Rynki rolne

Rynek żywności w 2019 roku / Tadeusz Plichta

(Pomorskie Wieści Rolnicze 2019 nr 7/8 s. 16-17)

W 2019 roku spodziewany jest wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych. Analitycy sugerują, że inflacja w Polsce może wynieść 2,8 proc. w ujęciu rocznym, wobec 2,0 proc. w 2018 roku. Wzrostowi inflacji sprzyjać będzie stosunkowo wysokie tempo wzrostu gospodarczego podtrzymywane przez konsumpcję. Według szacunków NBP w 2019 roku średnie ceny roczne zwiększą się o 7,2 proc., co jest związane ze wzrostem cen paliw, kosztami wynikającymi z konieczności dostosowania infrastruktury energetycznej do wymogów UE  oraz wydatkami poniesionymi w związku z droższymi uprawnieniami do emisji dwutlenku węgla.

W 2019 roku w Polsce spodziewany jest wzrost produkcji i podaży mleka, owoców, przetworów owocowych i warzyw, przy zbliżonej do ubiegłorocznej podaży tłuszczów roślinnych. Jednocześnie przewiduje się spadek produkcji i podaży mięsa, masła i innych tłuszczy zwierzęcych, produktów zbożowych, cukru i ziemniaków.

W związku ze spadkiem krajowych zasobów zbóż, wzrostem cen ziarna z importu, wzrostem cen paliw i energii ceny produktów zbożowych ulegną zwiększeniu. W pierwszej połowie roku było to najbardziej widoczne w przypadku chleba i innych wyrobów piekarskich. W dalszej perspektywie dotyczyć to może również makaronów.

Spadek produkcji podstawowych warzyw gruntowych jaki miał miejsce w 2018 roku skutkował silnym wzrostem cen detalicznych tych produktów. W 2019 roku spodziewany jest wzrost rocznej dynamiki cen warzyw wskutek obniżenia podaży tych produktów oraz  cen paliw, gazu, prądu.

Z powodu słabych zbiorów ziemniaków w 2018 roku, na początku b.r. ceny były wyższe niż w analogicznym okresie poprzedniego roku.

W pierwszym półroczu 2019 roku widoczny był spadek cen mięsa wieprzowego. Spodziewany wzrost eksportu wołowiny, w warunkach zmniejszenia krajowej produkcji będą stymulowały wzrost cen tego surowca. Przewidywany jest natomiast spadek cen mięsa drobiowego.

Wzrost krajowej produkcji i podaży mleka będzie sprzyjał obniżaniu się rocznej dynamiki cen detalicznych artykułów mleczarskich.

Ceny cukru będą niższe niż w poprzednim sezonie. Sytuacji tej będzie sprzyjać duża, przewyższająca zapotrzebowanie na ten surowiec podaż.

W wyniku przewidywanego znaczącego spadku eksportu jaj, w pierwszym półroczu 2019 roku w Polsce utrzymywać się będzie nadpodaż, co prowadzić będzie do dalszego spadu cen detalicznych.

Szacuje się, że w 2019 roku łączne ceny żywności i wyrobów alkoholowych będą wyższe o 3,0-3,5 proc. niż w grudniu 2018 roku oraz o 4,5-5,0 proc. niż w czerwcu ubiegłego roku. Według NBP ceny żywności wzrosną o 3,3 proc., w porównaniu z 2018 rokiem.

Oprac. Joanna Radziewicz

Handel zagraniczny suszonymi warzywami w Polsce / Anna Bugała

(Przemysł Fermentacyjny i Owocowo-Warzywny 2019 nr 7, s.9-12)

W Polsce susze warzywne są produkowane przede wszystkim z marchwi, cebuli, pomidorów, buraków, selera, pietruszki i pasternaku. Do suszenia przeznacza się także kukurydzę cukrową, paprykę, pory, czosnek, chrzan, koper, kalafiory, brokuły, kapustę, cukinię i szpinak.

Susz warzywny występuje w postaci całych warzyw, jak również w formie kostek, płatków, grysu, granulatu, proszku, łodyg i nasion. Jego produkcja w 2018 roku wyniosła 26 tys. ton  i była o 10 proc. mniejsza od notowanej średnio w latach 2015-2017, ale większa o 4 proc. niż w latach 2012-2014. Wśród surowców dominowała suszona marchew oraz mieszanki warzywne. Mniejszą popularnością cieszyły się cebula, pomidory i inne warzywa pojedyncze.

W 2017 roku światowym liderem w eksporcie suszonych warzyw (bez suszy grzybowych) były Chiny (45 proc. udziału), a następnie Stany Zjednoczone (9 proc.), Niemcy (7 proc.) i Indie (6 proc.). Polska z udziałem 3 proc. zajmowała 7 miejsce (w UE 3 miejsce po Niemczech i Holandii). Do największych importerów należą: Japonia, USA, Niemcy i Holandia.

W 2018 roku saldo polskiego handlu zagranicznego suszonymi warzywami (bez grzybów i ziemniaków wyniosło 26,1 mln EUR i było większe niż w poprzednich okresach.

Wartość eksportu krajowego w ubiegłym roku osiągnęła poziom 61,3 mln EUR, co stanowiło 11 proc. łącznego eksportu przetworzonych warzyw. Największe znaczenie miały mieszanki warzywne i pozostałe warzywa pojedyncze (57 proc. wartości sprzedaży).

W 2018 roku największym polskim odbiorcą suszu warzywnego były kraje UE (83 proc. wartości). Eksport na rynek niemiecki przekroczył 40 proc. Drugie miejsce zajmowała Chorwacja (12 proc.), a trzecie USA (10 proc.). Kraje te były zainteresowane kupnem przede wszystkim suszonej marchwi i mieszanek warzywnych.

Wartość importu suszonych warzyw w 2018 roku wyniosła 35,2 mln EUR, co stanowiło 12 proc. wartości przywozu przetworów warzywnych. Wolumen importu osiągnął poziom 14,4 tys. ton. W strukturze wartościowej dominowały mieszanki warzywne i pozostałe warzywa pojedyncze (56 proc). Mieszanki były sprowadzane głównie z Chin, Niemiec i Egiptu. Liczącymi się dostawcami były też Węgry, Dania i Indie.

Ubiegłoroczne ceny suszonych warzyw, zarówno w eksporcie, jaki i w imporcie były wyższe niż w poprzednich okresach. Średnia cena eksportowa suszu osiągnęła poziom 2,34 EUR/kg. Najbardziej podrożała suszona cebula (2,13 EUR/kg), suszone pomidory (6,01 EUR/kg i suszona marchew (2,01 EUR/kg). Wyższe były też ceny mieszanek warzywnych i pozostałych warzyw pojedynczych – 2,73 EUR/kg.

W imporcie najwyższe ceny osiągnęły suszone pomidory (2,98 EUR/kg). Zwiększyły się ceny importowe suszu cebulowego (1,64 EUR/kg), natomiast obniżyły się ceny suszonej marchwi (o 12 proc. - 1,35 EUR/kg) i suszonych mieszanek warzywnych (o 20 proc. – 2,62 EUR/kg).

Oprac. Joanna Radziewicz

Konopie – najbardziej uniwersalna roślina na świecie. Cz.2  / Krystyna Bogacz

(Przemysł Fermentacyjny i Owocowo-Warzywny 2019 nr 7, s.2-3)

CBD jest substancją psychoaktywną łagodzi skutki powodowane przez THC – zmniejsza stany niepokoju, działa lekko pobudzająco. W toku badań udowodniono jego skuteczność w zwalczaniu objawów epilepsji. Związek ten może zapobiegać przerzutom nowotworów i niszczyć komórki rakowe oszczędzając zdrowe, pomagać w leczeniu chorób Alzheimera, Parkinsona i autyzmu. Działa przeciwlękowo i antydepresyjnie, łagodzi ból, działa przeciwzapalnie, obniża ciśnienie krwi. Może być pomocny w walce z otyłością, w leczeniu stresu pourazowego oraz wychodzeniu z nałogów (alkoholowego, nikotynowego).

THC wykazuje właściwości psychoaktywne, jest odpowiedzialny za zmienne stany świadomości jakie towarzyszą paleniu marihuany. Działa przeciwwymiotne, nasennie, przeciwbólowo i przeciwzapalne. Pobudza apetyt, lekko zwiotcza mięśnie. 

Prawo dotyczące używania, dystrybucji i uprawy konopi indyjskich zależy od danego kraju. Uprawa konopi włóknistych we wszystkich krajach wymaga specjalnego pozwolenia. Największym producentem konopi siewnych jest Kanada, w dalszej kolejności Chiny, Stany Zjednoczone i Francja.

Rynek konopi siewnych rozwija się bardzo dynamicznie. Dąży się do uzyskania roślin o wyższym poziomie CBD i bez THC. Nasiona są początkowym surowcem dla szerokiej gamy produktów spożywczych np. oleju konopnego, granoli lub białka. Są bogate w wielonienasycone tłuszcze oraz charakteryzują się dobrym stosunkiem kwasów omega 6 do omega 3. W sprzedaży są: olej konopny, siemię konopne, mąka, herbata z liści, słodycze, alkohol, a nawet smaczki dla psów z dodatkiem CBD.

Legalny rynek marihuany na świecie rozwija się w szybkim tempie w regionach, gdzie jej używanie jest dozwolone prawem. Wielu producentów dodaje THC do rożnego rodzaju napojów: herbaty, kawy, wina, piwa, soku, napojów energetycznych, co wzbudza liczne kontrowersje.

W 2018 roku globalny rynek konopi indyjskich osiągnął wartość 12 mld USD. Według prognoz analityków w 2025 roku ma wzrosnąć do 166 mld USD. Spożycie legalnej marihuany do 2025 roku wzrośnie o ponad 2 proc. w skali światowej, w porównaniu z napojami alkoholowymi na poziomie 1.4 proc. i tytoniem na poziomie 1,2 proc. Konopie zdominują też rynek suplementów diety, a 2 proc. sprzedaży będzie pochodzić z THC i CBD. Natomiast światowa sprzedaż pakowanej żywności z CBD w ciągu najbliższych dwóch lat ma być dwukrotnie większa.

Oprac. Joanna Radziewicz

Submit to FacebookSubmit to Google PlusSubmit to Twitter