmiana polecana do bezpośredniego spożycia, przetwórstwa i przechowywania. Tworzy żebrowate owoce o zielonej do pomarańczowoszarej skórce, intensywnie pomarańczowym miąższu i masie od 3 do 8 kg.

Rouge vif d’Etampes (HILD Samen) - odmiana polecana do bezpośredniego spożycia, przetwórstwa i przechowywania. Tworzy kuliste owoce o pomarańczowoczerwonej skórce, pomarańczowym miąższu i masie od 8 do 20 kg.

Gomez F1 (Clause) – odmiana polecana do bezpośredniego zaopatrzenia rynku. Tworzy kuliste, lekko żebrowate owoce, o masie od 2 do 3 kg, pokryte ciemnopomarańczową skórką.

Musquee d’Hiver de Provence (Clause) – odmiana polecana do bezpośredniego spożycia i przetwórstwa. Tworzy spłaszczone, żebrowate owoce o ciemnopomarańczowej skórce i masie od 5 do 8 kg.

Rouge vif d’Eta (Clause) – odmiana polecana do bezpośredniego spożycia, przetwórstwa i przechowywania. Tworzy spłaszczone, żebrowate owoce o pomarańczowoczerwonej, połyskującej skórce i masie od 4 do 10 kg.

Delica F1 (Takii & Company) – odmiana przeznaczona do bezpośredniego spożycia. Tworzy kuliste lub lekko spłaszczone owoce o ciemnozielonej skórce i ciemnożółtym miąższu, o masie od 1,7 do 1,9 kg.

Sweet Mama F1 (Takki & Company) – odmiana przeznaczona do bezpośredniego spożycia i przechowywania. Tworzy kuliste lub lekko spłaszczone owoce o ciemnozielonej skórce i żółtym miąższu, o masie od 1,8 do 2,0 kg.

Uchiki Kuri (Takki & Company) – odmiana przeznaczona do bezpośredniego spożycia i dekoracji. Tworzy owoce o pomarańczowej skórce i kremowym miąższu, o masie około 1,5 kg.

Hokkaido-Uchiki Kuri (Agi-Saaten) – odmiana polecana do bezpośredniego spożycia i przetwórstwa. Tworzy owoce o grubym, pomarańczowym miąższu i masie od 2 do 3 kg.

Tom Fox F1 (Agi-Saaten) – odmiana polecana do bezpośredniego spożycia, przetwórstwa i dekoracji. Tworzy kuliste owoce o pomarańczowej skórce i miąższu, o masie od 6 do 10 kg.

Bambino (PNOS) – odmiana przeznaczona do bezpośredniego spożycia, przetwórstwa i przechowywania. Tworzy kuliste owoce o różowopomarańczowej skórce, ciemnopomarańczowym miąższu i masie od 15 do 50 kg.

Justyna F1 (PNOS) – odmiana przeznaczona do bezpośredniego spożycia, przetwórstwa i przechowywania. Tworzy owoce o ciemnopomarańczowej skórce z różowymi smugami i delikatnym marmurkiem, ciemnopomarańczowym miąższu i masie od 3 do 3,5 kg.

Karowita (PNOS) – odmiana polecana do bezpośredniego spożycia, przetwórstwa i przechowywania. Tworzy kulistospłaszczone owoce o ciemnopomarańczowej, cienkiej skórce, pomarańczowym miąższu i masie od 3 do 4 kg.

 

Oprac. Joanna Radziewicz

 

 

Chrzan japoński / Cecylia Miłowana Uklańska-Pusz

(Mój Piękny Ogród 2012 nr 4, s.61)

 

Wasabi czyli chrzan japoński Wasabia japonica jest jedną z najbardziej znanych przypraw kuchni orientalnej. Charakteryzuje się on ostrym, gorzkawym smakiem i zieloną barwą. Jego zaletą jest wysoka zawartość substancji prozdrowotnych, określanych jako izotiocyjaniany, które odtruwają organizm, mają właściwości przeciwrakowe, korzystnie wpływają na trawienie oraz wykazują działanie bakteriobójcze i grzybobójcze. To właśnie izotiocyjany w głównej mierze odpowiadają za ostry smak chrzanu.

Wasabi jest byliną, której utarte korzenie wykorzystywane są jako przyprawa. Trzeba jednak pamiętać, że substancje odpowiedzialne za charakterystyczny smak są substancjami lotnymi i starte korzenie pozostawione bez przykrycia w ciągu 15 minut tracą swoje cenne właściwości.

Uprawa chrzanu japońskiego nie jest prosta i z tego powodu cena korzeni jest dość wysoka. Roślina preferuje zacienione, wilgotne, położone przy potokach stanowiska górskie. Rośnie w temperaturze od 8 do 200C, nie toleruje bezpośredniego nasłonecznienia. Pełną dojrzałość uzyskuje dopiero po 3 latach.

W przemyśle spożywczym i w gastronomii mogą być wykorzystywane nie tylko korzenie, ale również inne części tej rośliny – liście, łodygi i kłącza.

 

Oprac. Joanna Radziewicz

 

Truskawki aż do jesieni / Ewelina Gudarowska

(Działkowiec 2012 nr 4, s. 42-43)

 

Coraz częściej truskawki „poza sezonem” pochodzą z produkcji krajowej; są to bowiem owoce, u których łatwo jest przyspieszać lub opóźniać zbiór. Taką technologię nazywa się sterowaną uprawą, ponieważ dzięki różnym metodom można samemu wyznaczać termin dojrzałości zbiorczej owoców.

Sposoby opóźniania zbioru:

  • Sadzonki frigo – są one wykopywane z matecznika jesienią, oczyszczane z liści i przechowywane w temperaturze -2oC. Po ich posadzeniu następuje szybki rozwój, który prowadzi do kwitnienia po 4 tygodniach i owocowania po kolejnych 4 tygodniach. Sadzonki frigo posadzone w połowie maja, owocują już w lipcu. Dużo owoców uzyska się dzięki posadzeniu sadzonek grubych, o średnicy powyżej 15 mm.
  • Odmiany powtarzające – to poza najbardziej znaną Selvą, także: San Andreas, Monterey, Portola, Albion, Evie 2, Florin. Charakteryzują się one ładnym wyglądem, wyśmienitym smakiem i dużą trwałością. Warto do ich uprawy wykorzystywać sadzonki frigo, które sadzi się w kwietniu, np. na czarnej agrotkaninie.

Sadzonki odmian powtarzających mają bardzo uwodnione i delikatne tkanki. Zbyt głębokie ich posadzenie powoduje gnicie korony i zamieranie roślin. Pierwsze owocowanie odmian powtarzających zbiega się w czasie z owocowaniem odmian tradycyjnych w maju i czerwcu. Owocowanie powtórne rozpoczyna się na przełomie lipca i sierpnia i trwa nieprzerwanie aż do pierwszych przymrozków.

Oprac. Aleksandra Szymańska

 

 

Wiśnia pikowana / Katarzyna Pruchniewicz

(Mój Piękny Ogród 2012 nr 4, s.68-69)

 

Wiśnia pikowana Prunus serrulata to krzew lub drzewo, które szczególnie bujnie kwitnie na przełomie kwietnia i maja. W Japonii, skąd pochodzi, od XVIII jest uważana na symbol narodowy. Drzewko osiąga wysokość do 10 metrów, przy szerokości korony do 8 metrów. Liście mogą być koloru zielonego lub brązowo-czerwonego, zaś na jesieni przybierają barwę żółto-pomarańczową. Jednak największą ozdobą wiśni pikowanej są delikatnie pachnące białe, jasnoróżowe lub ciemnoróżowe kwiaty, które pojawiają się przed rozwojem liści.

Ponieważ roślina pochodzi z obszaru o dość łagodnych zimach, nie zaleca się jej sadzenia w północno-wschodnich częściach Polski. Dobrze rośnie na stanowiskach słonecznych i osłoniętych od wiatru. Nie ma większych wymagań glebowych, jest odporna na susze i wrażliwa na zasolenie. Przycinanie gałęzi nie jest wskazane ze względu na skłonność do porażeń przez wirusy, bakterie i grzyby. Podczas zabiegów pielęgnacyjnych należy pamiętać o usunięciu pojawiających się na pniu odrostów i posmarowaniu miejsc po cięciu maścią ogrodniczą lub preparatem grzybobójczym.

Wiśnia pikowana przez 8-10 lat może być uprawiana w dużej donicy. Po tym okresie można ją przesadzić do gruntu.

 

Oprac. Joanna Radziewicz

Submit to FacebookSubmit to Google PlusSubmit to Twitter