Uprawa i nawożenie roślin

Przewódki – specjalistki od późnych siewów / Jacek Daleszyński

(Top Agrar Polska 2012 nr 11, s.60-63)

 

W Polsce przewódkowe odmiany zbóż są nadal mało popularne, chociaż ich wysiew ma wiele zalet, jak chociażby lepsza jakość ziarna czy łagodzenie skutków suszy wiosennej, dzięki wykorzystaniu wody zgromadzonej w glebie podczas zimy. Ponadto, zboża przewódkowe są odporne na działanie niskich temperatur.

Decydując się na wysiew odmiany przewódkowej należy zadbać o staranne przygotowanie stanowiska. Przede wszystkim dobrze rozdrobnić i wymieszać resztki pożniwne na taką głębokość, by nie szkodziły wschodom oraz odpowiednio wzbogacić glebę w azot. Siew przewódek w listopadzie zapewnia z reguły korzystne warunki wilgotnościowe, a także stwarza roślinom warunki do bezpiecznego przezimowania. Pole najlepiej przygotować do siewu w ciągu dnia, kiedy zbyt wilgotne stanowiska mają szansę nieco się osuszyć i ogrzać. Gleba nie powinna być ani zbyt wilgotna, ani zbyt sucha.

W katalogu odmian roślin uprawnych COBORU odmiany przewódkowe nie są wyszczególnione. Wśród odmian jarych, w ten sposób mogą być uprawiane, m.in.: pszenica jara – Bombona, Cytra, Grywa, Koksa, Monsun, Nawra, Waluta, Żura, Ostka Smolicka, Etos, Thasos i Epos; pszenżyto jare – Andrus, Bienvenu, Dublet, Kargo, Matejko, Mieszko, Milewo, Nagano; żyto jare – Bojko.

W stosunku do obsady wiosennej norma wysiewu przewódek powinna być o 10-15 procent większa, ponieważ późny termin siewu może pogorszyć kiełkowanie nasion. Najwcześniejsze etapy rozwoju rośliny gwarantują, że nie przestawiła się ona jeszcze na odżywianie z gleby za pomocą korzeni. Czerpiąc w tym czasie składniki pokarmowe i hormony z ziarniaka, ma zapewniony m.in. dobry rozwój korzeni, co z kolei przekłada się na szybki start w okresie wiosennym.

Ważnym elementem rozwoju zbóż jest ich zdrowotność i tolerancja na choroby, dlatego nieodzownym zabiegiem jest zaprawianie materiału siewnego preparatami zawierającymi np. protiokonazol, cyprokonazol, tritikonazol, prochloraz, fludioksonil, tebukonazol, karbendazym i tiuram. Odchwaszczanie plantacji powinno być przeprowadzone w okresie wiosennym.

 

Oprac. Joanna Radziewicz

 

Nowe ogórki pod osłony / Marta Szyperek

(Owoce, Warzywa, Kwiaty nr 12/2012, s. 42-45)

 

W ofercie firm hodowlano-nasiennych jest kilka nowych odmian ogórków. Ich owoce można było obejrzeć na tegorocznych Dniach Ogrodnika w Gołuchowie, a u przedstawicieli firm zasięgnąć informacji o najbardziej charakterystycznych cechach i uzyskać wskazówki uprawowe.

Wśród nowych odmian ogórków znalazły się:

  • Prado F1 - odmiana silnie rosnąca, wegetatywna, o „otwartym" pokroju. W węźle wytwarza po 2 zawiązki. Polecana do sadzenia w lutym oraz do uprawy jesiennej. Odmiana ma wysoką odporność na parcha dyniowatych i antraknozę dyniowatych. Owoce (18-22 cm) są ciemnozielone, lekko żebrowane, błyszczące. Wyróżniają się dobrą jakością i smakiem.
  • DRW 8986 F1 - odmiana ta sprawdziła się w testach na większej powierzchni. Owoce są długości 20-23 cm, ciemnozielone, lekko żebrowane, cylindryczne, nie mają tendencji do przerastania na długość. Polecana do wczesnych nasadzeń (połowa stycznia), gdyż dobrze znosi niedobór światła.
  • Efsane F1 (E 15813 F1) – odmiana szczególnie polecana do prowadzenia w systemie wysokiego drutu. Najlepiej sprawdza się w uprawie od początku lutego. Owoce, długości 20-22 cm, charakteryzują się bardzo dobrą jakością, a rośliny mocnym wigorem. Owoce są drobnobrodawkowe, ciemnozielone, nie mają jasnych przebarwień na końcach.
  • Raneem F1 - odmiana polecana do uprawy wiosną i jesienią. Ma krótkie międzywęźla, dobrze rozbudo­wany system korzeniowy i niewiele pędów bocznych. W węźle tworzy po 1-2 zawiązki. Owoce są wyrównane (19-21 cm), bardzo dobrej jakości, o ciemnozielonej skórce z delikatnym połyskiem. Główną zaletą tej odmiany jest plenność i dobre zawiązywanie owoców w niższej temperaturze.
  • Haker F1 - odmiana polecana do uprawy od połowy lutego. Ze względu na bardzo dobrą jakość owoców i stabilną dłu­gość (18-23 cm) spełnia wymagania odbiorców, głównie supermarketów. Rośliny mają dobrze zbalansowany wzrost, sil­ny wigor, ale nie tworzą zbyt dużo pędów bocznych, co znacznie ułatwia prace pielęgnacyjne. Wyróżnia się wysokim i równomiernym plonowaniem, dobrą jakością owoców oraz wysoką tolerancją na mączniaka prawdziwego.

Oprac. Aleksandra Szymańska

 

Ocena plonowania wybranych roślin uprawianych na cele energetyczne / Jan Kuś

(Wieś Jutra 2012 nr 7/8 s. 5-6)

 

Wśród gatunków wieloletnich roślin uprawianych na cele energetyczne wymienia się: wierzbę krzewiastą, topolę, robinię akacjową, ślazowiec pensylwański, różę wielokwiatową, rożnik przerośnięty, topinambur, miskant chiński, miskant cukrowy, miskant olbrzymi, spartina preriowa. Wierzba krzewiasta, ślazowiec pensylwański i miskant są wymienione jako główne wieloletnie rośliny energetyczne, które mogą wejść do uprawy na większych areałach.

Wielkość plonu wierzby zależy głównie od: jakości gleby, częstotliwości zbioru, obsady roślin, przebiegu pogody i nasilenia czynników ograniczających plonowanie (chwasty, choroby i szkodniki). W badaniach przeprowadzonych w IUNG-PIB plon wierzby zbieranej w cyklach jednorocznych, niezależnie od odmiany i warunków glebowych, średnio za pięć lat wyniósł 13,6 t/ha suchej masy. Plony suchej masy wierzby wahały się niezależnie od jakości gleby, od około 11 t/ha w latach o niedoborze opadów, do 17 t/ha w roku o dużej ilości opadów. Bardzo duże plony wierzby, na glebie lekkiej, w tych doświadczeniach były spowodowane korzystnym jej uwilgotnieniem, będącym następstwem zalegania wody gruntowej na głębokości 220-250 cm.

Plony miskanta zbieranego późną jesienią, średnio za 5 lat, niezależnie od genotypu, były zbliżone zarówno na glebie średniej (17,8 t/ha), jak i ciężkiej (17,7 t/ha). Spośród porównywanych genotypów miskanta, za najbardziej przydatny do uprawy w warunkach produkcyjnych należy uznać Giganteusa, który obok wysokiego plonowania wyróżniał się silnym pokrojem pędów oraz mniejszym udziałem liści w plonie.

Z kolei plon ślazowca wyraźnie zależał od obsady roślin. Przy obsadzie roślin 10 tys./ha średni plon za okres 5 lat wynosił na glebie ciężkiej i średniej około 9,5 t/ha, natomiast przy obsadzie roślin 20 tys./ha uzyskiwano plony w granicach 16-18 t/ha. Wilgotność biomasy pozyskiwanej późną jesienią, przy sprzyjającej pogodzie wynosiła około 30 proc.

Oprac. Aleksandra Szymańska

 

Rośnie apetyt na derenia jadalnego i świdośliwa / Dorota Łobanowska-Bury

(Warzywa 2012 nr 9, s.V)

 

W ostatnich latach coraz większym zainteresowaiem producentów cieszą się rośliny jagodowe, a wśród nich gatunki nowe i mało znane w Polsce, jak świdośliwa i dereń jadalny. Świdośliwa charakteryzuje się wysoką mrozoodpornością do -400C i dużą odpornością na choroby i szkodniki. Jej owoce są soczyste i słodkie. Mają kształt kulisty, niebieskogranatową lub ciemnogranatową skórkę z charakterystycznym nalotem, a zebrane z grona nieco przypominają owoce aronii. Są bogatym źródłem antocyjanów i witamin z grupy A,B oraz C.  Rośliny mogą być prowadzone jako formy krzewiaste lub drzewiaste. Jest to gatunek długowieczny, owocujący nawet przez 30 lat. Możliwy jest mechaniczny zbiór owoców. Szczególnie polecana do uprawy jest odmiana „Smoky”, „Honeywood”, „Martin”, „Northline” i „Thiessen”. Owoce świdośliwy nadają się zarówno do bezpośredniego spożycia, jak i do przetwórstwa.

Drugim gatunkiem, którego owoce są bogatym źródłem witamin i oksydantów jest dereń jadalny. Charakteryzuje się on dużą odpornością na znaczne spadki temperatur oraz corocznym obfitym owocowaniem. Rośliny mogą być prowadzone w formie drzewa lub krzewu. Dereń, podobnie jak świdośliwa, zaczyna owocować w 3-4 roku po posadzeniu, a pierwsze plony wynoszą 5-10 kg/krzew. Owoce są soczyste, miąższ cierpki i kwaśny, skórka w zależności od odmiany jasnoczerwona do szkarłatnej, biała lub żółta. Można je wykorzystywać do sporządzania dżemów, soków, galaretek i nalewek. Istotna cechą wyróżniającą odmiany derenia – oprócz terminu dojrzewania – jest ich podatność na opadanie. Odmianą szczególnie polecaną do uprawy towarowej jest „Jolico”. Ponadto na uwagę zasługują także odmiany „Radost”, „Elegantnyj”, „Widubiecki” i „Swietliczok”.

 

Oprac. Joanna Radziewicz

Submit to FacebookSubmit to Google PlusSubmit to Twitter