Uprawa i nawożenie roślin
- Szczegóły
- Kategoria: Przegląd polskiej prasy rolniczej
Proso rózgowe cz.2 / Danuta Martyniak
(Farmer 2019 nr 10, s. 58-59)
Proso rózgowe może być uprawiane na glebach lekkich i średnio zwięzłych, umiarkowanie zasolonych lub zasadowych, choć toleruje również gleby kwaśne. Roślina dobrze znosi okresowe niedobory wody. Dobrze zimuje w warunkach klimatycznych naszego kraju.
Gatunek ten nie ma szczególnych wymagań nawozowych. Przed założeniem plantacji na glebach piaszczystych kl. IV należy stosować nawozy naturalne lub organiczne w formie poplonu na przyoranie jesienią. Na pozostałych wystarczy wiosenne nawożenie mineralne. Dawka zależy od kierunku wykorzystania biomasy. Gdy jest przeznaczona na paszę lub do produkcji biogazu dawka powinna wynosić do 80 kg N/ha. W przypadku wykorzystania słomy na cele energetyczne lub do produkcji materiałów izolacyjnych dawka nie powinna przekraczać 60 kg N/ha.
W pierwszym roku uprawy nie potrzebne jest nawożenie pogłówne. Od drugiego roku zalecane jest stosowanie późną wiosną nawozów azotowych w dawne 60-80 kg/ha. Nawożenie mineralne sprzyja zwiększeniu plonów.
Plantację tej rośliny powinno się zakładać późną wiosną, kiedy gleba osiąga temperaturę 10-150C. Na siew przeznacza się nasiona zebrane 2 lata wcześniej. Na terenach wilgotnych zalecana jest uprawa prosa rózgowego w rozstawie rzędów od 60 do 90 cm, na terenach suchych – od 90 do 120 cm.
Bardzo ważną kwestią przy zakładaniu plantacji jest eliminacja chwastów, bowiem rośliny po siewie bardzo wolno wschodzą i rozwijają się. Zbiór biomasy na kiszonkę do produkcji biogazu można wykonywać dwukrotnie w sezonie przed osiągnięciem przez rośliny fazy generatywnego rozwoju, natomiast jednokrotnie przy wykorzystaniu prosa na cele energetyczne lub do produkcji płyt czy papieru, późną jesienią lub zimą.
Oprac. Joanna Radziewicz
Zdążyć z azotem – terminy jesienne / Małgorzata Tyszka
(Farmer 2019 nr 10, s. 66-67)
Według nowych przepisów stosowanie nawozów jest możliwe do końca października, ale nie dotyczy to wszystkich nawozów i jest zależne od gruntów, na których są aplikowane. Jesienią nawozy naturalne stałe np. obornik na gruntach ornych, można podawać do 31 października, ale już w uprawach trwałych, wieloletnich i na trwałych użytkach zielonych do 30 listopada.
Krótsze terminy obowiązują w wypadku nawozów naturalnych płynnych i nawozów mineralnych azotowych. Termin ich aplikacji na gruntach ornych kończy się 20 października, chyba, ż rolnicy gospodarują na terenach ujętych w załączniku 2 i 3 programu, wówczas wydłuża się on odpowiednio do 15 i 25 października.
W większości przypadków jesienią nawozy można podawać do 31 października, są jednak pewne odstępstwa, które mogą ten termin wydłużyć do 30 listopada. Przykładem mogą być niekorzystne warunki pogodowe, jak susza, czy intensywne opady deszczu.
Oprac. Joanna Radziewicz
Cebula zimująca z dymki / Aleksandra Czerwińska-Nowak
(Warzywa 2019 nr 9, s. 22-23)
Przy uprawie cebuli bardzo ważny jest wybór wysokiej jakości materiału nasadzeniowego. W polskich warunkach zaleca się obsadę około 40 szt/m2 (kalibraż 8-14 mm – 500 kg/ha; kalibraż 14-21 mm – 1150 kg/ha). Przy wyborze stanowiska ważne jest, by na danym polu przez ostatnie 4-5 lat nie były uprawiane warzywa cebulowe. Dobrymi przedplonami dla cebuli są: groch, fasola, wyka, peluszka, kalafior i ogórki. Natomiast nie zaleca się sadzenia cebuli po koniczynie czerwonej, lucernie, bobiku i bobie. Miejsce pod zasiew powinno być dobrze odchwaszczone, a gleba -mieć uregulowany poziom pH.
Istotny jest wybór terminu sadzenia dymki. W tym roku, ze względu na suszę i przedłużającą się ciepłą pogodę, specjaliści zalecają opóźnienie tego zabiegu do końca września, a nawet do połowy października. Warto też zaprawić materiał siewny. Dymkę drobną sadzi się na głębokość 3 cm, natomiast grubą – do 4 cm.
Przed zimowym ustaniem wegetacji, cebule powinny się ukorzenić i częściowo wypuścić szczypior, dlatego nawożenie przed zimą nie jest wskazane. W przypadku uprawy cebuli z dymki zaleca się dzielenie dawek nawozowych. Nawożenie stosuje się w zakresie: azot – 125-160 kg/ha (przed sadzeniem, pogłównie), fosfor – 90-130 kg/ha, potas – 160-200 kg/ha. W żywieniu tych roślin ważny jest też wapń i siarka oraz mikroskładniki, m.in. molibden, bor, miedź, żelazo i cynk.
Do 5 dnia po posadzeniu dymki w pole należy przeprowadzić pierwszy zabieg herbicydowy. Zwalczanie chwastów trzeba kontynuować wiosną.
W celu ochrony upraw przed bardzo niskimi temperaturami zaleca się okrywanie roślin włókniną polipropylenową bezpośrednio przed nadejściem mrozów.
Oprac. Joanna Radziewicz
Nawożenie i ochrona korzeni do przechowywania / Aleksandra Czerwińska-Nowak
(Warzywa 2019 nr 9, s. 28-33)
Ze względu na trudne warunki pogodowe w tym sezonie bardzo ważne dla jakości produkowanych w naszym kraju warzyw korzeniowych może okazać się wykonanie zabiegów dokarmiania dolistnego jeszcze pod koniec wegetacji.
Niedobory boru u marchwi objawiają się w postaci ciemnych plam, które obniżają jej wartość handlową, a nawet dyskwalifikują je z rynku, dlatego korzystne może okazać się dolistne nawożenie preparatami o wysokiej zawartości tego składnika w trakcie trwania wegetacji, ze względu na słabe przemieszczanie się tego pierwiastka w tkankach rośliny.
Marchew jest również wrażliwa na niedobory miedzi (zbyt jasne liście, nieprawidłowo wybarwione korzenie). W produkcji warzyw korzeniowych dużą rolę odgrywa też molibden, cynk i mangan. Trzeba tez pamiętać o zagwarantowaniu roślinom odpowiedniej ilości wapnia. Niedobory tego składnika zwiększają ryzyko występowania zgnilizny twardzikowej. Jeszcze we wrześniu zalecane jest stosowanie dobrej jakości nawozów wapniowych przygotowujących marchew i pietruszkę do przechowywania. Mogą to być preparaty wzbogacone w mikroelementy lub aminokwasy. Cennym dodatkiem jest też potas, który poprawia wybarwienie korzeni spichrzowych.
Do najważniejszych chorób przechowalniczych marchwi zalicza się; alternatoriozę naci marchwi, rizoktoniozę marchwi, zgniliznę twardzikowatą, zgorzel gnilną korzeni marchwi i pietruszki i szarą pleśń.
Rajskie jabłuszka dla oka i podniebienia / Piotr Latocha
(Działkowiec 2019 nr 10, s. 8-9)
Jabłonie ozdobne są bardziej odporne na choroby i mogą być uprawiane właściwie bez ochrony chemicznej. Owoce nadają się zarówno do bezpośredniego spożycia, jak i do przetwórstwa.
Jednym z najważniejszych gatunków ozdobnych jest jabłoń kwiecista Malus floribunda. Ciekawą odmianą jest ‘John Downie’. Jej białe, duże kwiaty rozwijają się w maju, natomiast owoce dojrzewają w sierpniu. Inni godnymi uwagi odmianami są ‘Dolgo’ (odporna na choroby liści), ‘Evereste’ (odporna na mączniaka i parcha) , ‘Ola’ (odporna na parcha) oraz ‘Golden Hornet’ (odporna na parcha).
Jabłonie ozdobne mogą być sadzone pojedynczo lub w szpalerach. Dobrze komponują się z roślinami iglastymi. Najlepiej rosną na glebach żyznych, zasobnych, gliniastych, na stanowisku osłoniętym i słonecznym. Są wystarczająco wytrzymałe na mróz, więc nie wymagają specjalnej ochrony w okresie zimowym. Dobrze znoszą ciĘcie, ale zaleca się utrzymywanie ich bardziej naturalnego kształtu korony. Dobrze jest wykonać tylko cięcie prześwietlające i sanitarne.
Oprac. Joanna Radziewicz
Żurawina wielkoowocowa / Marta Czaplicka
(Działkowiec 2019 nr 10, s. 30-31)
Podstawą w uprawie żurawiny wielkoowocowej jest bardzo kwaśna (pH 3,5-4,2), organiczna, torfowa gleba. Stanowisko powinno być bobrze nawodnione. Roślina dorasta do wysokości 30 cm. Nie wymaga ochrony przed chorobami i szkodnikami.
Owoce żurawiny są bogate w witaminy z grupy B oraz witaminę C. Zawierają też duże ilości błonnika, kwasów organicznych, garbników i minerałów (wapnia, fosforu i miedzi) oraz kwas jabłkowy, cytrynowy i benzoesowy. Żurawina ma zastosowanie w leczeniu chorób nerek i pęcherza moczowego. Regularne spożywanie naturalnego soku z tej rośliny zapobiega powstawaniu kamieni nerkowych, występowaniu miażdżycy, wspomaga prawidłowe funkcjonowanie układu krążenia, pomaga zwalczać bakterie odpowiedzialne za powstawanie próchnicy zębów i wywołujące chorobę wrzodową żołądka.
Miejsce do uprawy żurawiny wielkoowocowej powinno być słoneczne, dobrze nawodnione. Zalecana rozstawa to 30x30 cm. Dla silniej rosnących odmian 50x50 cm. Sadzonki z odkrytym systemem korzeniowym sadzi się wczesną wiosną lub jesienią. Pierwsze owoce pojawiają się już w 1-2 roku po posadzeniu. Pełne owocowanie roślina osiąga w 4-5 roku. Nie wymaga ochrony przed szkodnikami i chorobami.
Polecane odmiany to: ‘Early Black’, ‘Pilgrim’, ‘McFarlin’ i ‘Howes’.
Oprac. Joanna Radziewicz
Brokuł gałązkowy / Agnieszka Żurawik
(Działkowiec 2019 nr 10, s. 45)
Brokuł gałązkowy w okresie wegetacji nie tworzy róży głównej, tylko wiele pędów rosnących wzdłuż pędu głównego, o długości około 20 cm, zakończonych małymi fioletowymi lub zielonymi różami. Częścią jadalną są całe młode pędy wraz z liśćmi lub delikatne wierzchołki. Warzywo to ma charakterystyczny szparagowy smak.
Brokuł gałązkowy do prawidłowego wzrostu rozwoju wymaga gleby żyznej, przepuszczalnej, o pH około 6,8. Zaleca się stosowanie nawożenia organicznego. Nawozy powinny być aplikowane w roku poprzedzającym uprawę. Roślin nie uprawia się po innych roślinach z rodziny kapustowatych, ze względu na ryzyko wystąpienia chorób. Brokuł gałązkowy jest uprawiany z rozsady, którą na miejsce można sadzić od polowy kwietnia do około 20 czerwca. Pędy nadają się do zbioru od początku sierpnia do końca października. Brokuł gałązkowy jest zasobny w witaminy z grupy B, witaminę C, A, K, PP, kwas foliowy i pantotenowy. Jest źródłem cennych składników mineralnych, jak: wapń, fosfor, magnez, potas, żelazo, chrom. Brokuł fioletowy jest dużo bardziej zasobny w składniki odżywcze niż zielony.
Oprac. Joanna Radziewicz
