Żywność i zdrowie

Szczegóły

Kategoria: Przegląd polskiej prasy rolniczej

Masło – najzdrowszy tłuszcz w diecie człowieka / Grażyna Cichosz

(Przegląd Piekarski i Cukierniczy 2013 nr 9, s.14-17)

Tłuszcz mlekowy od lat kojarzony jest z nasyconymi kwasami tłuszczowymi i cholesterolem, które z kolei są utożsamiane z miażdżycą. Zastępowanie tłuszczy zwierzęcych tłuszczami roślinnymi skutkuje większą zachorowalnością na cukrzycę typu 2, nowotwory i schorzenia neurologiczne. Twierdzenie, że nasycone kwasy tłuszczowe (KT) działają hipercholesterolemicznie nie jest prawdziwe, podobnie jak identyfikacja tłuszczów zwierzęcych wyłącznie z nasyconymi KT. Potwierdzają to badania kliniczne i opracowania epidemiologiczne.

Unikatową cechą tłuszczu mlekowego jest jakościowy oraz ilościowy skład kwasów tłuszczowych – ponad 400 zidentyfikowanych, z czego zaledwie 15 występuje w ilości powyżej 1 proc. Dominującym składnikiem (60-65 proc.) są KT nasycone, z czego około 25 proc. stanowią krótko- i średniołańcuchowe, nieobecne w żadnych innych tłuszczach jadalnych. Kwasy tłuszczowe jednonienasycone występują w ilości 35 proc., natomiast naturalne kwasy nienasycone o konfiguracji trans w ilości 2-7 proc. Na podkreślenie zasługuje też fakt, że tłuszcz mlekowy, dzięki swojej budowie, charakteryzuje się wyjątkową strawnością i wchłanialnością.

Czytaj więcej...

Rynki rolne

Szczegóły

Kategoria: Przegląd polskiej prasy rolniczej

Rynek wiśni i ich przetworów w Polsce / Bożena Nosecka

(Przemysł Fermentacyjny i Owocowo-Warzywny 2013 nr 7-8, s. 36-39)

Polska obok Turcji, Ukrainy, Rosji i USA, jest największym w świecie producentem wiśni. W ostatniej dekadzie pierwsze miejsce w zbiorach wiśni w świecie zajmowaliśmy w 2006 r. i 2008 r., a piąte w 2007 r. Udział Polski w zbiorach wiśni w UE waha się w granicach 55-60 proc. Wśród krajów Wspólnoty liczącymi się producentami, z łącznym udziałem około 30 proc. średnio w latach 2008-2012, są jedynie: Niemcy, Węgry i Dania.

Polska jest największym w świecie producentem i eksporterem wiśni mrożonych i czołowym, obok Turcji, producentem i eksporterem zagęszczonego soku wiśniowego. Dominuje w unijnym imporcie mrożonych wiśni, zagęszczonego soku wiśniowego oraz przecierów z tych owoców i jest drugim po Węgrzech dostawcą do Wspólnoty wiśni świeżych i schłodzonych - głównie przeznaczonych do dalszego przetwórstwa w krajach, odbiorcach z UE. Jesteśmy również największym dostawcą mrożonek wiśniowych do krajów WNP (głównie Rosji) i drugim po Turcji dostawcą na ten rynek wiśni świeżych.

Czytaj więcej...

Uprawa i nawożenie roślin

Szczegóły

Kategoria: Przegląd polskiej prasy rolniczej

Odmiany zbóż ozimych – nowości

(Farmer 2013 nr 9, s. 46)

Krajowy Rejestr Odmian wzbogacił się o kolejne odmiany zbóż ozimych zarejestrowanych w 2013 r. Część decyzji dotyczących wpisania ich do rejestru odroczono jeszcze do jesieni. Są to odmiany:

1. Pszenica zwyczajna ozima: Arktis - odmiana jakościowa (A); Lavantus - odmiana jakościowa (A).
2. Żyto ozime: Antonińskie - odmiana populacyjna; Dańkowskie Rubin - odmiana populacyjna; SU Satellit - odmiana mieszańcowa; SU - Spektrum - odmiana mieszańcowa; Tur - odmiana mieszańcowa.

Co istotne, wydanie postanowień o zamiarze wpisania do krajowego rejestru oraz podjęcie ostatecznych decyzji w sprawie 12 odmian zbóż ozimych zostało z konieczności odroczone do jesieni 2013 r. Jak donosi COBOR - jest to uwarunkowane uzyskaniem przez te odmiany pozytywnego wyniku badań odrębności, wyrównania i trwałości (OWT) w roku 2013. Sytuacja ta jest związana z utratą wyników OWT w 2012 r., na skutek dyskwalifikacji badań związanej z dużymi stratami roślin po zimie 2011/2012.

Czytaj więcej...

Środowisko naturalne

Szczegóły

Kategoria: Przegląd polskiej prasy rolniczej

Nastrosz półpawik – ćma o dwóch obliczach / Marcin Sielezniew, Izabela Dziekańska

(Przyroda Polska 2013 nr 9, s.8-9)

Gąsienice nastrosza półpawika zwanego też gryzuniem półpawikiem występują latem i wczesną jesienią na wierzbach, topolach, jabłoniach, gruszach i innych drzewach owocowych. Duża zmienność ich ubarwienia sprawia, że są bardzo trudno dostrzegalne. Na ich trop mogą doprowadzić ślady żerowania. Te piękne gąsienice podczas odpoczynku przybierają charakterystyczną pozę przypominającą sfinksa.

Nastrosze posiadają uwstecznione narządy gębowe i w swoim dorosłym życiu są praktycznie skazane na ciągłą głodówkę. Tak więc mimo całkiem pokaźnych gabarytów ćmy te nie należą do najlepszych lotników, a ich życie ogranicza się do reprodukcji.

Samiec namierza swoją wybrankę drogą węchową za pośrednictwem produkowanych przez nią feromonów. Po kopulacji, która może trwać nawet dobę, nastrosze zaczynają szukać miejsca do złożenia jaj. Zwykle są niskie drzewa i krzewy. Jaja są umieszczane na spodniej stronie liści. Rozwój gąsienic trwa 4-6 tygodni. Przed przepoczwarzeniem opuszczają roślinę żywicielską i zakopują się pod ziemią.

Półpawika można spotkać na terenie całego kraju, w różnego typu środowiskach, poczynając od lasów liściastych i mieszanych przez zarośla, parki, sady i ogrody, a kończąc na zieleni miejskiej i terenach ruderalnych. Ta piękna ćma swoją aktywność rozpoczyna po zmroku, a dzień spędza na pniach drzew i pośród gałęzi. W momencie zagrożenia owady unoszą przednie skrzydła i odchylają tylne opatrzone jaskrawym rysunkiem pawich oczu. Właśnie takiemu zachowaniu i deseniowi zawdzięczają swoją nazwę.

Czytaj więcej...

Polityka rolna

Szczegóły

Kategoria: Przegląd polskiej prasy rolniczej

Ziemia (pozostała) na przetargi ograniczone / Marzena Pokora-Kalinowska

(Farmer 2013 nr 8, s. 7)

Do Sejmu trafił projekt no­welizacji ustawy o go­spodarowaniu nieru­chomościami rolnymi Skarbu Państwa, który przewiduje zbywanie wszystkich nieruchomości Zasobu Własności Rol­nej Skarbu Państwa w drodze przetargu ograniczonego; wyjątkiem od tej zasady będzie sprzedaż w trybie pierwszeństwa w nabyciu (m.in. były właściciel nieru­chomości, dzierżawca) oraz na rzecz na­jemców lokali mieszkalnych.

Projekt przewiduje, że dzierżawcy, którzy odrzucili otrzymaną od ANR, po nowelizacji z września 2011 r., propozycję dokonania zmian umowy dzierżawy w zakresie wyłączenia z przedmiotu dzierżawy 30 proc. użytków rolnych, będą znów mogli w ciągu 3 miesięcy, od dnia wejścia w życie ustawy, złożyć oświadczenie o przyjęciu zaproponowanych przez ANR zmian. W uzasadnieniu podano, że „Dzięki tej regulacji ANR będzie mogła wyłączyć z umów dzierżaw użytki rolne, a następnie przeznaczyć je do sprzedaży na rzecz rolników indywidualnych zamierzających powiększyć gospodarstwo rodzinne".

Jeśli ziemia nie trafi do nowego właściciela na preferencyjnych warunkach, grunty te w pierwszej kolejności podlegają sprzedaży w trybie publicznego przetargu ustnego (licytacja) „z zastrzeżeniem ust. 3, w którym mogą uczestniczyć wyłącznie podmioty, o których mowa w ust. 3b”.

Jak zapewniają autorzy ustawy, nowelizacja ma sprzyjać powiększaniu gospodarstw rodzinnych i zapobiegać spekulacji ziemią przez osoby nabywające ziemię w trybie pierwszeństwa nabycia albo w trybie przetargu ograniczonego. Ponadto regulacje zawarte w projektowanej ustawie wzmocnią pozycję gospodarstw rodzinnych, które zgodnie z art. 23 Konstytucji RP są podstawą ustroju rolnego w Polsce.

Czytaj więcej...

Hodowla i ochrona zwierząt

Szczegóły

Kategoria: Przegląd polskiej prasy rolniczej

Rasy świń wykorzystywane w produkcji ekologicznej / Rodian Pawłowski

(Hodowca Trzody Chlewnej 2013 nr 7/8 s.43-47)

W Polsce do produkcji trzody chlewnej w warunkach ekologicznych wykorzystuje się najczęściej rasy pochodzące z hodowli zachowawczej – złotnickie (białą i pstrą) i puławską. Ich odmienność w porównaniu z rasami szlachetnymi polega na tym, że zostały utworzone z prymitywnych, lokalnych ras i są utrzymywane w czystości rasy do chwili obecnej.

W porównaniu z gatunkami wysokoprodukcyjnymi, lochy ras rodzimych, uzyskują gorsze wyniki użytkowości rozpłodowej, ale za to odznaczają się wyższą mlecznością i opiekuńczością macierzyńską oraz przystosowaniem do trudnych warunków środowiska. Ponadto, mięso tych zwierząt charakteryzuje się wysoką jakością. Problemem w doborze ras i obrocie saldem wynikającym z zaostrzonych dla chowu ekologicznego przepisów jest konieczność prowadzenia pracy hodowlanej w obrębie własnego gospodarstwa. Pewnym rozwiązaniem byłaby w tym przypadku możliwość prowadzenia hodowli zarodowej, z której można by pozyskiwać materiał rodzicielski. Na chwilę obecną jest to jednak trudne do zrealizowania, pozostaje, więc jedynie wybór najlepszych osobników z własnego stada.

Czytaj więcej...

Choroby, szkodniki, ochrona roślin

Szczegóły

Kategoria: Przegląd polskiej prasy rolniczej

Drosophila suzukii – nowy szkodnik / Wojciech Piotrkowski, Barbara Łabanowska, Małgorzata Sekrecja

(Owoce Warzywa Kwiaty 2013 nr 10, s.86-87)

W ostatnich latach w Europie na roślinach sadowniczych pojawił się nowy, bardzo groźny szkodnik Drosophila suzukii (Muszka plamoskrzydła). Jest to maleńka muchówka, z charakterystycznymi dużymi czerwonymi oczyma. Optymalna temperatura dla aktywności samic i rozwoju tego owada to około 20⁰C. Jaja, larwy i osobniki dorosłe mogą ginąć przy 0⁰C, ale poczwarki są w stanie przetrwać ujemne temperatury. W krajach o ciepłym klimacie w ciągu roku może wystąpić nawet 13 pokoleń. Rozwój wszystkich stadiów larwalnych przebiega wewnątrz owocu lub na jego powierzchni, natomiast przepoczwarzenie może odbywać się również w glebie.

Czytaj więcej...