Rynki rolne
- Szczegóły
- Kategoria: Przegląd polskiej prasy rolniczej
Rynki rolne na świecie
(Nowoczesna Uprawa 2016 nr 10, s. 57)
Rosja zniosła cła w eksporcie pszenicy od 1 września 2016 r. w okresie najbliższych dwóch lat. Powodem zmiany były zapowiedzi rekordowych zbiorów pszenicy. Anulowanie ceł wywiera pozytywny wpływ na wyniki sprzedaży. Według rządowych prognoz, rosyjski wywóz pszenicy w sezonie handlowym 2016/2017 ma osiągnąć 30 mln t (25 mln t w ubiegłym sezonie).
Ukraina w bieżącym sezonie handlowym może wyeksportować 39,8 mln t ziarna zbóż, tj. o ponad 400 tys. t więcej niż sezon wcześniej. Wywóz pszenicy jest szacowany na 17 mln t. Tegoroczne zbiory ogółem są prognozowane na 62-63 mln t. Do połowy września zebrano 38,6 mln t zbóż z 69% areału uprawy. Średnie plony wynoszą 39 dt/ha.
Egipt wprowadza rygorystyczne wymogi dla importowanej pszenicy. Powraca polityka zerowej tolerancji dla zawartości sporyszu. To nie jest dobra wiadomość dla światowego rynku pszenicy, tym bardziej że Egipt zaliczany jest do grona kluczowych importerów ziarna tego gatunku.
Chiny będą subsydiować uprawę soi. Największa chińska prowincja oferuje rolnikom subsydia do uprawy soi w miejsce kukurydzy. Wsparcie to ma na celu zmniejszenie areału kukurydzy, której rezerwy przekraczają normy. Według szacunków chińskiego centrum ds. zbóż i oleistych, subsydia wpłyną na dodatkowe przeznaczenie ok. 433 tys. ha pod uprawę soi.
Oprac. Aleksandra Szymańska
Handel zagraniczny mrożonymi owocami i warzywami w Polsce / Bożena Nosecka
(Przemysł Fermentacyjny i Owocowo-Warzywny, 2016 nr 10, s. 10-12)
W latach 2011-2015 średni udział mrożonych owoców w wartości produkcji sprzedanej przetworów owocowych wynosił 31 proc., a mrożonych warzyw wartości produkcji sprzedanej przetworów warzywnych 41 proc. Udział mrożonek w łącznym eksporcie przetworów owocowych i warzywnych kształtował się na poziomie około 40 proc., natomiast w zagranicznej sprzedaży wszystkich produktów ogrodniczych i ich przetworów w latach 2011-2015 wynosił 27 proc.
W ostatnim okresie eksport mrożonych owoców wykazywał systematyczną tendencję wzrostową. W strukturze eksportu dominującą pozycję zajmują truskawki (ok. 32 proc. udziału), a następnie wiśnie (około 20 proc. udziału), maliny (16 proc. udziału), porzeczki czarne (5 proc. udziału), czerwone (5 proc. udziału) i agrest (2 proc. udziału). Udział pozostałych mrożonek osiągnął poziom 18 proc.
Dynamiczna, po akcesji do UE, tendencja wzrostowa w produkcji i eksporcie mrożonych warzyw została zahamowana w sezonie 2013-2014 z powodu zmniejszenia zbiorów. Również w sezonie 2014-2015 eksport był mniejszy, głównie w wyniku rosyjskiego embarga. Z kolei w sezonie 2015-2016 zanotowano wzrost eksportu w wyniku sprzedaży zapasów powstałych na skutek ograniczeń narzuconych przez Rosję. Średni eksport mrożonych warzyw w sezonach 2013-2014 i 2015-2016 wyniósł 416 tys. ton. Zmniejszyła się sprzedaż mrożonych kalafiorów, fasoli i mieszanek warzywnych. W ostatnim okresie największa była dynamika wzrostu eksportu zielonego groszku, kukurydzy, papryki i pomidorów.
Ceny eksportowe większości mrożonych owoców i warzyw nie wykazują wyraźnych tendencji wzrostowych. Zjawisku temu towarzyszy bardzo silna niestabilność w obrębie tego asortymentu. Zdecydowanie największa w ostatnich dziesięciu sezonach była zmienność cech eksportowych mrożonych porzeczek czarnych (35 proc.). Zmienność cen mrożonek wiśni wyniosła 29 proc., truskawek 24 proc., a malin 23 proc. Znacznie mniejsza była zmienność cen mrożonych warzyw, która w odniesieniu do większości gatunków nie przekraczała w omawianym okresie 10 proc.
Znaczący wpływ na poziom cen eksportowych mrożonych owoców i warzyw w sezonach 2014/15 i 2015/16 miało zwiększenie dostaw na Białoruś. Były one niższe niż przed wprowadzeniem embarga sprzedaży do Rosji i w sezonie 2015/16 wynosiły odpowiednio 0,13 i 0,18 euro/kg wobec 0,48 i 0,45 euro/kg w eksporcie do Rosji, w sezonie 2013/14.
Poziom importu owoców i warzyw mrożonych jest raczej uzupełnieniem podaży krajowej, w przypadku niedoborów surowca krajowego. W dużym stopniu za przywóz niezbędny można uznać import mrożonego szpinaku i jagód. Import pozostałych gatunków mrożonek (truskawek, fasoli, kukurydzy, papryki, malin) nie przekracza 5 tys. ton i nie liczy się w produkcji krajowej.
Rekordowo wysoki był przywóz zarówno mrożonych owoców, jak i warzyw (odpowiednio około 61 i 54 tys. ton) w sezonie 2015/16. Wartościowe saldo handlu zagranicznego mrożonymi owocami i warzywami jest stale wysoko dodatnie i średnio w sezonach 2013/14 i 2015/16 wyniosło odpowiednio 348 i 195 mln euro, wobec 317 i 174 mln euro w trzech poprzednich sezonach.
Oprac. Joanna Radziewicz
Sytuacja na rynku mleka w 2016 roku / Jadwiga Seremak-Bulge
(Przemysł Spożywczy, 2016 nr 10, s. 12-15)
Sytuacja dynamicznego wzrostu produkcji i podaży mleka, przy zmniejszeniu popytu ze strony krajów rozwijających się, głównie Chin, doprowadziła do znacznego spadku cen i pogorszenia koniunktury na światowym i europejskim rynku w latach 2015-2016. W konsekwencji opłacalność chowu krów mlecznych zdecydowanie się pogorszyła. Na tę sytuację niekorzystny wpływ ma również konieczność zapłacenia kar za przekroczenie indywidualnych kwot mlecznych. Ocenia się, że w III kwartale 2016 roku dynamika skupu mleka będzie stopniowo malała, natomiast w IV kwartale może dojść do ograniczenia produkcji i pogłowia tych zwierząt, jeśli obecna sytuacja na rynku nie ulegnie poprawie. Jeśli koniunktura na światowym rynku będzie się poprawiać, to jest możliwy wzrost skupu o 3,5-4 proc.
Wzrost produkcji w latach 2014-2015, przy ograniczonym popycie wewnętrznym, zwiększył wskaźnik samowystarczalności sektora mleczarskiego z około 118 proc. na 122 proc. Przyczyniło się to do wzrostu eksportu i zmniejszenia spożycia w 2014 roku, mimo zwiększonego importu.
Globalne spożycie mleka w 2015 roku wzrosło z 10,15 mld kg w 2014 roku do około 10,22 mld kg, a spożycie jednostkowe wraz z mlekiem zużytym do produkcji masła z 264 kg/osobę do 266 kg/osobę. W dużym stopniu przyczynił się do tego spadek cen oraz upowszechnienie wiedzy na temat zdrowotnych skutków konsumpcji tłuszczu mlecznego.
W 2015 roku wyraźnie pogorszyły się wyniki obrotów handlowych przetworami mlecznymi za granicą. W porównaniu z rokiem poprzednim, wartość eksportu zmalała o 14,6 proc., a importu o 2,7 proc. Warto podkreślić, że eksport serów wzrósł o 6,8 proc. do poziomu 221,5 tys. ton. Zdecydowanie zmniejszyły się jednak ceny transakcyjne, co obniżyło opłacalność eksportu oraz wpłynęło na obniżenie cen zbytu.
W 2015 roku kondycja finansowa przetwórców mleka i producentów serów uległa poprawie. Zwiększoną ilość skupowanego mleka przeznaczono na wyrób większej ilości masła, twarogów, mleka skondensowanego, mleka spożywczego dla odbiorców końcowych, fermentowanych napojów mlecznych innych niż jogurty oraz serwatki suszonej. Mniej wyprodukowano mleka w proszku, serów dojrzewających i topionych, serów proszkowanych i pleśniowych, produktów seropodobnych, śmietany, serwatki, tłuszczów mlecznych do smarowania zawierających co najmniej 49 proc. tłuszczu mlecznego, a także bezwodnego tłuszczu mlecznego.
Pogarszająca się koniunktura na światowym rynku, spadek cen eksportu i ograniczona konsumpcja nabiału skutkowały dalszymi spadkami cen na wszystkich poziomach rynku krajowego w 2015 roku. Średnioroczne ceny skupy spadły o 17,3 proc., ceny zbytu o 9,1 proc., ceny detaliczne nabiału o 3,2 proc., a masła o 10,1 proc.
Dynamicznie rosnące dostawy mleka w warunkach pogarszającej się koniunktury spowodowały, że w 2015 roku i w pierwszych miesiącach 2016 roku były kontynuowane spadki cen skupu, rozpoczęte na początku 2014 roku. Optymistyczny scenariusz poprawy koniunktury zakłada, że wzrost cen może nastąpić w 2017 roku, jeśli spowolnienie rozwoju gospodarczego Chin zostanie zahamowane, a zakupy przetworów mlecznych będą wzrastać w miarę wykorzystywania posiadanych zapasów. W przeciwnym razie poprawa sytuacji na rynku mleka może nastąpić nie szybciej niż w 2018 roku, ze względu na przedłużające się niepokoje społeczne i konflikty na Bliskim Wschodzie oraz krajach Afryki Północnej, a także utrzymujący się kryzys migracyjny w Europie.
Oprac. Joanna Radziewicz
