Uprawa i nawożenie roslin

Wzrasta znaczenie mikroelementów w nawożeniu roślin / Waldemar Strachota, Marek Skomra

(Agro Serwis 2011 nr 9, s. 12-13)

 

W ostatnich latach szczególnego znaczenia nabrało nawożenie roślin mikroelementami, które podane w interwencyjnym, dolistnym zabiegu są praktycznie jedynym sposobem skutecznego dopomożenia roślinom w krytycznych momentach, wywołanych różnego rodzaju stresami pogodowymi i środowiskowymi, gdy ograniczone jest pobieranie i przyswajanie składników pokarmowych z gleby.

 

Takie mikroelementy jak: bor, miedź, molibden, mangan, cynk i żelazo, pobierane w ilościach od 1-2 g do 2 kg/ha, regulują procesy biochemiczne, działają na lepsze wykorzystanie wnoszonych doglebowo makroskładników, takich jak: azot, potas, fosfor, magnez, wapń i siarka.

Mikroelementy powinno się stosować ze względu na:

  • niską zasobność gleby w przyswajalne formy tych składników,
  • zmniejszone nawożenie organiczne,
  • zmniejszone stosowanie nawozów wapniowych oraz stosowanie nawozów o wysokiej koncentracji składników pokarmowych,
  • poziom agrotechniki oraz indywidualne zapotrzebowanie roślin na mikroelementy,
  • przebieg pogody,
  • poprawę jakości paszy.

 

Nawożenie mikroelementami możemy podzielić na dwa rodzaje:

  1. profilaktyczne – stosowane zapobiegawczo,
  2. interwencyjne, – gdy konieczne jest stosowanie mikroelementów.

 

Mikroelementy należy stosować także w przypadku:

  • niskiej zasobności gleby w przyswajalne formy mikroelementów,
  • błędów w nawożeniu przedsiewnym fosforem i potasem,
  • okresowego deficytu wody,
  • dłuższych okresów chłodów, kiedy bardzo spada przyswajalność mikroelementów z gleby,
  • przewapnowania pola.

 

Zaleca się stosowanie koncentratów nawozowych, które zapobiegają i likwidują niedobory mikroelementów, zwiększają odporność na niekorzystne warunki atmosferyczne; zwiększają efektywność zastosowanych nawozów doglebowych; poprawiają jakość plonów; oraz przyczyniają się do znacznych zwyżek plonów, co zdecydowanie wpływa na poprawę opłacalności danej uprawy.

Oprac. Aleksandra Szymańska

 

Nowe odmiany agrestu / Stanisław Pluta

(Hasło Ogrodnicze 2011 nr 5, s.78-81)

W ostatnich latach zmniejszyły się dynamika rozwoju uprawy oraz produkcja agrestu w Polsce. Przyczyną takiego stanu rzeczy był przede wszystkim brak nowych odmian, dobrze przystosowanych do warunków przyrodniczych naszego kraju, o smacznych owocach wysokiej jakości. W uprawie towarowej wciąż dominuje angielska odmiana „Biały Triumf”, która niestety nie jest zbyt odporna na amerykańskiego mączniaka agrestu. W celu wprowadzenia na rynek nowych odmian, bardziej produktywnych i zarazem mało wrażliwych na tę chorobę, w 2005 roku w Instytucie Ogrodnictwa w Skierniewicach podjęto badania nad 18 odmianami agrestu wyhodowanymi w różnych ośrodkach. Wzrost i plonowanie krzewów oceniono w latach 2007-2009 pod względem następujących cech użytkowych: terminu dojrzewania owoców, plonowania krzewów, wielkości owoców, barwy skórki owoców, siły wzrostu krzewu, pokroju krzewów na 2 tygodnie przed zbiorem owoców oraz stopnia porażenia roślin przez amerykańskiego mączniaka agrestu i antraknozę liści porzeczek.

Termin zbioru owoców był zróżnicowany i zależał od odmiany i roku badań. W latach 2007-2009 średnio owoce zbierano między 30 czerwca a 16 lipca. Najwcześniej dojrzewały owoce odmian: „Niesłuchowski”, „Hinnonmaki Gelb”,  „Hinnonmaki Rot” i „Invicta”, zaś najpóźniej – „Captivator” i „Spine Free”.

Jeśli chodzi o wielkość owoców to największymi charakteryzowały się odmiany: „Macurines”, „Pax”, „Invicta” i „Biały Triumf”. Najmniejsze owoce miały odmiany: „Pixwell”, „Rochus”, „Laskovij”, „Misorskij”, „Hinnonmaki Gelb” i „Hinnonmaki Rot”. Pozostałe odmiany wytwarzały owoce średniej wielkości.

Barwa owoców jest cechą odmianową, określaną przez kolor skórki. Przetwórcy preferują owoce o barwie zielonej, żółtej i żółtozielonej. W przypadku odmian deserowych barwa nie jest sprawą nadrzędną. Liczą się przede wszystkim: wielkość, smak i jędrność owoców.

Średnie plony owoców zawierały się w przedziale od 0,29 do 2,36 kg/krzew. Najplenniejsza okazała się odmiana „Pixwell” (2,36 kg), której plon był o 65 proc wyższy niż zebrany z krzewów standardowych odmian „Biały Triumf” (1,43 kg) i „Hinnonmaki Rot” (1,44 kg) oraz około 138 proc. wyższy niż plon zebrany z krzewów odmiany „Invicta” (0,99 kg). Dobrze plonowały odmiany „Puszkinskij” (1,89 kg) i „Laskovij” (1,80 kg). Niskie plony owoców zebrano z krzewów odmian „Niesłuchowski” (0,66 kg) i „Hinnonmaki Gelb” (0,65 kg), a najsłabsze plony uzyskano z krzewów odmian: Krasnoslawiańskij” (0,29 kg), „Ruskos” (0,45 kg) i „Pax” (0,47 kg).

Wśród badanych odmian żadna nie wykazała się odpornością zarówno na amerykańskiego mączniaka agrestu, jak i na antraknozę liści porzeczki. Najbardziej podatna na obie te choroby była odmiana „Biały Triumf”. Pozostałe nie były porażane przez mączniaka lub były przez niego atakowane w bardzo nieznacznym stopniu. Żadna odmiana nie była całkowicie odporna na antraknozę. Najmniejszą wrażliwością wykazała się odmiana „Misorskij”, a największą „Biały Triumf”.

Badania i ocena wartości produkcyjnej i odporności roślin na groźne choroby grzybowe będą kontynuowane przez kolejne 2 lub 3 lata. Ich wyniki posłużą do określenia przydatności badanych genotypów do uprawy w warunkach centralnej części Polski. Najwartościowsze odmiany zostaną zarekomendowane do uprawy towarowej w naszym kraju oraz będą wykorzystane jako formy rodzicielskie i donory ważnych cech użytkowych i odporności roślin na choroby grzybowe w relokowanym w IO programie hodowli odmian agrestu.

Oprac. Joanna Radziewicz

 

Plony kapusty szokują / Katarzyna Bartoszak

(Tygodnik Rolniczy 2011 nr 16/17, s. 38-39)

Pomimo spadku zainteresowania uprawą białej kapusty głowiastej, nadal pozostaje ona jednym z najważniejszych warzyw uprawianych w Polsce. Liczne odmiany tego gatunku występujące na rynku różnią się od siebie długością okresu wegetacji, przeznaczeniem, wielkością główek czy wysokością plonu.

W 2010 roku z Zakładzie Doświadczalnym Oceny Odmian w Szczecinie Dąbiu przeprowadzono badania nad 25 odmianami białej kapusty głowiastej. Podzielono je w zależności od długości okresu wegetacji na wczesne, średnio wczesne, średnio późne i późne. Oprócz liczby dni od sadzenia do pierwszego zbioru, przedstawiono wskaźnik wczesności Reinholda, który obrazuje dynamikę całości plonowania poszczególnych odmian. Szczegółowe wyniki zostały przedstawione w umieszczonej w artykule tablicy.

Światowa produkcja kapusty wynosi ponad 60 mln ton rocznie. Wśród producentów tego warzywa Polska, ze zbiorami 1,2 mln ton, plasuje się na drugim miejscu w Europie i szóstym na świecie. W stosunku do lat 90. XX wieku obserwuje się w naszym kraju zmniejszenie powierzchni upraw o około 40 proc. W 2009 roku wyniosła ona 29 tys. ha. Pomimo ograniczenia areału upraw, wielkość produkcji zmniejszyła się nieznacznie. Jest to spowodowane przede wszystkim zwiększeniem intensyfikacji plantacji oraz wyraźnym postępem hodowlanym. Ze względu na niekorzystne warunki atmosferyczne zbiory kapusty w 2010 roku były niższe o około 14% w stosunku do 2009 roku.

W produkcji odmiany najwcześniejsze trafiają głównie do uprawy przyspieszonej pod osłonami lub na wczesny zbiór. W grupie o dłuższym okresie wegetacji – średnio wczesne i średnio późne – większą uwagę zwraca się na możliwość przetrzymywania roślin w polu już po uzyskaniu dojrzałości bez uszczerbku na jakości, a u najpóźniejszych – przydatność do przechowywania.

Oprac. Joanna Radziewicz

 

Odmiany bazylii pospolitej / Dominika Kosecka

(Hasło Ogrodnicze 2011 nr 6, s.114-117)

Bazylia pospolita (Ocimum basilicum L.) jest rośliną jednoroczną o przyjemnym, balsamicznym zapachu. Jej ojczyzną jest rejon Azji południowej oraz północno-wschodnia Afryka. Najcenniejszą przyprawę stanowią świeże liście, używane do potraw tuż po zebraniu. W obrębie rodzaju Ocimum występuje około 60 gatunków, które dzięki krzyżowaniu się między sobą wykształciły wiele form i odmian. Najpopularniejszą formą jest bazylia słodka – zielona. Wśród odmian można wyróżnić:

  • Italiano Classico – odmiana włoska, nadająca się do całorocznej uprawy w warunkach domowych. Jej ziele jest szczególnie polecane do przyrządzania pesto.
  • Kasia – odmiana polska, o dobrze rozkrzewionych roślinach, zaokrąglonym pokroju i jasnoróżowych kwiatach.
  • Wala – odmiana polska. Rośliny mają pokrój wzniesiony, dużą liczbę pędów bocznych, są gęsto ulistnione i posiadają kwiaty o jasnoróżowym zabarwieniu.

 

Odmiany bazylii greckiej

  • Fine Nano Compatto a Palla – charakteryzuje się niskim wzrostem oraz zwartym i kulistym pokrojem. Liście maja aromat lekko cytrynowy. Doskonała do uprawy w warunkach domowych i na rabatach.
  • Verde a Piccole Folie – odmiana przeznaczona do uprawy w doniczkach. Charakteryzuje się niskim wzrostem i krzaczastym pokrojem.

 

Odmiany bazylii purpurowej

  • Red Rubin – odmiana o gładkich liściach koloru purpurowo-fioletowego, nadająca się do uprawy całorocznej w doniczkach.
  • Dark Opal – odmiana o gładkich liściach i korzennym zapachu. Rośliny mają bardzo dekoracyjne, ciemnopurpurowe liście i różowoliliowe kwiaty. Może być uprawiana przez cały rok w doniczkach, ale nadaje się taż do wysadzania w skrzynkach balkonowych i na rabatach.
  • Violetto Aromatico – odmiana o lekko zaokrąglonym pokroju i gładkich, błyszczących, postrzępionych liściach, koloru purpurowego. Nadaje się do uprawy całorocznej w doniczkach.

 

Odmiany bazylii sałatowej

  • Bolosso Napoletano – odmiana o szerokich, pomarszczonych, ciemnozielonych liściach. Szczególnie polecana do sałatek.
  • A Folie di Lattuga – odmiana o szerokich, delikatnie pomarszczonych liściach i intensywnym anyżowym aromacie. Nadaje się do całorocznej uprawy w warunkach domowych.

 

Oprac. Joanna Radziewicz

Submit to FacebookSubmit to Google PlusSubmit to Twitter